به گزارش خبرنگار مهر، ماههای ابتدایی سال جاری زمزمه هایی مبنی بر امکان وقف دانشگاه آزاد اسلامی توسط هیئت موسس این دانشگاه فضای جامعه خبری را فرا گرفت. هر چند در ابتدای امر و با وجود تمرکز اذهان عمومی بر اخبار اطلاعات خبر وقف دانشگاه آزاد اسلامی چندان جلب نظر نکرد اما به یک باره موضوع وقف دانشگاه آزاد اسلامی از اهمیت و حساسیت خاصی برخوردار شد و به یکی از بحث برانگیزترین و چالشی ترین مسائل روز بدل شد.
به مرور و با ادامه روند اتفاقات و موضع گیری های مختلف سیاسی و به خصوص با به میان آمدن نام دانشگاه آزاد اسلامی و مهدی هاشمی رفسنجانی طی دادگاه های رسیدگی به جرائم متهمان آشوب های خیابانی بر حساسیت مسئله وقف این دانشگاه افزوده شد و اصل این وقف از تصمیمی درون سازمانی و اسلامی به حرکتی تاکتیکی و سیاسی تغییر ماهیت داد.
چرا دانشگاه آزاد وقف خواهد شد؟
کریم زارع عضو هیئت امنای دانشگاه آزاد اسلامی در همان زمان در گفتگو با خبرنگار مهر دلایل مصوبه هیئت موسس برای وقف اموال دانشگاه را اعلام کرد و گفت: وقف داراییها و اموال دانشگاه آزاد اسلامی با موافقت مسئولان صورت گرفته تا در صورت انحلال این دانشگاه دارایی آن در اختیار نهادهای دیگر قرار نگیرد.
معاون پارلمانی دانشگاه آزاد اسلامی در این گفتگو همچنین تاکید کرد: اعتقاد دارم که دانشگاه آزاد اسلامی در کشتی نوح بوده و هیچ خطری به آن آسیب نمی رساند.
زارع یادآور شد: مدتهاست که در برخی محافل گفته می شود که درآمد این دانشگاه به اعضای هیئت موسس می رسد در صورتی که این خلاف واقع بود و حال با وقف اموال این دانشگاه این شائبه نیز برطرف شده است و مردم اطمینان خاطر دارند که اموال این دانشگاه به شخص خاصی تعلق ندارد.
در آن زمان این گفتگو بحث های مختلفی را در جامعه مطبوعاتی و رسانه ای و همچنین در میان جبهه های مختلفی سیاسی بر انگیخت. از طرفی عده ای از صاحب نظران و مقامهای مسئول اساس وقف دانشگاه آزاد توسط هیئت موسس را مورد سئوال قرار داده و اختیار چنین تصمیمی را منوط به تایید شورای عالی انقلاب فرهنگی و هماهنگی با سازمان اوقاف دانستند. همچنین عدم اصلاح اساسنامه را نیز مورد تاکید قرار داده و هر گونه تصمیم دیگری در این دانشگاه را تا قبل از اصلاح اساسنامه آن مردود شمردند.
وقف اموال دانشگاه آزاد باید در قالب اصلاح اساسنامه بررسی شود
محمدرضا مخبر دبیرشورای عالی انقلاب فرهنگی در واکنش به اظهارات معاون پارلمانی دانشگاه آزاد به مهر گفت: وقف اموال و دارایی های دانشگاه آزاد اسلامی باید در قالب اصلاح اساسنامه این دانشگاه بررسی شود و با طرح از سوی مسئولان دانشگاه آزاد واقع نمی شود.
وی اضافه کرد: هیئت موسس دانشگاه آزاد اسلامی پیشنهادات خود را در زمینه اصلاح اساسنامه ارائه کرده است که در جلسات آینده شورا بررسی می شود.
مخبر گفت: این طور نیست که با مطرح شدن بحث وقف از سوی مسئولان دانشگاه آزاد، وقف این دانشگاه هم انجام شود زیرا وقف جزئی از اساسنامه دانشگاه است و مسئله نحوه روشن کردن دخالت در داراییهای دانشگاه آزاد است که باید در اصلاح اساسنامه به آن توجه شود.
