دانشگاه آزاد در مسیر اصلاحات/ تکلیف اموال و ریاست دانشگاه مشخص شد

به گزارش خبرنگار مهر، جرقه اولیه اصلاح اساسنامه دانشگاه آزاد در پایان یکی از اجلاسهای شورای مرکزی دانشگاه آزاد از سوی دکتر جاسبی زده شد. او در بیانی غیرمتعارف تا آن زمان اظهار داشت: کم کم باید دانشگاه آزاد بدون جاسبی را تمرین کرد و یادآور شد: تغییر ترکیب هیئت موسس دانشگاه آزاد به زودی بررسی می شود.

در هفتم آذرماه سال 85 در جلسه هیئت موسس دانشگاه آزاد اسلامی مقرر شد به موجب ماده 19 اساسنامه، پیشنهادهایی جهت اصلاح اساسنامه به شورای عالی انقلاب فرهنگی برای تصویب ارائه شود. در آن زمان دکتر ابراهیم حسن حبیبی، حجت الاسلام سید حسن خمینی، دکتر علی اکبر ولایتی، دکتر محسن قمی، دکتر جعفر توفیقی به عنوان پنج عضو جدید هیئت موسس معرفی شدند.

در اسفند ماه سال 85، اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس هیئت موسس دانشگاه آزاد اسلامی شد و مقرر شد دبیرخانه هیئت موسس دانشگاه آزاد اسلامی تشکیل شود. 

دو سال بعد مخبردزفولی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در 13 شهریورماه سال 87 از قرار گرفتن اصلاح اساسنامه دانشگاه آزاد اسلامی در دستور کار شورا خبر داد و گفت: اصلاح اساسنامه دانشگاه آزاد اسلامی از نیمه دوم مهرماه در دستور کار شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار خواهد گرفت.

پس از آن کریم زارع معاون پارلمانی دانشگاه آزاد در خصوص اصلاحات اساسنامه این دانشگاه گفت: اصلاح اساسنامه دانشگاه آزاد تنها توسط اعضای هیئت مؤسس امکانپذیر است و این که چه اصلاحاتی در اساسنامه انجام خواهد شد نیز از سوی این هیئت مشخص می شود.

عبدالله جاسبی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در مهر ماه سال 87 یادآور می شود: اساسنامه دانشگاه آزاد پس از اصلاح به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه می شود و "هر وقت هیئت مؤسس دانشگاه آزاد اساسنامه را اصلاح کرد این اصلاحات به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال خواهد شد."

با وجود اینکه از ارائه اساسنامه دانشگاه آزاد در دستور کار شورای عالی انقلاب فرهنگی می گذشت اما دلایلی برای تعویق رسیدگی آن مشخص نبود. 

دکتر محمد مهدی زاهدی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری بهمن ماه 87 با بیان اینکه اطلاعی از دلایل تعویق اصلاحات اساسنامه دانشگاه آزاد ندارد خاطر نشان می کند: برای مشخص شدن اینکه چرا اصلاحات اساسنامه دانشگاه آزاد اسلامی به تعویق افتاده بهتر است دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی پاسخگو باشد.

اما روند تعویق اصلاح اساسنامه دانشگاه آزاد اسلامی در شورا همچنان ادامه داشت تا اینکه در نهایت در آذرماه سال 88 دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی از اصلاح و تکمیل اساسنامه این دانشگاه خبر داد.

در همان زمان دکتر منصور کبگانیان عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی از پایان اصلاح اساسنامه دانشگاه آزاد در شورای عالی انقلاب فرهنگی خبر داد و گفت: شورای عالی انقلاب فرهنگی همه موارد مربوط به دانشگاه آزاد چه در بخش مالکیت اموال و چه ترکیب هیئت امنا و همچنین هیئت امناهای استانی را تصویب کرد.

وی در در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: اصلاح اساسنامه دانشگاه آزاد به طور کامل تمام شد و همه موارد مربوط به دانشگاه آزاد چه در بخش مالکیت اموال و چه ترکیب هیئت امنا و همچنین هیئت امناهای استانها به تصویب رسید و همه موارد به صورت شفاف در اساسنامه درج شد.

کبگانیان در پاسخ به این سئوال که آیا دانشگاه آزاد می تواند به پروسه وقف اموال خود همچنان ادامه دهد، گفت: بر اساس اساسنامه اموال دانشگاه آزاد نه متعلق به دولت است و نه شخص خاص یا بخش خصوصی، بلکه این اموال عمومی است. حال از نظر شرعی، فقهی و حقوقی مسئولان و متحصصان امر می توانند در زمینه اموال دانشگاه آزاد تصمیم گیری کنند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در پاسخ به پرسش دیگر مهر در زمینه ادامه فعالیت جاسبی در ریاست دانشگاه آزاد تا چهار سال آینده به عنوان اولین دوره چهارساله ریاست دانشگاه آزاد بر اساس اساسنامه مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی به مهر گفت: به محض ابلاغ اساسنامه، این اساسنامه لازم الاجرا است و هیئت مورد نظر در دانشگاه آزاد اسلامی باید رئیس پیشنهادی را به شورای عالی انقلاب فرهنگی معرفی کند تا در زمینه شخص معرفی شده توسط دانشگاه آزاد در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصمیمگیری شود.

