به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام حسن روحانی در سخنرانی خود در همایش ملی " نفت و سیاست خارجی" که امروز در محل مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام برگزار شد، با بیان اینکه اقتصاد نمی‌تواند از سیاست خارجی جدا باشد و همواره بین این دو پیوندهای مستحکمی وجود دارد، گفت: اقتصاد قوی بدون سیاست خارجی مدبرانه امکان‌پذیر نیست.
عضو شورای عالی امنیت ملی با اشاره به تاریخ مطرح شدن نفت در ایران تاکید کرد: از کشف نفت در ایران تا ملی شدن آن، انگلیسی‌ها نسبت به نفت درایران تصمیم‌گیر بودند بعد از ملی شدن نفت افت شدیدی در تولید در ایران به وجود آمد چرا که شرکت های خارجی از ایران رفته بودند تا کودتای ٢٨ مرداد ١٣٣٢ که دوباره نفت به خارجی‌ها داده شد.
رییس مرکز تحقیقات و استراتژیک تشخیص مصلحت نظام عنوان کرد: در جریانات مختلفی نفت جایگاه ویژه‌ای در منطقه و دنیا پیدا کرده است البته در منطقه ما ایران اولین کشوری است که در آن اکتشاف نفت صورت گرفت. در منطقه ما و جهان همواره با یک دید خاصی به نفت نگاه شده است. مصرف‌کنندگان یا آنها که اهل تقاضا هستند هیچ‌وقت با یک نیت درست و صادقانه و بر مبنای روابط عادلانه به کشورهای نفت خیز نگاه نکردند؛ بلکه همواره به دنبال ارزان‌تر بردن نفت و تسلط بر چاه‌های نفتی بودند. معمولا تولید در ایران صیانتی نبوده است بلکه به دنبال تولید بیشتر و سود بیشتر بوده‌اند و همواره بحث عمده قیمت نفت در ایران و دنیا وجود داشته و روزی هم که قیمت نفت را پایین می‌آوردند آنقدربه آن مالیات می‌بستند که برای مصرف‌کننده واقعی قیمت بسیار بالایی بود.
روحانی در خصوص قیمت نفت در بازارهای جهانی بیان کرد: در سال ١٩٧٣-74که قیمت نفت بالا رفت و به حدود ١١ دلار رسید هر اونس طلا ١٠٠ دلار بود الان هر اونس طلا ١٢٠٠ دلار است یعنی ١٢ برابر شده است و با همین معیار اگر بخواهیم قیمت نفت را به دست بیاوریم یعنی حداقل باید در سال ١٩٧٣ -74 قیمت نفت به ١٣٨ دلار می‌رسید.
وی در خصوص تشکیل اوپک تاکید کرد: همکاری کشورهای تولیدکننده یک قدم ما را به حق‌مان نزدیک کرده است و در این صورت بود که توانسته‌ایم تا حدودی از حق‌مان نسبت به نفت استفاده کنیم، اما مصرف‌کنندگان به نفت به جای اینکه با سیاست درست با تولیدکنندگان رفتار کنند از زاویه استثمار و تسلط بر چاه‌های نفت برخورد کردند و نفت را به جای نعمت به نغمت تبدیل کردند و رویکرد تقابل بین مصرف‌کننده و تولیدکننده از ابتدا وجود داشته است و در جنگ خلیج فارس به گونه‌ای بود که اساسا این جنگ را به جنگ نفت تبدیل کرد. عراق به دنبال نفت کویت به این کشور حمله کرد و آمریکا به دنبال نفت‌خیز بودن کویت به منطقه لشکرکشی کرد.
رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه ایران نیز از نفت در مقاطعی به عنوان حربه استفاده کرده تصریح کرد: اولین بار ایران در ١٣٥٨ وقتی به دنبال تسخیر لانه جاسوسی از سوی آمریکا تهدید شد از حربه نفت استفاده کرد و فروش نفت خود را به شرکت‌های آمریکایی تحریم کرد و در سالهای بعد که ایران با تحریم‌های مختلف مواجه بود این بار آمریکایی‌ها از نفت به عنوان حربه علیه ایران استفاده کردند؛ دردوره بیل کلینتون شرکت‌های آمریکایی به دستور دولت‌شان خرید نفت از ایران را تحریم کردند و سپس هرگونه سرمایه‌گذاری در بخش‌های نفت و گاز ایران تحریم شد.
روحانی تاکید کرد: امروز هم در مساله هسته‌ای که حق مسلم ایران است باز هم متوسل به حربه نفت می‌شوند و در بحث تحریم‌ها علیه ایران موضوع بنزین و یا نفت را پیش می‌کشند.
عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه مساله نفت از ابتدا با یک رویکرد امنیتی نیز مواجه بوده است، یادآور شد: اگر این رویکرد به یک رویکرد تعاملی بین مصرف‌کننده و تولیدکننده تبدیل شود و نگاه به یک بازار یکپارچه نفت که برای آینده بشریت ضروری است باشد و از آن صیانت شود هیچ وقت بین تولیدکننده ومصرف‌کننده تقابل به وجود نمی‌آید بلکه به یک نقطه اشتراک که به نفع همه باشد می‌رسیم تا دو طرف به سمت یک رویکرد توسعه‌ای و جهانی حرکت کنند.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به چشم‌انداز ٢٠ ساله و اهمیت رویکرد ایران به دنیا به صورت تعاملی خاطرنشان کرد: براساس چشم‌انداز ایران باید به جایگاه اول منطقه از لحاظ اقتصادی، علمی و فناوری برسد و الهام‌بخش دنیای اسلام باشد و با دنیا در تعامل موثر و سازنده باشد البته اینها در مساله نفت به این بستگی دارد که طرف مقابل هم رویکردش تعاملی باشد.
رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه سخنانش به اهمیت میادین مشترک میان ایران و کشور های همسایه اشاره کرد و گفت: میادین مشترک ما چه در خشکی و چه دریا با همسایگانمان بسیار حائز اهمیت است که چطور از آنها استفاده کنیم باید با دید منافع ملی کشورها و ملت‌ها به این میادین نگاه شود ما با عراق ٢٨ میدان مشترک داریم و اخیرا خیلی از آنها را عراق به مناقصه گذاشته است به ویژه در سال گذشته میلادی که برخی از آنها تا پای قرارداد هم رفته است.
وی تاکید کرد: وظیفه سیاست خارجی است که صنعت نفت را در این عرصه همراهی کند همچنین ایران چهار میدان مشترک با امارات متحده عربی، چهار میدان مشترک با عربستان، یک میدان با ترکمنستان، یک میدان با عمان و یک میدان مشترک گازی با کویت، سه میدان مشترک با قطر دارد و یک میدان مشترک دردریای خزر با آذربایجان که مجموعا ٤٣ میدان مشترک با هشت کشور منطقه داریم که اگربتوانیم با این همسایگان در قالب یک کمیته فنی به بحث و تبادل بپردازیم و مسائل فنی، تخصصی، نحوه اکتشاف، استخراج و تولید را بررسی کنیم به نفع دو طرف خواهد بود، اما اگر در این خصوص به یک رقابت ناسالم برسیم هر کدام جداگانه اقدام اکتشاف، استخراج و تولید کنیم بهره‌وری ما به حداقل می‌رسد.
روحانی گفت: باید تلاش کنیم میادین مشترک نفت و گاز در اولویت‌های کاری ما باشد که اگر در این خصوص فعال نشویم همسایگانمان فعال خواهند بود.