با وجود این اظهارات از سوی طرفین بود که بحث وقف دانشگاه آزاد اسلامی از موضوعی مختص به آموزش عالی کشور به دستمایه ای برای موضع گیری های سیاسی و فشار به طرف مقابل بدل شد.
توضیحات دبیرخانه هیئت موسس دانشگاه آزاد درباره وقف اموال دانشگاه آزاد
دبیرخانه هیئت موسس دانشگاه آزاد اسلامی درباره وقف اموال و داراییهای دانشگاه آزاد اسلامی توضیحاتی را برای رسانه ها ارسال کرد.
در توضیحات دبیرخانه هیئت موسس دانشگاه آزاد اسلامی درباره وقف اموال و داراییهای دانشگاه آزاد اسلامی آمده است: با توجه به اینکه پس از اعلام وقف اموال و دارایی های دانشگاه آزاد اسلامی در روزهای اخیر نظرات متفاوتی در رسانه ها منعکس شده است. برای تنویر افکار عمومی مراتب زیر را به استحضار ملت شریف ایران می رساند:
1- در اجلاس هیئت موسس موضوع جواز وقف اموال دانشگاه آزاد اسلامی با توجه به اختلاف نظر فقها در این خصوص که بعضی از ایشان با وقف از طرف جهت موافق و بعضی مخالف بودند ، مطرح شد. هرچند که حضرت آیت الله موسوی اردبیلی که خود عضو هیئت موسس هستند با امکان وقف مذکور موافق بودند معهذا مقرر شد در این خصوص نظر فقهی مقام معظم رهبری اخذ شود. بنابراین آنچه در خبر وقف اموال و دارایی های دانشگاه آزاد اسلامی در مورد استیذان از مقام معظم رهبری آمده بود جنبه استفتاء از معظم له راجع به امکان وقف اموال دانشگاه توسط هیئت موسس به عنوان واقفین بوده است که ایشان نظر فقهی خود را در مورد جواز وقف اموال دانشگاه مورد تایید قرار دادند.
2- با توجه به مفاد وقف نامه، دانشگاه آزاد اسلامی کماکان در چارچوب ضوابط شورای عالی انقلاب فرهنگی و مصوبات آن شورا کلیه فعالیتهای آموزشی و پژوهشی خود را ادامه خواهد داد و تعهدات آن دانشگاه در قبال دانشجویان، اساتید و کارکنان دانشگاه و امور توسعه و تاسیس و نگهداری واحدها و مراکز وابسته به قوت خود باقی و بدون تغییر نسبت به وضعیت قبلی است.
با تصویب وقف نامه دانشگاه آزاد اسلامی در هیئت موسس مقرر شد دانشگاه آزاد اسلامی پس از تسعیر رقبات و اموال و املاک خود نسبت به ثبت وقف نامه اقدام کند.
و اما ریاست...
عبدالله جاسبی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در پاسخ به مهر در خصوص موضوع وقف اموال دانشگاه آزاد اسلامی گفت: مراحل وقف در حال انجام است و ما باید به تدریج اموال دانشگاه را در دفاتر رسمی به ثبت برسانیم.
وی درخصوص موضوع وقف اموال دانشگاه آزاد اسلامی و طرح آن در شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: در مورد موضوع وقف همانطور که قبلا نیز گفته ام وقف انجام شده و در حال طی سایر مراحل است.
جاسبی همچنین در شصتمین نشست مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی، وقف این دانشگاه را حتمی و قطعی دانست و از آینده ای درخشان برای این مجموعه سخن گفت.
وی در آن اجلاس تاکید کرد: جوسازیهایی در زمینه وقف دانشگاه آزاد صورت گرفته که غیرواقعی است. وقف دانشگاه آزاد از دو سال قبل و اولین بار توسط خود من مطرح شده که در آن زمان هدفهای سیاسی امروز دنبال نمی شد و مدنظر نبود بلکه نگاه ما به آینده های دور بود.
رئیس دانشگاه آزاد گفت: من این بحث را با آیت الله هاشمی رفسنجانی مطرح کردم وی ابهاماتی در این زمینه داشت که بعدها این موضوع در هیئت موسس مطرح شد و مورد استقبال قرار گفت اما میان فقها و حقوقدانان هیئت موسس تردیدهایی وجود داشت که به مرور با بحث در مسایل شرعی و قانونی برطرف شد.
