سید محمد تقی چاوشی در گفتگو با خبرنگارمهر در پاسخ به این سؤال که نگرانی‌های متفکران را در زمینه تخریب محیط زیست تاچه اندازه اصیل و جدی قلمداد می‌کنید ؟ گفت: نگاه انسان به عالم و طبیعت در هر دوره تاریخ متفاوت بوده است. هربار که آگاهی انسان نسبت به عالم متفاوت شده رویکرد جدیدی و نسبتی تازه ظاهر شده است. طبیعت همان طبیعت است عالم همان عالم اما این نسبت انسان و عالم است که دیدی جدید و تازه نسبت به طبیعت و عالم رقم زده است. برای مثال در یونان باستان انسان خود را در طبیعت و عالم می‌یافت و با وجود همنشین بود و برکل عالم و وجود فوسیس اطلاق می‌کردند.
وی افزود: در قرون وسطی هم طبیعت را مخلوق خدا می‌دیدند. در تفکرات عرفانی طبیعت جدای از حق بی‌معناست و اساساً وجودی به جز وجود حق در کار نیست. اکنون به دید انسانهای متدین، به طبیعت نگاه کنید اینان بر آن باورند که از آنجا که طبیعت مخلوق خداوند است هیچ امری در آن بدون اذن خدا تحقق نمی‌یابد و گفته می‌شود که به طبیعت و امور جاندار احترام و حرمت بگذاریم چرا که مخلوق حق است. با ییدایش دوره رنسانس و مدرنیته و جدایی انسان از این عالم این تفکر رقم می‌خورد که انسان باید دانش طبیعت را بیاموزد تا بر آن استیلا پیدا کند و این سخن بیکن در ارغنون نو بود.
این استاد فلسفه دانشگاه مفید قم تصریح کرد: با این نگاه جدید به عالم و طبیعت مراقبت از طبیعت وجهی دیگر می‌یابد. اکنون برای آنکه انسان راحتر زیست کند و بیشتر متمتع گردد باید از طبیعت مراقبت شود. می‌گوییم که اگر جنگلها از بین بروند لایه ازون از بین می‌رود و این زندگی انسان را بر روی کره خاکی دچار مخاطره می‌سازد. بنابراین تفکر هر دوره درباره طبیعت منوط به نسبت انسان و طبیعت و عالم است و دید متفکران بر آمده از دوره خود و نوع نگاهی است و زاویه دیدی است که به عالم دارند. این طبیعت همان طبعیت قرون وسطی است همان طبیعت یونان و قبل از آنست اما نگاه انسان متفاوت است.
چاوشی در پاسخ به این سؤال که چه راهکارهایی را برای جلوگیری از تخریب زمینی که در آن زندگی می‌کنیم پیشنهاد می‌کنید؟ گفت: این سؤال را نیز بر اساس همان پاسخی که به پرسش اول دادیم می‌توانیم پاسخ دهیم. نمی‌توان یک نظریه ثابت درباره طبیعت و حس آن عرضه کرد و هرنوع نگاه ما به عالم توأم با یک سلسله فاکتورها و پارامترهای خاصی خواهد بود تا طبیعت حفظ شود. یک موقع انسانها برای اینکه زمینی آباد و توأم با محصول داشته باشند نماز می‌خواندند و از خدا طلب باران می‌کردند. امروزه ابرها را بارور می‌کنیم تا به خدا نیازی نباشد تا به نماز استقسا نیازی نداشته باشیم. بخشی از عالم ما نیز همین شده است با این حال دقت داشته باشیم اگر به نوع نگاه انسان نسبت به عالم و طبیعت توجه شود عوامل حفظ آن خودبه خود آشکار خواهد شد.
این محقق و پژوهشگر در پاسخ به این سؤال که برخی معتقدند آنچه بر محیط زیست می‌گذرد ناشی از طبیعت ویرانگر تکنولوژی است. آیا ماهیت تکنولوژی ویرانگر است یا ما از آن به‌درستی استفاده نمی‌کنیم؟ گفت: تکنولوژی یک نگاه است و نگاه تکنولوژیک نگاهی توأم با بهره‌برداری است. یقیناً نگاهی که در پی بهره مندی و بهره برداری باشد زیانهایی خواهد داشت.
نظر شما