ماهی قرمز در سفره هفت سین ایرانی جایی ندارد/ لطفا ماهی قرمز نخرید

به گزارش خبرنگار مهر در ارومیه، ۸۰ سال پیش به همراه ورود چای به ایران ماهی قرمز نیز که سمبل عید چینی است به سفره های هفت سین مراسم عید نوروز ما وارد شد غافل از اینکه در عید چینی ماهی قرمز را رها می کنند تا زندگی جریان یابد و ما ماهی قرمز را اسیر تنگ بلورین می کنیم تا همزمان با رشد سبزه های سفره هایمان و باروری زمین هر روز او را به مرگ نزدیک و نزدیک تر کنیم .

جالب اینکه در هیچ کدام از مراسم سنتی ما در مورد نوروز، ماهی قرمز جایگاهی ندارد در میان رسوم زرتشتی در سفره عید انار به نشانه باروری و عشق و یا سیب سرخ درون ظرف آب مقدس رها می شود تا عشق و باروری همچنان پاینده بماند.

اگر ایرانی ها می دانستند که ماهی قرمز هیچ ریشه تاریخی در سفره هفت سین ندارد به جای پرداخت برای خرید و قتل ماهی های قرمز به بهانه عید، سیب قرمز یا انار را در آب رها می کردند که ریشه در تاریخ این دیار دارد .

هرسال عید پنج میلیون قطعه ماهی قرمز می میرند

هر سال ایام عید پنج میلیون قطعه ماهی می میرند، پنج میلیون قطعه ماهی قرمز به خاطر رنگ و لعاب سفره هفت سین، به خاطر هیچ و عجیب نیست اگر بدانیم در صورتی که ایرانی ها از خرید ماهی قرمز منصرف شوند این تجارت سیاه روزی پایان خواهد یافت.

عجیب نیست اگر تابلوی معروف هفت سین کمال الملک را در کاخ گلستان به تماشا بنشینیم و ببینیم که او نیز ماهی قرمز را میان سفره هفت سینش طراحی و نقاشی نکرده است.

معاون مردم شناسی اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی با تایید اینکه ماهی جزو سنت های قدیم سفره هفت سین ایرانی نیست بیان داشت: این امر طی سالیان گذشته حدود 70 تا 80 سال قبل وارد سنت عید و ایران شده و امروز به یک باور و اعتقاد مردمی در آمده است.

حسن سپهرفر با اشاره به وجود روایات اسلامی در خصوص برگشت ماهی به سمت قبله هنگام تحویل سال نوروزی گفت: این امر هیچ سخنیتی برای حضور ماهی قرمز در سر سفره هفت سین ایرانی ندارد و خواستگاه آن به اعتقادات دینی برخی افراد برمی گردد.

جدا از بحث حضور ماهی قرمز به صورت سنت در سر سفره های شب عید تجارت پرسود و بدون نظارت بر این اقدام در آستانه تعطیلات نوروزی است که به لحاظ بهداشتی و روند عرضه و نظارت بر بازار آن ضرورتی انکارناپذیر به نظر می آید.

ماهی قرمز عید یا گلدفیش جزو ماهیان زینتی است که بیشتر در شهرستان آذرشهد در استان آذربایجان شرقی و کاشان در استان اصفهان تولید و به سایر استانهای کشور عرضه می شود.

هرچند در تمامی استانها به صورت سنتی نیز اقدام به پرورش، تکثیر و عرضه این نوع ماهی می شود ولی در دو شهرستان مذکور به صورت گسترده این امر صورت می گیرد و همه ساله با فرا رسیدن ایام نوروز در سطح کشور میلیون ها قطعه ماهی گلدفیش (از گونه زینتی کپور) به سایر استانها صادر می شود.

پیش بینی عرضه و فروش بیش از یک میلیون قطعه ماهی قرمز در آذربایجان غربی

معاون تولید و پرورش امور شیلات و آبزیان آذربایجان غربی در خصوص تجارت سنتی و پرسود ماهیان قرمز مخصوص عید در استان گفت: از سالیان دراز و به صورت سنتی ماهی عید یا گلدفیش (کپور از نوع زینتی) در سطح کشور به صورت یک سنت تکثیرو در بازار عرضه می شود.

