اجرای منوریل در قم منظر شهری را مخدوش می‌کند

مجید فارغیان قمی در گفتگو با خبرنگار مهر در قم، عدم اطلاع‌رسانی مناسب و کافی را یکی از مشکلات اجرای طرح منوریل در قم عنوان کرد و اظهار داشت: سازمان قطار شهری نسبت به پیشرفت این طرح، روند طراحی، مسیریابی و مکان‌یابی ایستگاه‌ها و... اطلاع‌رسانی کافی برای اعضای شورای اسلامی شهر قم که وظیفه اصلی پاسخگویی نسبت به آحاد مردم و مدیریت شهری را دارند ارائه نکرده است و در این زمینه یا اهمال کرده یا طفره می‌رود.

این کارشناس ارشد شهرسازی با اشاره به آغاز عملیات اجرایی احداث منوریل در قم گفت: اعضای شورای اسلامی شهر قم به عنوان نمایندگان مردم سئوالات اساسی و ساختاری در مورد چگونگی اجرای این پروژه دارند اما این پروژه روند اجرایی و عملیاتی خودش را طی می‌کند.

فارغیان قمی اضافه کرد: طراحی ایستگاه‌های منوریل هنوز انجام نشده است و وضعیت کاملا مبهمی را شاهد هستیم و در این زمینه سئوالات زیادی از جمله اینکه نحوه عبور منوریل از محدوده حرم مطهر حضرت معصومه (س) چگونه خواهد بود، بی‌پاسخ مانده است.

این عضو مهندس شورای شهر قم با اشاره به عبور مسیر قطار شهری از محور مرکزی رودخانه قمرود تصریح کرد: با توجه به ارتفاع میانگین پایه‌های بتنی که 12 متر است و فاصله نزدیک این پایه‌ها که حدود 20 متر می‌باشد، بدنه صلب شهری ایجاد خواهد شد که سیما و منظر شهری رودخانه قمرود به عنوان مهم‌ترین عنصر طبیعی و ستون فقرات شهر قم کاملا مخدوش می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: مسئولان سازمان قطار شهری دوره بهره‌برداری این پروژه را یک دوره 300 ساله اعلام کرده‌اند و این به معنای اینست که در مسیریابی و ایجاد این سازه زمخت که می‌تواند در محور مرکزی رودخانه نباشد و در کناره باشد، و اینکه مباحث و دیدگاه شهرسازی در مسیریابی دخالت پیدا می‌کند، این را نادیده گرفتند و بدون توجه به همه این ابهامات کماکان عملیات اجرایی منوریل را ادامه می‌دهند.

منوریل حریم قدسی حرم مطهر را مخدوش می‌کند

فارغیان قمی اضافه کرد: ما پیش بینی می‌کنیم وقتی این سازه به نزدیکی حرم مطهر حضرت معصومه(س) برسد عکس‌العمل‌های منفی آحاد مردم و همینطور شخصیت‌های مهمی همچون مراجع عظام تقلید را در پی داشته باشد، به خاطر اینکه در اصطلاح ادبیات شهرسازی این سازه با این ابعاد و ارتفاع بدون توجه به حریم قدسی حرم مطهر از کنار یا روی آن عبور خواهد کرد و این در حالی است که هنوز سازمان قطار شهری، مشاور و  پیمانکار طرح منوریل، پاسخ‌های روشنی در مورد نحوه عبور قطار شهری از این محدوده  به ویژه حد فاصل میدان مطهری تا پل حجتیه ارائه نداده‌اند.

وی از عدم طراحی دقیق پروژه منوریل انتقاد کرد و گفت: این طرح، دید تنها خیابان قم، نسبت به نمای حرم مطهر حضرت معصومه (س) که همان خیابان امام خمینی(ره) است را مخدوش می‌کند، یعنی در این ارتفاع، پایه‌ها و عرشه و خود قطار شهری بین حرم و خیابان امام خمینی (ره) حائل می‌شود.

عضو شورای اسلامی شهر قم تصریح کرد: چند سال گذشته تولیت آستانه مقدسه برای اینکه دید مستقیمی از محور خیابان امام به گنبد طلا وجود داشته باشد اقدام به کوتاه کردن برج ساعت مسجد اعظم کرد که این اقدام از دیدگاه معماری و شهرسازی کاملا درست بود، اما اکنون به وسیله قطار شهری این دید، کاملا کور می‌شود.

سازمان قطار شهری خودش را پاسخگو نمی‌داند

فارغیان قمی با ابراز تاسف از عدم شفاف سازی نحوه اجرای این پروژه تصریح کرد: متاسفانه مدیرعامل قطار شهری در این زمینه برخورد مناسبی نداشت و در جلسه شورای شهر قم صراحتا اعلام کرد که پاسخگوی همه سئوالات نیست و گفت که این حق را برای خودمان محفوظ ‌می‌دانیم که پاسخ بعضی از سئوالات را بعدا ارائه دهیم.

