خداحافظی آموزش و پرورش با سیستم داس / ثبت نام مقاطع الکترونیکی می شود

  آمار و اطلاعات در آ موزش و پرورش یک مشکل همیشه حاد و چالش برانگیز است، مسئولان این وزارتخانه درباره بدیهی ترین آمار همچون تعداد دانش آموزن، تعداد معلمان، تعداد فضاهای آموزشی همواره دچار مشکل هستند و خود نیز بر وجود آن معترفتد و بارها از آن یاد کرده اند. مسئله نبود آمار دقیق در این وزارتخانه به حدی است که هر ساله در آستانه تصویب بودجه، دولت و مجلس را برای پرداخت حقوق و در نظر گرفتن اعتبارات جدید دچار مشکل می کند و این وزارتخانه در پایان سال همواره با کسری بودجه روبرو می شود. به همین منظور با "اسدالله اسدی گرمارودی" رئیس مرکز آمار، فناوری و نیروی انسانی آموزش و پرورش گفتگویی کرده ایم که در ادامه می خوانید: 

* وزیر اسبق آموزش و پرورش بارها بحث آمار و اطلاعات در آموزش و پرورش را یک چالش بزرگ این وازرتخانه عنوان می کرد و همواره اشاره داشت که نمی توان به آمار و اطلاعات موجود اطمینان کرد و حتی در پی طراحی سیستمی برای به روز کردن آمار و اطلاعات بود که عمر کاری وی کفاف نداد، بعد از آن نیز آقای حاجی بابایی این ایده را دنبال کرد و مرکز آمار و نیروی انسانی راه اندازی شد، دقیقا توضیح می دهید وظیفه این مرکز چیست؟

- اسدالله اسدی گرمارودی: هم اکنون وزارت آموزش و پرورش گذر از سیستم داس را به طور جدی پیگیری می کند و الویت ما این است که با توجه به وسعت آموزش و پرورش در سطح کشور بتوانیم مطابق با شان نظام و ارتقای جایگاه والدین با سرعت، دقت و امنیت این مهم را محقق کنیم. از سویی دیگر در برنامه پنجم باید حداقل 30 درصد از خدمات اداری را از طریق سیستم الکترونیک پیش ببریم که همین موضوع موجب شد ما اهتمام لازم را برای رسیدن به این هدف داشته باشیم و در همین راستا مرکز آمار، نیروی انسانی و فناوری وزارت آموزش و پرورش شکل گرفت.

* فعالیت این مرکز از ابتدای ایجاد تا کنون در چه زمینه هایی بوده است؟

- بیش از 43 سیستم نرم افزاری در آموزش و پرورش تحت داس بود که خدمات بسیار خوبی را در یکی دو دهه گذشته ارائه داد اما آن چیزی که امروز ما بدان نیاز داریم به روز بودن تحت وب است چرا که اگر قرار است آموزش و پرورشی خلاق، پویا، به روز و کار آمد داشته باشیم باید آمار و اطلاعات دقیق داشته باشیم. بنابراین یکی از کارهایی که طی این مدت صورت گرفت به روز کردن آمار و اطلاعات دانش آموزان، مدارس و کلاسها بود که هم اینک در پایگاه، این آمار را به روز داریم.

*یکی از مباحث چالش برانگیز میان ثبت احوال و آموزش و پرورش عدم تطابق آمار ورودیهای کلاس اول است و آمار متناقضی که همواره از هر دو ارگان ارائه می شود. مدتی پیش نیز عنوان شد که قرار است با سازمان ثبت احوال خدمات مشترکی در زمینه تطبیق آمار داشته باشید.

- بله، کمیته ویژه ای با سازمان ثبت احوال تشکیل دادیم و با این سازمان لینک شدیم. قرار شد از این پس تمام برنامه ریزیهای ما براساس کد ملی معلمان و دانش آموزان باشد تا بتوانیم تحت یک سیستم مشترک با ثبت احوال روند تغییرات از سطح مدرسه تا وزارتخانه را لحظه به لحظه داشته باشیم. با این سیستم جدید هم اکنون می دانیم که یک نیرو دقیقا در چه نقطه ای مشغول به فعالیت است، چند روز تدریس دارد و در چه رشته ای تدریس می کند، در واقع آمار امروز ما مدیر باور است و با التفات به آن می توانیم سیاست گذاریها و برنامه ریزیها را دنبال کنیم. در همین مدت زمان که سیستم وب را راه اندازی کردیم، آمار معلمان ما با آمار خزانه که حاکی از پرداخت حقوق است به نزدیکترین شکل خود رسیده که این مورد در آموزش و پرورش بی نظیر است.

*وزیر آموزش و پرورش عنوان کرده که مدارس نیز تحت وب قرار می گیرند، آیا این تصمیم محقق شد؟

- بله ما این عملیات را از دهه فجر سال گذشته تا به امروز انجام داده ایم و هم اکنون آمار ما تحت وب است. اکنون آمار از مدرسه به سطح وزارتخانه می رسد و منطقه و استان می توانند همزمان به این آمار دسترسی داشته باشند.

* به تازگی وزیر آموزش و پرورش آمار جدیدی از تعداد دانش آموزان و معلمان ارائه داده است، پیش از این عنوان می شد که  14 میلیون دانش آموز داریم در حالی که هم اکنون از سوی وی اعلام می شود که 13 میلیون دانش آموز داریم یا همواره عنوان می شد که یک میلیون فرهنگی در کشور فعالیت می کنند ولی هم اکنون عنوان می شود که آموزش و پرورش کمتر از 900 هزار معلم و کارمند دارد؟

- خب ما آمار را به روز کردیم و اطلاعات جدیدی را بدست آوردیم که وزیر آموزش و پرورش هم آن را ارائه می دهد.