وی ادامه داد: این ماهیان که مصرف خوراکی نداشته و به عنوان ماهیان آکواریومی معروف هستند، بیشتر در شهرستانهای آذرشهد و کاشان پرورش و تکثیر شده و به سایر استانها عرضه می شود.

بندات میزان مصرف ماهی قرمز عید را با توجه به جمعیت استان به طور میانگین 600 هزار تا یک میلیون قطعه عنوان کرد و بیان داشت: پیش بینی می شود امسال نیز بیش از یک میلیون قطعه از این ماهیان در سطح استان به مصرف برسد.

وی با بیان اینکه شیلات آذربایجان غربی هیچ فعالیتی در زمینه تولید، تکثیر، پرورش و عرضه ماهیان زینتی و عید ندارد خاطرنشان کرد: تمامی این روند توسط بخش خصوصی صورت می گیرد شیلات تنها متولی امر نظارت عالیه است.

بندات با اعلام اینکه تا سه الی چهار سال گذشته ساماندهی و عرضه ماهیان عید و زینتی متولی نداشت اظهارداشت: در حال حاضر این امر به امور شیلات استان واگذار شده و در این راستا تاکنون مجوز تکثیر و پرورش ماهیان زینتی به تعداد 400 هزار قطعه در شهرستانهای ارومیه، مهاباد، بوکان، خوی و نقده داده شده است.

متاسفانه در طی سالیان دراز نبود متولی خاص و عدم نظارت دقیق از سوی شهرداری و نهادهای متولی در زمینه فروش و عرضه ماهیان زینتی عید بحث بهداشتی این امر به فراموشی سپرده شده و با توجه به فروش و عرضه آن به صورت عمده و آزاد در هر کوی و برزن نمی توان به راحتی از کنار آن عبور کرد.

تاکنون هیچ گزارشی در خصوص آلودگی و بیماری ماهیان زینتی گزارش نشده است

رئیس اداره نظارت بر بهداشت عمومی دامپزشکی آذربایجان غربی در این زمینه به خبرنگار مهر گفت: از 15 اسفندماه سالجاری نظارت بر روند عرضه ماهیان زینتی در سطح استان آغاز شده و تاکنون هیچ گزارشی در خصوص آلودگی و بیماری در این زمینه گزارش نشده است.

حسین دهقان با بیان اینکه بر اساس تفاهم نامه این اداره کل با شهرداری ارومیه همزمان چهار اکیپ به صورت مستمر بر چهار مرکز عرضه و فروش عمده ماهیان عید در ارومیه نظارت می کنند بیان داشت: در تمامی شهرهای استان نیز یک مرکز جهت فروش عمده این ماهیان دایر بوده و این ادارات دامپزشکی بر روند فعالیت آنها نظارت می کنند.

وی در خصوص فروش و عرضه آزاد و موردی ماهیان زینتی عید در سطح شهرها نیز اظهارداشت: این امر جزو وظایف سد معبر بوده و این اداره کل مسئولیتی در این زمینه ندارد ولی در صورت نیاز اکیپ های نظارت و بازرسی بر این اماکن نیز نظارت می کند.

دهقان آلودگی به قارچ را مهمترین بیماری مورد انتقال از طریق ماهیان زینتی عید دانست و گفت: هنوز موردی از این امر در سطح استان مشاهده و گزارش نشده است.

وی ادامه داد: وجود بیماری و قارچ در ماهیان به راحتی قابل تشخیص است و همشهریان در صورت مشاهده هر گونه تغییر رنگ به شکل سیاه، خاکستری، زخم یا ضایعات در بدن ماهی می توانند به راحتی تشخیص بدهند.

به هرحال حضور ماهی قرمز در پای سفره هفت سین ایرانی چه به صورت فرهنگ وارداتی و چه به لحاظ اعتقادات و باور مردمی نیازمند ساماندهی اساسی در تمامی ابعاد است.