اتفاقی که دکتر کبگانیان به آن اشاره می کند در ابلاغیه ریاست جمهوری به صراحت عنوان شده است و از این پس ریاست دانشگاه آزاد چهار ساله خواهد بود.

در همین زمان کریم زارع عضو هیئت امنای دانشگاه آزاد در بهمن ماه سال 88 از عدم ابلاغ رسمی آخرین مصوبات اصلاح اساسنامه دانشگاه آزاد از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی به این دانشگاه خبر داد و گفت: نتایج اصلاح اساسنامه هنوز به طور رسمی از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی به دانشگاه آزاد ابلاغ نشده است و هیئت امنای دانشگاه آزاد اسلامی در جلسات خود مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در زمینه اساسنامه دانشگاه را دستور کار قرار می دهد.

زارع خاطرنشان کرد: آنچه که از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی به دانشگاه اعلام می شود در دو جا یعنی در هیئت موسس و هیئت امنای دانشگاه آزاد اسلامی بررسی می شود چون هر دو ذی نفع هستند.

این در حالی است که حال که اساسنامه جدید دانشگاه آزاد به تصویب رسیده و برای اجرا از سوی رئیس جمهور ابلاغ شده است تکلیف سه مورد که اموال دانشگاه، ریاست دانشگاه و هیئت موسس و هیئت امنای آن هستند مشخص شده است.

در مورد اموال دانشگاه آزاد ماده 5 اساسنامه اشعار می دارد: "همچنین دانشگاه مؤسسه‌ای است عمومی و غیردولتی و اموال آن به عنوان اموال عمومی محسوب می‌شود. هیچ یک از اعضای هیئت مؤسس، هیئت امناء، مدیران و دیگر ارکان و مسئولین دانشگاه هیچ گونه حق مالکیت و حق انتفاع شخصی از اموال مزبور را ندارند و اموال و منافع مزبور منحصراً با رعایت مفاد این اساسنامه و مقررات حاکم و با رعایت مصلحت دانشگاه، صرف هزینه‌ها و پیشرفت و توسعة فعالیت‌های دانشگاه خواهد شد."

در مورد ریاست دانشگاه آزاد اسلامی نیز که یکی از بحث برانگیزترین مباحث مطرح بود و هیچ زمان مشخصی برای شروع و پایان ریاست دکتر عبدالله جاسبی مشخص نبود نیز اساسنامه جدید در ماده 13 تاکید کرده است: " اداره امور دانشگاه با رئیس دانشگاه است که به پیشنهاد هیئت امناء و تأیید شورای عالی انقلاب فرهنگی و حکم رئیس هیئت امناء برای مدت 4 سال منصوب می‌شود. بنابر تبصره یک این ماده پذیرش استعفا و یا عزل رئیس دانشگاه پس از تصویب هیئت امناء با حکم رئیس هیئت امناء خواهد بود. همچنین در صورتی که بیش از دو سوم اعضای شورای‌عالی انقلاب فرهنگی قائل به فقدان صلاحیت رئیس دانشگاه باشند هیئت امناء مکلف به عزل وی و معرفی فرد جایگزین است."

همچنین ترکیب نهایی هیئت موسس بر اساس ماده 7 اساسنامه شامل "اکبر هاشمی رفسنجانی، سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، عبدالله جاسبی، علی‌اکبر ولایتی، حسن حبیبی، سیدحسن خمینی، محسن قمی و حمید میرزاده است" که نسبت به قبل تغییراتی داشته است.

از سوی دیگر تغییر در ترکیب هیئت امنای دانشگاه آزاد نیز در اساسنامه جدید در نظر گرفته شده است که بر اساس ماده 10 اساسنامه اصلاحی "اعضای هیئت امناء عبارتند از 5 نفر از اعضاء هیئت علمی تمام وقت دانشگاهها در مرتبه دانشیاری و یا بالاتر به پیشنهاد و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، چهار نفر از اعضای هیئت مؤسس که حتماً یک نفر از آنها روحانی باشد، وزرای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و یا نمایندگان آنها، رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها یا معاون وی، رئیس دانشگاه (دبیر هیئت امناء)."

به گزارش مهر، اساسنامه دانشگاه آزاد اسلامی و اصلاح بندهایی از آن پس از 40 ماه و جلسات متعدد در شورای عالی انقلاب فرهنگی و هیئت موسس دانشگاه آزاد اسلامی به نتیجه رسید و از سوی دولت به دانشگاه آزاد ابلاغ شد. تاثیر نتیجه این اصلاح در فرآیند آموزشی دانشگاه آزاد به عنوان یکی از بزرگترین موسسات آموزش عالی کشور پس از اجرایی شدن آن مشخص می شود.