* یعنی از این پس آمار و اطلاعات دانش آموزن، معلمان، مدارس و نقل و انتقالات با جزئیات و به شکل آن لاین در آموزش و پرورش وجود دارد؟

- هم اکنون ما تعداد پرسنل را به تفکیک جنسیت، استان و منطقه داریم و حتی آمار کارمندان رسمی، پیمانی، حق التدریس و قراردادی را هم بدست آوردیم. سیستم گزارش مدیریتی که مستقر کرده ایم این امکان را فراهم کرده که از مرکز به اطلاعات مدرسه دسترسی داشته باشیم و حتی اگر یک دانش آموز و معلم نیز از مدرسه ای به مدرسه دیگر منتقل شد سیستم به شکل هشیار اطلاع رسانی می کند. در حالی که پیش از این تقریبا حدود یکسال طول می کشید که آمار و اطلاعات دانش آموزان و معلمان از مدرسه به وزارتخانه به شکل دستی برسد که اصلا دقیق نبود چون امکان داشت طی این مدت هزاران جابه جایی و تغییر صورت گرفته باشد.

* تمام این برنامه ها طی این مدت کوتاه انجام شده در حالی که آموزش و پرورش سالها بود که برای خارج شدن از سیستم داس دچار مشکل بود و توانایی اجرای این برنامه را حتی در سطح وزارتخانه نداشت اما طی چند ماه چگونه حتی مدارس هم تحت پوشش وب درآمده اند؟

- اگرچه در دوره پیش هم این نیاز احساس می شد اما اجرای این برنامه، نیاز به یک عزم مدیریتی جدی مشابه کارت  بیمه طلایی  داشت و امکاناتی که وجود داشت باید تجمیع می شد که در زمان مدیریت جدید این امکان فراهم آمد و مرکز آمار تشکیل شد. وزیر جدید آموزش و پرورش عنوان کرده که یکی از ملاکهای ارزیابی من از مدیران اشراف به آمار است که با خداحافظی از سیستم داس این امکان فراهم شد.

 *یکی از سئوالاتی که هم اکنون مطرح شده این است که آموزش و پرورش چگونه می تواند آمار و اطلاعات مدارس روستایی و عشایری در مناطق صعب العبور را بدست آورد در حالی که بسیاری از آنها به رایانه دسترسی ندارند؟ 

- با تشکیل مجتمعهای آموزشی بین چند روستا که وزیرآموزش و پرورش آن را پیشنهاد کرده قرار شد با در اختیار گذاشتن سیستمهای رایانه ای و اینترنت، مدیران این مجتمعها آمار و اطلاعات مدارس، دانش آموزان و معلمان خود را زیر پوشش وب قرار دهند و پیش بینی ما این است که 36 هزار مدرسه روستایی بدین شکل تحت پوشش وب قرار گیرند.

* وزیر آموزش و پرورش چند بار در سخنرانی ها و مصاحبه های خود به بحث ثبت نام الکترونیکی دانش آموزان اشاره کرده اند، آیا برنامه خاصی در این زمینه وجود دارد؟

- بله این بحث چندی است که مطرح شده است و دو گزینه نیز برای ثبت نام الکترونیک مطرح شد اول اینکه ثبت نام الکترونیک را از درون مدرسه شروع کنیم و نظر دوم اینکه والدین از خانه بتوانند فرزندانشان را به شکل اینترنتی ثبت نام کنند که ما به دلیل عدم آمادگی زیرساختهای سخت افزاری و آموزشی و جلوگیری از ایجاد استرس در ثبت نامهای امسال گزینه اول را انتخاب کردیم تا فعلا والدین با ارائه کد ملی دانش آموزان را ثبت نام کنند و مدیران نیز همان آمار را تحت پوشش وب قرار دهند ولی قطعا در سالهای آینده امکانات ثبت نام دانش آموزان از خانه و با استفاده از کد ملی فراهم می شود. بنابراین در سال تحصیلی جدید، ورودیهای اول ابتدایی، اول راهنمایی و دوم دبیرستان با ارائه کد ملی ثبت نام می شوند و بقیه دانش آموزان هم طبق روال سالهای گذشته به شکل خودکار ثبت نامشان توسط مدیر مدرسه انجام می شود.

* یکی از مشکلات دیگری که هم اکنون مطرح است، نبود آمار و اطلاعات دقیق از فضاهای آموزشی و تجهیزات و امکانات آنها است، برای این مورد چه چاره اندیشی داشته اید؟

- درباره این موضوع در شورای فناوری آموزش و پرورش تصمیم گرفته شد که سازمان نوسازی "GIS "مدارس را پیگیری کند، یعنی شناسنامه مدرسه و تجهیزات بعلاوه موقعیت جغرافیایی را مشخص کنند. آنها نیز کار را با یک تیم بسیار گسترده و با همکاری دانشجویان و بخش خصوصی آغاز کرده اند و تا پایان شهریور نیز نتیجه را ارائه می دهند.

* این آمار و اطلاعات جدید تا چه میزان می تواند در برنامه ریزیهای آموزش و پرورش موثر باشد؟

- پیش از هر چیز، آمارهای جدید مدیر قابل باور خواهد بود و زمینه ثبت نام الکترونیکی را در سال بعد ایجاد خواهد کرد و از مراجعات غیرضروری جلوگیری می کند و از همه مهمتر موجب دفاع از مدیران که همواره در بحث دریافت سرانه متهم به زیاد خواهی و اتلاف منابع می شوند خواهد شد.

---------------------------

گفتگو از فهیمه سادات طباطبایی