وی در ادامه گفت: تاکنون حدود ٤٤ درصد از منابع نفت خام خود را استفاده کرده‌ایم؛ از ابتدای کشف نفت تا سال ١٣٥٧، ٧/٢٧ میلیارد بشکه نفت خام تولید کرده‌ایم و از ١٣٥٧ تا ٨٧ ، ٦/٣٧ میلیارد بشکه نفت خام تولید کرده‌ایم که مجموعا ٣/٦٥ درصد از ذخایر نفت خود را تولید و یا صادر کردیم. آنچه باقی مانده است ٨٥ میلیارد بشکه نفت خام است.
وی خاطرنشان کرد: جایگاه ایران در تولید و صادرات در نفت و گاز مورد اهمیت است در حال حاضر ایران جایگاه دوم را در منطقه دارد وعربستان پیشتاز است. ما توانسته‌ایم جایگاه خود را درچند سال گذشته حفظ کنیم والبته بسیار مهم است که این جایگاه حفظ شود اما برخی از کشورها خیز برداشته‌اند تا جایگاه خود را ارتقا بخشند.
روحانی بر جلب سرمایه‌گذاری خارجی و فناوری تاکید کرد و گفت: مهم است که برای توسعه میادین خود سرمایه‌گذاری خارجی را جذب کنیم و کار سیاست خارجی است که این مسیر را برای بخش نفت تسهیل کند .
وی همچنین خاطرنشان کرد: دربخش فناوری نیاز داریم تا سیاست خارجی‌مان فعال عمل کند.ضریب بازیافت ما در بخش فناوری بسیار مهم است. میزان بازیافت ما از نفت در حال حاضر حدود ٢٦ درصد است که می‌توانیم با فناوری‌های روز و پیشرفته آن را ارتقا بخشیم اگر بتوانیم حتی یک درصد این مقدار را بالا ببریم توانسته‌ایم چیزی حدود ٣٥٠ میلیارد دلار با قیمت ٧٠ دلار به دست آوریم که معادل ٥ میلیارد بشکه نفت است.
وی تاکید کرد: باید با فعال شدن سیاست خارجی و رویکرد تعاملی با دنیا سرمایه مورد نیاز دربخش نفت را جذب کنیم و از سویی فناوری لازم را برای ارتقای این صنعت به کار گیریم. آنهایی که به این نکات توجه ندارند باید بدانند که گاهی برخی شعارهای بی‌حساب و کتاب ضررش برای منافع ملی بسیار زیاد است. در حالی که یک گام درست در این مسیر می‌تواند به نفع کشور باشد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه به موضوع شدت انرژی در ایران اشاره کرد و یادآور شد: ما در حال حاضر نفت را در داخل تلف می‌کنیم. اگر ١٥٠٠ میلیون بشکه کل تولید نفت ما در سال باشد ٩٠٠ میلیون بشکه را صادر می‌کنیم و مابقی را در داخل مصرف می‌کنیم که این میزان رقم بالایی است و تا سال ١٣٩٩ به جایی خواهیم رسید که کل تولید خود را اگر در داخل مصرف کنیم هم کم می‌آوریم و باید از خارج نفت وارد کنیم. امیدوارم بحث یارانه‌ها بتواند جلوی مصرف بی‌رویه را بگیرد، اما مساله‌ای که می‌تواند دراین خصوص تسهیل کننده باشد، موضوع تکنولوژی است و استاندارد سازی تجهیزات گرمایی و یا خودروها در داخل که درمقایسه با دنیا غیرقابل قبول است. شدت انرژی یعنی میزان انرژی معادل نفت خام برای تولید ١٠٠ هزار در تولید ناخالص داخلی، که درایران ٠/٩ تن معادل نفت انرژی مصرف می‌کنیم و ژاپن ١٢ درصد و دراروپا این میزان ٢ درصد است بنابراین می‌بینید که فناوری می‌تواند جلوی این شدت انرژی را بگیرد.
رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام خاطرنشان کرد: برای امنیت تولید، توزیع و صادرات نفت سیاست خارجی نقش بسیار موثر و اساسی دارد و با یک سیاست مدبرانه است که می‌توانیم از نفت به خوبی بهره‌برداری کنیم .
نظر شما