به گزارش خبرنگار مهر، مراسم "یاد مهتاب" و اهدای جوایز چهارمین دوره مهتاب میرزایی با حضور تعدادی از نویسندگان، شاعران و پژوهشگران و مقاله نویسان مجله نگاه نو در مرکز همایش‌های بین‌المللی رایزن برگزار شد.
در این مراسم جایزه بهترین مترجم مقاله از نگاه خوانندگان مجله "نگاه نو" به روشن وزیری و به خاطر ترجمه مقاله "دفاع از مردم‌سالاری در برابر عوام‌گرایی" (منتشر شده در نگاه نو شماره 82) و جایزه بهترین نویسنده مقاله باز هم از نگاه خوانندگان این مجله هم به محمدعلی موحد و به خاطر مقاله بازخوانی پرونده اتحاد اسلام نادر" (منتشر شده در نگاه نو شماره 82) و جایزه بهترین نویسنده جوان این مجله هم به آناهید خزیر به خاطر گزارش "فصل جدیدی در ادبیات" (منتشر شده در نگاه نو شماره 84) اهداء شد.
روشن وزیری جایزه خود را از دست خشایار دیهیمی برنده دوره قبل این بخش و محمدعلی موحد هم جایزه‌اش را از دست ایرج افشار و عزت‌الله فولادوند دریافت کرد.
در ابتدای این مراسم حسین معصومی همدانی در یک سخنرانی با عنوان "دفاع از ژورنالیست فرهنگی" به پاره‌ای ویژگی‌های فعلی روزنامه‌نگاری در این حوزه اشاره کرد و گفت: حرفه‌ای شدن کار ژورنالیست فرهنگی، تخصصی شدن بیش از حد آن و نشناختن مخاطب و نیز غلبه جنبه تحلیلی بر جنبه خبری و اطلاع‌رسانی از جمله موضوعاتی است که باید مورد آسیب شناسی دقیق قرار گیرد.
وی افزود: بسیاری از ژورنالیست‌های ما باور دارند که ژورنالیست بودن نوعی نقص است و باید به نوعی آن را کتمان کرد و لذاست که مدام از نظرات استادان دانشگاه و روشنفکران درباره مسایل فرهنگی روز استفاده می‌کنند و به این ترتیب ما شاهد نوعی "ژورنالیسم شرمنده" هستیم که فقط با اسم بردن از افراد مشهور و ارجاع به مقالات و این جمله کلیشه‌ای پایان هر مقاله که "منابع در دفتر روزنامه موجود است" می‌خواهد خود را جدی بنمایاند.
این استاد دانشگاه و مترجم آثار فلسفی ادامه داد: نوع خفیف‌تر گرفتاری ژورنالیست فرهنگی این است که حتی جایی که مسئله روز در میان است نوشته خود را از منظری تئوریک و نه از زاویه دید مردم آغاز می‌کند و همه دشواری‌هایی که مفهوم عقل سلیم دارد. برای ژورنالیسم یک جو عقل سلیم از هزار نظریه لازم‌تر است.
وی تاکید کرد: ژورنالیسم فرهنگی ما چهره‌ای عبوس، تخصصی و علمی دارد و بسیار کم از طنز، طیبت، ارجاع و ادب و هنر کمتر نشانی دارد و بر عکس از اصطلاحاتی که در بسیاری موارد نیازی هم به آنها نیست استفاده می‌کند.
معصومی همدانی گفت: ژورنالیسم فرهنگی باید به مخاطب نشان دهد که او کجا ایستاده است. بسیاری از ژورنالیست‌های ما به دلیل مرعوب متفکران بودن با عبارت‌پردازی‌های طول و دراز این مرز را مخدوش می‌کنند. در حالی که کار ژورنالیست این است که نه فقط یک قشر مثلاً قشر روشنفکر بلکه وسیع‌ترین دایره خوانندگان را در نظر بگیرد.
روشن وزیری برنده جایزه مهتاب میرزایی در بخش بهترین مترجم مقاله نیز در این مراسم با گرامیداشت یاد و خاطره این همکار جوان (مهتاب میرزایی) مجله نگاه نو این جایزه را رویداد فرهنگی در خور توجهی نامید و از رای خوانندگان مجله نگاه نو هم به مقاله ترجمه‌ای‌اش قدردانی کرد و گفت: باور دارم آنچه توجه خوانندگان نکته بین این مجله را به خود جلب کرده اثر مارک ونتوفسکی مورخ و پژوهشگر دانشگاه ورشو است و سهم من صرفاً انتخاب این مقاله و برگرداندن آن به فارسی است.
وی همچنین در سخنانی به برخی ویژگی‌های نوشتاری ونتوفسکی اشاره کرد و در پایان با قرائت قطعه شعری از شیمبورسکا آن را به زنده‌یاد شهرام شیدایی (مترجم آثار شیمبورسکا) تقدیم کرد.