وی تصریح کرد: مسئله قطار شهری از موضوعاتی است که با زندگی روزمره مردم مرتبط است و آحاد مردم حق دارند که از چند و چون آن مطلع شوند و این اظهارات نشان‌دهنده اینست که مجموعه قطار شهری خودش را در مقابل شورای اسلامی شهر قم و آحاد مرم پاسخگو نمی‌داند و سعی دارد که این پروژه به هر شکلی اجرا شود.

وی خاطرنشان کرد: مسئله ایجاد یک دیواره صلب بتنی به ارتفاع میانگین 12 متر در قسمت مرکزی رودخانه که وقتی هر کسی داخل رودخانه یا خیابان‌‌های دو طرف به آن را نگاه کند به صورت دیوار دیده خواهد شد، انسداد بصری خیابان امام به عنوان تنها خیابان گنبدنمای شهر قم توسط منوریل، عدم استفاده از مسیر دیواره کناری رودخانه به جای وسط رودخانه و مسیر منوریل حدفاصل میدان مطهری تا بعد از حرم مطهر مشکلاتی نیستند که بشود آنها را نادیده گرفت و این سئوالات موفق‌آمیز بودن طرح را به شدت زیرسئوال می‌برد و به نظر می‌رسد که عاقلانه‌ترین کار در حال حاضر اینست که تا روشن‌شدن پاسخ این سئوالات عملیات اجرایی منوریل سریعا متوقف شود.

تجربه ناموفق متروی صادقیه در قم تکرار نشود

وی گفت: ما تجربه ناموفق متروی صادقیه را در تهران دیدیم که بعد از گذشت چند سال، زمستان سال گذشته پایه‌های بتنی آن تخریب و جمع‌آوری شد و با اتلاف بیت‌المال منجر به هیچ نتیجه‌ای نشده است.

فارغیان قمی خاطرنشان کرد: با وجود اذعان مجموعه مشاور و پیمانکار بر چندبعدی و چند تخصصی‌بودن این طرح و استفاده همزمان از تخصص‌های گوناگون، مباحث شهرسازی و محورهای دید و اثرات جانبی طرح به عنوان یک پروژه طولانی که بهره‌برداری از آن عمر چند نسل را در بر می‌گیرد در مطالعات طرح لحاظ نشده است.

این کارشناس ارشد شهرسازی با اشاره به اینکه امکان ایجاد منوریل بر روی ضلع غربی رودخانه بررسی نشده است اظهار داشت: این گزینه صرفا به دلیل ملاحظات اقتصادی و مشکلات اجرایی در طراحی حذف شده است.

ترکیب هیئت مدیره سازمان قطار شهری اصلاح شود

وی به ترکیب هیئت مدیره سازمان قطار شهری اشاره کرد و افزود: متاسفانه از مجموعه شورای اسلامی و شهرداری قم فقط شخص شهردار با حق یک رای در این هیئت مدیره حضور دارد که این مسئله ضرورت اصلاح ترکیب هیئت مدیره این سازمان را ایجاب می‌کند و با این ترکیب فعلی، تصمیمات از طرف یا با نظارت شواری اسلامی شهر گرفته نمی‌شود و به همین دلیل است که شهروندان باید دقت داشته باشند که مسئولیت هر گونه نتیجه نامناسب از طرح منوریل در حال حاضر بر عهده هیئت مدیره سازمان قطار شهری است و شورای اسلامی شهر قم متاسفانه مستقیما در تصمیم‌گیری‌ها دخالت ندارد.

این کارشناس ارشد شهرسازی خاطرنشان کرد: اجرای طرح منوریل با وضعیت فعلی 300 سال منظر شهری نامناسب را برای ما به دنبال خواهد داشت.

پیش از این محمدرضا باقر پناهی رئیس شورای استان قم و کارشناس ارشد معماری نیز خواستار توقف اجرای منوریل شد و اظهار داشت: این خط در مسیر رودخانه اجرا خواهد شد و در مسیر خود از حریم درجه یک میراثی حرم مطهر حضرت معصومه(س) عبور می‌کند و جای تعجب است که چرا دستگاه‌های مربوطه هیچ اظهارنظری در این مورد نداشته‌اند.
 
البته شاید از بی اطلاع نگهداشتن این دستگاه‌ها باشد، همان گونه که شورای شهر قم نیز از مطالعات منوریل و اثبات برتری این گزینه هیچ اطلاعی در دست ندارند.

وی با اشاره به تحقیقات انجام شده در این زمینه گفت: در تحقیقاتی که صورت پذیرفته، سیستم منوریل در جایی اجرا می‌شود که قابلیت استفاده از دیگر سیستم‌های حمل و نقل ریلی و سایر سیستم‌ها وجود نداشته باشد، در حالیکه این موضوع در سیستم حمل و نقل شهری قم هنوز به اثبات نرسیده است و گذشته از این، اگر برتری این سیستم هم به اثبات برسد محل اجرای آن کاملا زیر سئوال است زیرا سازمان قطار شهری قم باید قبل از مطالعات فاز یک و دو این سیستم، از مطالعات و ارزیابی‌های کالبدی ـ شهری و اینکه رودخانه بهترین محل اجرای منوریل است اطمینان حاصل می‌کرد، در حالیکه این مطالعات اصلا صورت نپذیرفته است.