جاسبی تاکید کرد: از آن زمان اساسنامه وقف دانشگاه تهیه و تصویب شد و سپس اصلاحاتی در آن انجام گرفت و در اولین چهارشنبه ماه رمضان طی جلسه 4 ساعته آخرین اصلاحات انجام و صیغه وقف دانشگاه جاری شده است.
وی افزود: منتها اشکالی که در نشر بیانیه ما صورت گرفت باعث شد تا عده ای بتوانند سوء استفاده کرده و اصل این قضیه را زیر سئوال ببرند.
وی ادامه داد: اشکال در آنجا بود که در بیانیه باید می نوشتیم با استعلام از نظر فقهی مقام معظم رهبری که به اشتباه نوشته شده با استیذان از مقام معظم رهبری و موافقت ایشان که همین امر شبهاتی را در اذهان عمومی به وجود آورد.
هاشمی رفسنجانی سکوت را شکست!
آیت الله هاشمی رفسنجانی درباره سازگاری وقف اموال بیش از 40 هزار میلیارد تومانی دانشگاه آزاد اسلامی با اصول فقهی اعلام نظر کرد و گفت: "شخصا از مقام معظم رهبری در این باره استفاء کرده ام که ایشان در پاسخ به آن گفتند، می توانید."
سرنوشت مبهم امضای نمایندگان مجلس
کریم زارع معاون پارلمانی دانشگاه آزاد اسلامی در گفتگو با مهر تأکید کرد: هیچ یک از 220 نماینده مجلس شورای اسلامی امضای خود را در حمایت از وقف دانشگاه آزاد اسلامی پس نگرفته اند.
وی خاطرنشان ساخت: قاطبه نمایندگان مجلس شورای اسلامی به وقف بزرگترین دانشگاه حضوری جهان اعتقاد راسخ داشته و از سنت حسنه ایجاد این موقوفه عظیم و ارزشمند ابراز رضایت کرده اند.
عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اینکه تاکنون 220 نماینده مجلس شورای اسلامی طی نامه ای از وقف دانشگاه آزاد اسلامی اعلام حمایت کرده اند خاطرنشان ساخت: طی روزهای آتی تعداد دیگری از نمایندگان که در مجلس حضور نداشته اند نیز این نامه را امضا خواهند کرد.
ایده وقف دانشگاه آزاد متعلق به خودم است
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی چندی پیش با بیان این جمله جان تازه ای به موضوع وقف دانشگاه آزاد اسلامی داد.
عبدالله جاسبی درمورد وقف دانشگاه آزاد اسلامی گفت: مسئله وقف از دو سال گذشته مورد مطالعه قرار گرفت که ایده اصلی آن متعلق به خودم بود. در ادامه موضوع را با رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام مطرح کردم که ایشان در ابتدا تردید داشتند اما سپس موافقت کردند.
وی ادامه داد: این مسئله در جلسه هیئت موسس دانشگاه آزاد مطرح شد که مورد استقبال قرار گرفت. پس از اینکه هیئت موسس با اصل موضوع موافقت کرد موضوعات فقهی وقف مورد بررسی قرار گرفت.
جاسبی افزود: پس از آن رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام این موضوع را مورد بررسی قرار دادند و پس از کسب موافقت لازم، هیئت موسس آخرین وقفنامه را در ماه رمضان سال جاری بررسی کرد و به تصویب رساند و در نهایت صیغه وقف خوانده شد.
رئیس دانشگاه آزاد با بیان این مطلب که در ماه گذشته سند مادر دانشگاه آزاد برای اموال دانشگاه تنظیم و به ثبت رسید، گفت: در حال حاضر 10 عدد سند به ثبت رسیده و طی مدت 6 ماه تا یک سال آینده دیگر سندها نیز به ثبت خواهد رسید.
قرائت فتوای فقهی رهبر معظم انقلاب در زمینه وقف اموال دانشگاه آزاد
محمد رضا مخبر دزفولی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی هفته گذشته در جمع خبرنگاران با اشاره به وقف اموال دانشگاه آزاد و بررسی های شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: فتوای فقهی مقام معظم رهبری در زمینه چگونگی وقف اموال دانشگاه آزاد در صحن این شورا قرائت شده است.