در این مراسم همچنین ایرج افشار که جایزه محمدعلی موحد را به او اهدا کرد در سخنانی در مورد این پژوهشگر حوزه آثار ادبی و تاریخی گفت: بنده با موحد هم دوره بودم و حالا هم که به پیرانه سری رسیده‌ایم در این جا و در جایزه مهتاب میرزایی با یکدیگر هم اتفاق شده‌ایم.
وی افزود: آنچه موحد برای فرهنگ ایران از دوره جوانی تا کنون انجام داده کارهای بسیار برجسته، ماندنی و سزاوار تقدیر است؛ کارهای او در زمینه شمس و مولانا در چند سال اخیر کیفیت والایشان را نشان داده‌اند. همچنین ترجمه بسیار خوب او از سفرنامه ابن بطوطه از آثار ماندگار ترجمه او به شمار می‌رود.
افشار همچنین به پژوهش‌های موحد در زمینه مسائل نفت و تاریخ آن در ایران اشاره کرد و گفت: او به دلیل اینکه سالهای دراز عمر اداری‌اش را در شرکت نفت گذراند و نیز اهل جستجو و کنکاش بود بیش از هر کس دیگر به موضوعات تاریخی، سیاسی و حقوقی نفت اشراف داشت و کتابی هم که در این باره نوشت از آثار قابل اعتماد و استناد است.
سپس محمدعلی موحد پشت تریبون رفت و با اشاره به مقاله برگزیده‌اش در مجله نگاه نو با عنوان "بازخوانی پرونده اتحاد اسلام نادر" به رویکرد جدید مخاطبان به مسائل تاریخی اشاره کرد و گفت: مشخص است که جنبه‌های تاریخی این مقاله هم مورد توجه خوانندگان بوده است. نگاهی گذرا به اوراق روزنامه‌ها هم معلوم می‌کند که از چندی پیش توجه عمومی به سوی تاریخ معطوف شده است.
وی با اشاره به نگاه بزرگان تاریخ و ادبیات مانند سعدی، بیهقی و فردوسی به مسئله وقایع‌نگاری به تغییر نگاه به تاریخ در عصر جدید اشاره کرد و گفت: مردم عصر و زمان ما به این که تاریخ فقط گزارش صادقی از زوال و فنای روزگار و اینکه صرفاً آیینه عبرتی باشد قانع نیستند. مردم این دوره اهل چون چرا هستند و می خواهند تاریخ آیینه‌ای باشد که چون و چراهای روزگارشان را بیرون بکشد.
موحد اضافه کرد: واقعیت هم این است که تاریخ آیینه همان زمانی است که در آن نگریسته می‌شود. بازسازی هنرمندانه گذشته که توام با اندیشه باشد دقت فراوانی می‌طلبد و راه را به روی مورخان آینده باز می‌گذارد.
وی با اشاره به شیوه تاریخ نویسی در ایران به تواریخ مختلفی که توسط صنوف متنوع نوشته شده است، پرداخت و گفت: تاریخ‌هایی که به دست وزیران، دبیران و کارگزاران دیوانی به فرمان شاهان یا برای آنان نوشته شده‌اند، جزو تواریخ متعدد و دارای تکثر زیاد هستند. تواریخی هم که نویسندگانی از صنف فقها، علما و روحانیونی مانند ابن خلدون، قطبی و مستوفی نوشته‌اند دسته دیگر را تشکیل می‌دهند اما تواریخی که به امر پادشاهان یا برای آنان نوشته می‌شد تکلیفشان معلوم است و هیچکس از آنها انتظار بی‌طرفی ندارد.
وی در هم تنیدگی تاریخ با اسطوره پردازی و شاعرانگی را آسیبی جدی در دوران تاریخ نویسی ایران دانست و گفت: گزینشی عمل کردن در نقل رویدادها و اسناد در تاریخ‌نگاری معاصر امروز ما هم نمود دارد. بسیاری از مورخان ما تاریخ را با شعر و افسانه در هم آمیخته‌اند و آن را تا حد شرح احوال کاسته‌اند.
این پژوهشگر و مترجم پیشکسوت در پایان با اشاره به انتقادهای تند و گزنده در کتابش درباره تاریخ نفت در ایران و مسائل پیرامون دکتر مصدق گفت: ما عموماً قضاوت‌های فله‌ای می‌کنیم و داوری‌هایمان درباره شخصیت‌های تاریخی یا با نوعی افسون زدگی همراه است یا با نوعی کینه‌توزی و اصولاً فراموش می‌کنیم که همه شخصیت‌های تاریخی در هر حال انسان هستند و در معرض خطا و اشتباه.
در مراسم چهارمین دوره مهتاب میرزایی که با حضور نویسندگان، شاعران و پژوهشگرانی مانند سیمین بهبهانی، توران میرهادی و پیروز سیار برگزار شد، بهداد بابایی نوازنده سه‌تار و تکنواز گروه عارف هم به اجرای موسیقی پرداخت که با استقبال حاضران روبرو شد.
چهارمین جایزه مهتاب میرزایی با پخش سمفونی خلیج فارس پایان یافت.
نظر شما