پروفسور جک اسنایدر استاد روابط بینالملل و علوم سیاسی دانشگاه کلمبیا در مورد این موضوع که نسبت میان مفهوم "دین" و نظریه سازهانگاری روابط بینالملل چگونه است به خبرنگار مهر گفت: به نظر میرسد نظریه سازهانگاری روابط بینالملل با مفهوم "دین" و نقش آن در روابط بینالملل انس و الفت بیشتری داشته باشد.
وی تصریح کرد: از آنجا که نظریه سازهانگاری بر ایدهها، هنجارها، هویت و فرهنگ تأکید دارد، این الفت و قرابت متصور است. اگرچه اثری منسجم و یگانه از دیدگاه سازهانگاری وجود ندارد که بتوان آنرا به مثابه یگانه توصیف کننده این مکتب فکری در نظر گرفت ولی میتوان کتاب "نظریه اجتماعی سیاست بینالملل" اثر الکساندر ونت را یک اثر مهم و قابل توجه که در آن این نظریه به طور مبسوط تبیین شده، در نظر گرفت.
به رغم توقع از جنبه نظری، "ونت" اشارهای به مفهوم دین در کتاب خود ندارد
مؤلف "چرا دموکراسیهای انتخابی به جنگ روی میآورند" یادآور شد: نکته قابل توجه این است که نه اصطلاح دین و نه اسمی از هیچ دین مشخص در این کتاب و در نمایه آن قابل مشاهده نیست. این موضوع یک امر تصادفی نیست. چرا که ونت در این کتاب به نقش فرهنگها در سطوح داخلی اشاره میکند که به مثابه واحدهایی هستند که باعث گسترش و توسعه فرهنگهایی در سطوح بینالمللی میشوند.
ونت سه فرهنگ لاکی، کانتی و هابزی را بر میشمرد و امکان وجود آنها را در نظام بینالملل ممکن میداند |
عضو آکادمی علوم و هنر آمریکا در ادامه تصریح کرد: توجه اصلی و محوری "ونت" بر روی واحدهایی است که این سطح بینالمللی "فرهنگهای آنارشی" را در نتیجه تعامل با یکدیگر میسازند. لذا نظریه اجتماعی و سازهگرای او خیلی انس و الفتی با دین نمیتواند داشته باشد. حتی اگرچه طبقهبندی فراخ و گسترده او به نظر امکان وجود نقش دین در فرهنگ بینالمللی را امکانپذیر میسازد.
وی در ادامه با اشاره به سه مفهوم مورد نظر "ونت" در نظام بینالملل خاطر نشان کرد: ونت سه نوع فرهنگ آنارشی را از یکدیگر تمییز داده است. فرهنگ اول، هابزی است که جنگ همه علیه همه وجود دارد. فرهنگ دوم فرهنگ لاکی است و در آن رقابت مبتنی بر خودخواهی و منافع شخصی توسط سایر بازیگران مستقل محدود میشود.
فرهنگ کانتی با اصول نوعدوستانه ادیان قرابت دارد
وی افزود: فرهنگ دیگر مورد توجه ونت، فرهنگ کانتی است که دیدگاهی خوشبینانه به نوع بشر دارد و معتقد به عدم خشونت میان ابنای بشر است.
اسنایدر تأکید کرد: تصور این موضوع آسان است که نسبت دین با این فرهنگها و قرابت آن با این سه فرهنگ چگونه خواهد بود.
فرهنگ لاکی با اصول دینی محدود کننده جنگ و فرهنگ کانتی با اصول نوعدوستانه مطرح شده در ادیان قرابت و شباهت دارد |
مؤلف کتاب "اسطوره امپراتوری" در پایان افزود: فرهنگ هابزی با مسلک مانی الفت دارد. فرهنگ لاکی که رقابت و مناقشه را محدود میکند با قوانین دینیای که جنگ را محدود میکنند انس و نزدیکی دارد و نوعدوستی کانتی با باورها و اعتقادات دینیای که مبتنی بر نوعدوستی است الفت دارد.
پروفسور جک اسنایدر استاد روابط بینالملل و علوم سیاسی دانشگاه کلمبیا است. او عضو آکادمی علوم و هنر آمریکا است. از اسنایدر آثار و کتابهای بی شماری در حوزه روابط بینالملل منتشر شده است. "چرا دموکراسیهای انتخابی به جنگ روی میآورند" و "اسطوره امپراتوری" از جمله آثار او به شمار میروند. استایدر از بنیانگذاران مکتب واقعگرایی تدافعی است؛ جایی که او به همراه استفن والت نقش مؤثری در تبیین اصول و مؤلفههای این مکتب فکری داشتهاند.
نظر شما