انتخاب مديران از سوي معلمان ؛ ازحرف تا عمل

مهندس نويد ادهم مي افزايد: بر اساس انتخاب مدير مدرسه توسط معلمان طي جلسه اي افرادي كه خواستار پست مديريتي مدرسه هستند معرفي مي شوند، طي مراسمي ديگر پس از راي گيري سه نفر به ادارات آموزش و پرورش مناطق براي پست مديريت مدرسه معرفي مي شوند و سرانجام رئيس منطقه از بين سه نفر منتخب معلمان يك نفر را به عنوان مدير مدرسه انتخاب مي كند.

وي ادامه مي دهد : يكي از شرايط احراز مديريت ، داشتن مقبوليت در بين كاركنان مدرسه است و تحقق اين امر سبب انتخاب مدير مدرسه  توسط معلمان مي شود.

دبيركل شوراي عالي آموزش و پرورش با تاكيد بر اينكه براي بهبود روند آموزشي در مدارس بايد معلمان در روند شغلي خود تاثير گذار باشند ، مي گويد : طرح انتخاب مدير مدرسه توسط معلمان و كاركنان مدرسه از سال گذشته در مدارس در حال اجراست و بر اساس اين طرح تا سه سال آينده تمام مديران بايد توسط معلمان و كاركنان مدرسه انتخاب شده باشند.

اجراي طرح در 20 درصد از مدارس شهرستان هاي استان تهران

طرح انتخاب مديران مدارس توسط معلمان در استان هاي كشور در حال اجراست  ، رئيس سازمان آموزش و پرورش شهرستان هاي استان تهران در اين زمينه مي گويد : در سال جاري طرح انتخاب مدير مدرسه توسط معلمان در 20 درصد از مدارس شهرستان هاي استان تهران اجرا مي شود و تاكنون نيز معلمان استقبال بسيار خوبي از اين طرح داشته اند.

مسوول يكي از مناطق اداره آموزش و پرورش با تاكيد بر اينكه اجراي طرح انتخاب مدير مدرسه توسط معلمان مسايل و مشكلات فراواني دارد ، مي گويد : امكان باند بازي در مدارس بسيار زياد مي شود به طوري كه معلمان با اتحاد خود مديري را كه شايد كارايي بسيار مطلوبي دارد را به دلايلي همچون ارتباطلات شخصي عزل و مديري كه كفايت چنداني ندارد را جايگزين مي كنند.

وي با تاكيد بر اينكه ادارات مناطق مي توانند بر اساس اين مصوبه يك نفر را براي پست مديريتي پيشنهاد دهند ، مي افزايد : در اكثر مواقع فرد انتخاب شده از سوي ادارات مناطق كمترين راي را مي آورند.

يك معلم در گفتگو با خبرنگار اجتماعي خبرگزاري مهر با تاكيد بر اينكه سهم انتخاب مديران توسط معلمان بسيار ناچيز است ، مي گويد : اول و آخر انتخاب مديريت مدارس بر عهده رئيس منطقه آموزش و پرورش است ، چرا كه پس از راي گيري حرف نهايي را رئيس منطقه مي زند ، با توجه به سه گزينش از سوي معلمان براي احراز پست مديريتي مدارس ، معلمان در انتخاب مدير مدرسه فقط 30 درصد دخيل هستند. 

حميرا كاتب مي افزايد : وقتي معلمي براي مديريت كانديد مي شود ، سعي مي كند اطرافيان و دوستان و همكاران خود را براي اتخاذ راي با خود هماهنگ كند و  وقتي كه با راي آن معلمان به سمت مديريت مي رسد به قول معروف بايد هواي آنها را داشته باشد و در بسياري از موارد از بسياري از خطاها چشم پوشي كند كه اين مورد سبب اجحاف در حق ساير معلمان مي شود.

شاخصه هاي مدير موفق تعريف شود

يك معلم مي گويد : به نظر من قبل از اجراي اين طرح بايد شاخصه هاي مدير موفق مطرح شود ، مثلا ملاك هايي همچون رسمي بودن در وزارت آموزش و پرورش ، داشتن مدرك كارشناسي و سابقه تدريس آن هم فقط 2 سال نمي تواند از افراد مدير موفقي بسازد.

حامد نيرومنش مي افزايد : قبل از اجراي طرح بايد معلمان نسبت به عملكرد مديران مدارس آشنايي بيشتري پيدا كنند و با ويژگي هاي مدير موفق آشنا شوند ، ضمن اينكه وزارت آموزش و پرورش بايد تدبير ويژه اي براي مديراني كه بر اساس اين طرح از مديريت عزل مي شوند داشته باشد ، چرا كه فردي كه سال ها مديريت كرده است ديگر نمي تواند مثل سابق در كلاس درس و هم رديف با ساير معلمان به تدريس بپردازد.

معلم ديگري مي گويد : يكي از مزاياي عمده طرح انتخاب مدير مدرسه توسط معلمان اين است كه ديگر مدير مدرسه در اداره مدرسه تام الاختيار نيست و نمي تواند رفتار نا مناسبي با معلمان مدارس داشته باشد.

