دکتر قاسم پورحسن در گفتگو با خبرنگار مهر مورد اینکه برای داشتن تفکر انتقادی تاچه اندازه نیازمند زبان صریح و شفاف هستیم، گفت: تفکر انتقادی ریشه در ارزش دادن و استقلال بخشیدن به عقلانیت است بدون توجه به قدرت و دامنه و حدود عقل، نمی توانیم از تفکر انتقادی سخن بگوییم زبان صریح در حقیقت برخاسته از حدود و میزان قدرت عقل است.
وی افزود: عقل هم در دین و هم در سنت ایرانی جایگاه مهمترین بنیاد را دارد به همین دلیل است که حتی مفسران اسلامی معتقدند آنچه را که در آیات وحیانی به عنوان امری که دارای حجیت است اعتبار می کنیم آنرا از طریق عقل می فهمیم بنابراین ما در همه زمینه ها و ساحات باید بپذیریم که بدون اتکا برعقل نمی توانیم واجد تفکر انتقادی باشیم .
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی تصریح کرد: تفکر انتقادی زبان صریح مبتنی بر عقل را می طلبد نه زبان صریح مبتنی برلجاجت یا مبتنی بر نوعی سخنی که بدون اندیشه باشد. وقتی زبان صریح رابه کار می گیریم گاهی وقتها زبان صریح به معنای ویران کردن و شالوده ها را نابود کردن است که من اینرا مبتنی بر عقل نمی دانم .
پورحسن در پاسخ به این سؤال که آیا پالایش زبانی را نقطه آغاز خوبی برای تفکر انتقادی می دانید، گفت: زبان نزدیکترین همسایه ما است و بنیان فکر و اندیشه را شکل می دهد، بسیاری معتقدند که بخش اعظم مناقشات و نزاعهای ما ناشی از سوء تفاهمها و کاربردهای نادرست زبانی است.
وی افزود: ما با پالایش زبانی و با اصلاح ساختار زبان می توانیم بسیاری از این سوءتفاهمها را برطرف سازیم . اما یک یحث کاملاً تخصصی در حوزه تحلیلی و فلسفه زبان است یعنی اینکه ما باید زبان را بسان ابزار بدانیم یا بسان اندیشه. آن اتفاقی که افتاد به خصوص از سال 1920 تا کنون این است که زبان آن مقام نازل ابزارمندی را از دست داده و به جایگاه بسیار متعالی و رفیعی به نام بنیان تفکر و اندیشه دست پیدا کرد پس ما می توانیم با اصلاح زبان و نه با فروکاستن به زبان صوری بلکه با سوء کاربردهایی که در رابطه با زبان وجود دارد و با سامان یافتن چارچوبهای زبان بسیاری از مناقشات و نزاعها را اصلاح و در حقیقت به تفکر یک سامان مجدد ببخشیم .
نظر شما