بدون تخصص "علم سنجی" علم را نسنجید!

رئیس دانشگاه صنعتی اصفهان درباره افت کیفی مقالات کشور مسائلی مطرح کرده که کاملا ناصواب بوده و از تناقض آشکار برخوردار است. اصولا هر سیستمی هر چند پیشرفته دارای مسائل مربوط به خود است که جای انکار ندارد و سیستم های یاد شده نیز از این اصل کلی مستثنی نیستند.

ISC صرفا مجلات علمی پژوهشی را بر اساس سیاست های وزارت علوم، تحقیقات و فناوری پردازش می کند. پیش از تولید ISC، مجلات علمی پژوهشی توسط دانشگاهها و موسسات پژوهشی و فناوری کشور منتشر می شده و این فرایند هم اکنون نیز استمرار دارد.

اعتبار "علمی پژوهشی" بودن مجلات به بررسی ها و ارزیابی های کمیته های تخصصی کمیسیون نشریات معتبر وزارت علوم و تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی معطوف است لذا اگر رئیس دانشگاه صنعتی اصفهان افتی را در مقالات چاپ شده مشاهده می کند به طور کلی مربوط به مجلات علمی پژوهشی که اعتبار خود را از واحدهای یاد شده در بالا اخذ می کنند است و پردازش این مجلات در ISC هیچ ارتباطی با نحوه نگارش مقالات توسط اندیشمندان و پژوهشگران کشور ندارد.

این نوع اظهارات جز ایجاد اغتشاش فکری و انحراف در روند تولید علم کمک دیگری به مقالات چاپ شده در ISI و ISC نخواهد کرد و شایسته است افرادی که تخصص در حوزه علم سنجی نداشته یا در علم اطلاعات متخصص نیستند از اظهارنظرهای غیر کارشناسی و غیرفنی خودداری کنند.

رئیس دانشگاه صنعتی اصفهان بسی بر خود و دانشگاه خود بالیده است که در سالهای اخیر تعداد ارجاعات مربوط به مقالات نویسندگان آن دانشگاه افزایش یافته است! سئوال این است که این "معجزه" را از کجا کشف کرده اند؟ مگر غیر از این است که شمارش استنادها از دل نظام های استنادی مانند ISI و ISC استخراج می شود؟ نمی توان از یک طرف نظامهای مذکور را کوبید و از طرف دیگر افتخار افزایش استنادها را از سیستمهای فوق استخراج کرد.

این نکته دارای تناقض است و عدم آشنایی این رئیس دانشگاه از نظامهای استنادی را آشکار می سازد، شایسته نیست که شخصیت های علمی و اجرایی دچار تناقض گویی شوند به علاوه آمار ارجاعات این دانشگاه 2 ارجاع به ازاء هر مقاله آمار قابل توجه و چشمگیری نیست.

اطمینان دارم روشهای ارزیابی کمیسیون های نشریات معتبر وزارت علوم و وزارت بهداشت علمی است و با دقت نظر و انجام مطالعات گسترده و کسب نظر داوران متخصص به اعلام علمی پژوهشی یا علمی ترویجی بودن مجلات اقدام می کنند.

اگر اعتبار این مجلات را درست تلقی کنیم آنگاه ISC هیچ رابطه ای با محتوا، سبک، و تهیه مقالات علمی ندارد، تنها طبق اظهار این رئیس دانشگاه استنادها را شمارش می کند و جایگاه دانشمندان، دانشگاهها و موسسات تحقیقاتی و فناوری، کشورها و رشته های موضوعی را بر حسب استناد تعیین می کند.

------------------------------
  یادداشت: جعفر مهراد