پروين فرح بخش مي افزايد : اين طرح مي تواند دست معلمان را در آموزش نيز بازتر بگذارد چرا كه در صورت ايجاد محدوديت هاي نابجا توسط مدير مدرسه ، سال بعد مدير با راي معلم تغيير مي كند.

انتخاب مدير توسط معلمان ، فقط يك شعار  

يك معلم با تاكيد بر اينكه انتخاب مدير مدرسه توسط معلمان فقط يك شعار است ، مي گويد : هر چند كه شورايي از ادارات آموزش و پرورش در زمان راي گيري براي انتخاب مدير مدرسه نظارت مي كنند ، اما مدير مورد پسند از قبل از راي گيري انتخاب شده است.

هادي پناهي مي افزايد : هر مديري در مدرسه گروهي دارد كه براحتي مي تواند با جذب آنها آراي همكاران را براي مديريت به دست آورد.

براي حفظ مديريت بايد رشوه داد

اما مدير مدرسه اي در اين زمينه مي گويد : ضمن اينكه بايد مشخص شود كه تاثير راي مناطق آموزش و پرورش بر راي معلمان چقدر است بايد ويژگي هاي مدير نمونه طي دستورالعملي به مدارس ارسال شود تا بر اساس آن افرادي كه شرايط لازم رادارند كانديد شوند.

پوريا احسن مي افزايد : با اين شرايط مدير مدرسه براي استمرار پست مديريتش بايد به نوعي به معلمان مدارس باج بدهد كه اين كار روند ارتقاي كيفي آموزش در مدارس را خدشه دار مي كند.

وي با تاكيد بر اينكه به دليل مسايل مالي مديران مدارس در حال حاضر فقط كاربراني شده اند كه به امور مالي مدارس مي پردازند ، اظهار كرد :  از اين پس به غير از دغدغه مشكلات مالي مدرسه دغدغه نرنجيدن معلمان نيز اضافه مي شود.

يك كارشناس تعليم و تربيت با تاكيد بر اينكه درصد بسيار كمي از مديران مدارس تخصص لازم در زمينه مديرت را دارند ، مي گويد : وزارت آموزش و پرورش مدتهاست كه مديران مدارس را فراموش كرده است و براي آنها كمتر دوره هاي آموزشي مديريتي برگزار مي كند.

دكتر حامد مصطفوي با اشاره به اينكه مديريت نيازمند تدبير ويژه است و هر كسي با هر آموزشي نمي تواند از پس آن برآيد ، مي افزايد : كارايي افراد در جايگاه هاي مختلف متفاوت است ، اگر معلمي در برقراري ارتباط با همكاران و دانش آموزان موفق است لزوما نمي تواند در احراز پست مديريتي و انجام وظايف آن نيز موفق باشد ، ضمن اينكه بايد بر اساس مصوبه انتخاب مدير مدرسه توسط معلمان از اين پس توجه ويژه تري  به آموزش مديران مدارس شود.

يك كارشناس ديگر امور تربيتي با تاكيد بر اينكه مصوبه انتخاب مدير مدرسه توسط معلمان سبب كاهش كيفيت آموزشي مدرسه مي شود ، مي گويد :  ضمن اينكه در اين مصوبه هيچ شاخصه اجرايي كه مدير موفق ارايه نشده است ، هيچ جايگاه ويژه اي نيز از مديران مدارس عزل شده درنظر گرفته نشده است.

دكتر هادي منقبتي مي افزايد : نمي توان توقع داشت مديري كه سال ها در مدارس مختلف پست مديريتي داشته است به يكباره به كارتدريس روي آورد و در تدريس نيز فرد موفقي شود ، ضمن اينكه اين فرد حتي نمي تواند پس از عزل از مديريت با مديران مدارسي كه در آن تدريس مي كنند ارتباط مناسبي داشته باشند ، چرا كه تا چندي قبل پايگاه اجتماعي هر دوي آنها برابر بود اما حال وي به عنوان مدير عزل شده در خدمت مدير ديگري است.

استاد دانشگاه پيام نور ادامه مي دهد : مديران عزل شده نه توانايي بازگشت به دوره تدريس خود را دارند و نه مي توانند حتي در مدرسه اي ديگر پست مديريتي را بپذيرند و مدير موفقي شوند ، چرا كه در آن مدرسه نيز معلمان وي را مديري عزل شده مي شناسند.

... و باز مصوبه اي ديگر از شوراي عالي ، مصوبه اي كه به شدت نيازمند بازنگري و حذف مسايل و مشكلات نهفته در آن است و اين در حالي است كه به رغم تمام مسايل و مشكلات ، اين مصوبه در بسياري از مناطق و سازمان هاي آموزش و پرورش در حال اجراست ، براستي با اجراي چنين مصوبه اي امنيت شغلي مديران مدارس چه مي شود و كيفيت نظام آموزشي دستمايه چه مي شود؟