وی تاکید کرد: شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره وقف اموال دانشگاه آزاد تصمیمی نگرفته است. اساسنامه مسیر خود را می پیماید و وقف نیز مسیر جداگانه ای دارد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره نظر رهبر انقلاب درباره وقف دانشگاه آزاد نیز گفت: مقام معظم رهبری در این زمینه نظر فقهی خود را ارائه کرده اند. ایشان فرموده اند درباره کم و کیف این موضوع نظری ندارند. فتوای فقهی مقام معظم رهبری را نیز ما در صحن شورا قرائت کردیم.
هاشمی رفسنجانی درباره وقف صاحبنظر است
حجت الاسلام احمد احمدی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در گفتگو با خبرنگار مهر درباره وقف اموال این دانشگاه گفت: درباره وقف اموال دانشگاه آزاد نمی توانم اظهارنظر کنم اما در این مورد آقای هاشمی رفسنجانی در مسائل فقهی و حقوقی صاحب نظر است.
وی در ارتباط با موضوع بررسی وقف دانشگاه آزاد اسلامی در شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: مدتی است به شورای عالی انقلاب فرهنگی نرفته ام و از این جهت اطلاعات کامل از درون شورا و تصمیم گیری ها ندارم و نمی توانم در این زمینه اظهار نظر کنم.
احمدی در زمینه وقف اموال دانشگاه آزاد تاکید کرد: در این مورد آقای هاشمی رفسنجانی در مسائل فقهی و حقوقی صاحب نظر هستند.
وی در ادامه افزود: دانشگاه آزاد، دانشگاهی گسترده است هر چند نواقصی دارد که باید برطرف شود اما به طور کل با تاسیس این دانشگاه اقدام مهمی در کشور صورت گرفت.
اظهار نظر سازمان اوقاف پس از چند ماه: دانشگاه آزاد اسلامی می تواند اموال خود را وقف کند
نماینده ولی فقیه و سرپرست سازمان اوقاف و امور خیریه کشور درباره وقف اموال دانشگاه آزاد گفت: مسئولان این دانشگاه می توانند اموالی را که متعلق به خود دانشگاه است وقف کنند اما درباره اموال دولتی که در اختیار دارند نمی توانند اقدامی انجام دهند.
به گزارش مهر، حجت الاسلام علی محمدی در پاسخ به این سوال که " آیا سازمان اوقاف با وقف اموال دانشگاه آزاد که طی ماههای گذشته حواشی زیادی را ایجاد کرده است موافق است و آیا اساسا دانشگاه آزاد می تواند چنین اقدامی را انجام دهد" افزود: هنوز وقف نامه دانشگاه آزاد به سازمان اوقاف و امور خیریه ارسال نشده است که بتوانیم در این خصوص نظر دهیم چرا که برای پاسخ به این سئوال باید همه جوانب وقف نامه را مطالعه کرد.
این مقام ارشد در سازمان اوقاف ادامه داد: در مجموع مسئولان این دانشگاه می توانند اموال متعلق به دانشگاه آزاد را وقف کنند چون مالک آن هستند اما درباره اموال دولتی که در طوال سالیان گذشته در اختیار این دانشگاه قرار گرفته چنین امکانی وجود ندارد.
به نظر می رسد دانشگاه آزاد اسلامی در مسیر وقف اموال خود با دور شدن از جریانات سیاسی و درگیری های حزبی به قسمت هموار راه رسیده است. هر چند که هنوز این وقف عظیم الحجم مخالفان و منتقدان متعددی را به خود می بیند اما این انتقادها کمتر از جنس انتقادهای احساسی و سیاسی چند ماه گذشته بوده و بیشتر جنبه اصلاحی و نظارتی دارد. در چنین فضایی می توان انتظار داشت که برخوردها و اظهارنظرهای معتدل و معقولانه تری درباره وقف دانشگاه آزاد اسلامی شاهد باشیم.
--------------------------
گزارش: مهیار زاهد
نظر شما