"سالک" سیاه بختی دیگر بختگان نشینان/ رسوبات نمکی تحفه شور خشکسالی

به گزارش خبرنگار مهر در شیراز، پارک ملی و پناهگاه حیات وحش بختگان با وسعت هر یک به ترتیب 117 هزار و 47 هکتار و 242 هزار و 223 هکتار در 70 کیلومتری غرب نی ریز فارس قرار گرفته است.

دریاچه های طشک و بختگان از بزرگترین و پرآب ترین دریاچه های کشور محسوب می شوند که در سالهای پرباران گسترش یافته و به هم می پیوندند.

بختگان اولین بار در سال 1347 به عنوان منطقه حفاظت شده اعلام شد سپس در سال 54 به عنوان پناهگاه حیات وحش و در سال 1374 بخشی از آن شامل مجموعه دریاچه های بختگان، طشک و تالابهای موجود در ورودی زهکشها به انضمام ارتفاعات شمال دریاچه بختگان به عنوان پارک ملی تعیین شد.

تالابهای طشک و بختگان نقش بسیار مهمی را پیش از خشکی در بقای تنوع ژنتیکی و اکولوژیکی کشور ایفا می کردند و به همین دلیل این دو تالاب در فهرست تالابهای بین المللی کشور قرار گرفته اند.

دریاچه خشک شده بختگان

اما خشکسالی پدیده ای است که طی سه سال گذشته به خوبی عرصه های مختلف استان فارس را در نوردیده، ظرف یکسال اخیر در حیطه های زیست محیطی نیز وارد شده و اثرات تخریبی متعددی را در این عرصه بر جای گذاشته است.

خشکی مطلق دریاچه بختگان یکی از دستاوردهای ویژه خشکسالی است که مردم استان فارس و شهرستان نی ریز را بی نصیب نگذاشته است.

طی این مدت البته بارانهای پراکنده نیز بر بستر دریاچه بارید که هر از گاهی این امید را در دل دوستداران محیط زیست زنده می کرد که با ادامه این بارشهای جوی شاید شوربختیهای بختگان نیز خاتمه یابد اما هرچه روزهای گرم سال نزدیک تر شد امیدها نیز از بین رفت و همان میزان ناچیز آب بختگان نیز خشک شد.

سالک تحفه خشکسالی برای اهالی بختگان

بیماری سالک میراثی است که بختگان برای همجوارنشینان بر جای گذاشت. خشکسالیهای پی در پی، خشکی آب بختگان را در پی داشت و این امر باعث ازدحام پشه شد و این امر عامل اصلی شیوع سالک در منطقه شد.

کارشناسان بهداشتی منطقه در این رابطه به خبرنگار مهر در شیراز گفتند: به دنبال خشک شدن دریاچه بختگان، احتمال افزایش بیماریهای روده ای، بیماریهای تب دهنده، سالک و بیماریهای عفونی بیشتر شده که تاکنون چندین مورد نیز در این رابطه گزارش شده است.

این کارشناسان همچنین این موضوع را مطرح کرده اند که بیشتر مخازن این بیماریها در اطراف دریاچه بختگان است که بر این اساس "کنه های دامی" نیز رو به فزونی رفته و تبهای خونریزی دهنده نیز مشکلات زیادی را برای اهالی منطقه ایجاد کرده است.

دریافت حقابه دریاچه مشکلات را کمتر می کند

مسئول مبارزه با بیماریهای شبکه بهداشت شهرستان نی ریز در این رابطه گفت: در صورتیکه حقابه دریاچه بختگان داده شود تا حد زیادی می توان از شیوع این بیماریها جلوگیری کرد.

محمد علی حیدری افزود: در اختیار قرار دادن آب آشامیدنی سالم، از بین بردن مخزن بیماریها از جمله لانه های موش، سگها و... می تواند در جلوگیری از ابتلا به بیماریهای مذکور موثر واقع شود.

بیماریهای تنفسی و قلبی هدیه دیگر خشکی بختگان / رسوبات دریاچه پوشش سیاه اراضی

به گزارش مهر، علاوه بر این مشکلات، بروز بیمارهای تنفسی و قلبی نیز یکی از پیامدهایی بوده که خشکی دریاچه بختگان به طور غیرمستقیم با آن در ارتباط است.

در پی خشکی دریاچه بختگان هوای شهرستان نی ریز و اطراف خود دریاچه غبارآلود شده که تاثیرات زیادی بر روی وضعیت بیماران تنفسی و قلبی و چشمی داشته به گونه ای که طی مدت اخیر بیماریهای ناشی از غبارآلودی هوا افزایش داشته است.

علاوه بر این مشکلات، معضل رسوبات نمکی دریاچه که از زمان خشکی بختگان همچنان استمرار داشته نیز پابرجاست و اراضی منطقه را دستخوش تخریب و نابودی کرده است.

دریاچه خشک شده بختگان

بر اثر وزش باد، رسوبات نمکی بختگان به زمینهای اطراف و انجیرستانها رسیده به گونه ای که اراضی مذکور را به نمکزار تبدیل کرده است.

این مسئله باعث وارد شدن خسارات زیادی به اراضی کشاورزی شده به شکلی که استفاده از برخی اراضی را تاحدودی غیرممکن کرده و اخیرا نیز شنیده شده خسارات زیادی به انجیرستانها بر سر این مسئله وارد شده است.

مشکلاتی که در زمینه آبشخورهای حیات وحش منطقه و زیستمندان بختگان طی این مدت در پی خشکسالیهای مستمر ایجاد شده همچنان پابرجاست و اکثر آبشخورهایی که برای وحوش وجود داشته طی این مدت خشک شده و مسئولان امر مجبور هستند از طریق خودرو به حیوانات آبرسانی کنند.

در سالهایی که بختگان پر آب بود، حدود 130 هزار پرنده به آن مهاجرت می کرد که در یکسال اخیر این میزان به زیر 10 هزار مورد رسیده که اگر این روند ادامه داشته باشد علاوه بر مشکلات موجود، معضلات اقتصادی نیز گریبانگیر مردم خواهد شد از این رو باید حقابه دریاچه در نظر گرفته شود تا این معضلات رو به کاهش برود.

به گزارش مهر، دریاچه بختگان فرصتی مناسب به شمار می رفت که در حوزه های مختلفی نظیر "گردشگری طبیعت" برای استان فارس سودمند بود و پرآبی آن نیز منفعتهای مختلف اقتصادی را برای مردم منطقه به همراه داشت.

اما لازم است بی توجهی و کم توجهی هایی که در مورد دریاچه بختگان تاکنون صورت گرفته، اصلاح شود و مسئولان استان با جدیت تمام به مسئولان شهرستان نی ریز در ابعاد مختلف یاری رسانند تا این فرصت مناسب به راحتی از دست استان فارس نرود.

اختصاص حقابه به بختگان حداقل کاری است که مسئولان استان فارس می توانند برای بختگان و همجوارنشینانش انجام دهند تا مردم منطقه بیش از این با مشکلات ناشی از خشکسالی دست به گریبان نباشند.

.......................................................

گزارش: هژیر فتحی