رسانه رکن رکین امنیت انسانی است

امنیت و شکوفایی انسانی مهمترین دلایل ایجاد نظام سیاسی بوده است. هابز امنیت را مهمترین دلیل ایجاد نظام سیاسی می‌داند. نظریه مسلط امنیت در دوران جنگ سرد "دولت محور" بود و موضوع امنیت نیز "نظامی" تلقی می‌شد. پس از جنگ سرد، از هدف مرجع امنیت (دولت) و موضوع امنیت (نظامی) تفاسیر موسع صورت گرفت. امنیت انسانی یک از تفاسیر موسع از امنیت سنتی تلقی می‌شود.

دکتر نیکلاس اونف استاد روابط بین‌الملل دانشگاه بین المللی فلوریدا در مورد این موضوع که امنیت انسانی چه جایگاهی در نظام سیاسی دارد به خبرنگار مهر گفت: به عنوان یک استاد دانشگاه و به عنوان یک نظریه پرداز بنده درگیر تکوین مفهوم "امنیت انسانی" نبوده‌ام.

وی تصریح کرد: همچنین به دلالتهای آن در جهان کنونی نیز چندان نپرداخته‌ام. من همیشه تصور و فکر می‌کنم که تنها شکلی از امنیت انسانی که دلمشغولی روابط بین الملل بوده نوعی از امنیت فردی (personal security) بوده است.

این نظریه پرداز سازه‌انگاری خاطر نشان کرد: در تعریف این مفهوم گفته می‌شود: امنیت فردی به معنای رفاه و خرسندی طبیعی و فیزیکی خودمان و خانواده‌امان و سلامت و امنیت خانه و محل سکونتمان و شاید فرصتها و موقعیتهای محدود و حداقلی که برای ما و خانوده ما ایجاد و فراهم می‌شود، است.

وی تصریح کرد: به نظر بنده این تعریف از امنیت، تعریفی هابزی از امنیت است. بنده همچنین مایل هستم توجه شما را به این ادعای هابز جلب کنم که معتقد است که امنیت فردی تنها از رهگذر جمعگرایی و جامعه حاصل و ایجاد می‌شود.

مؤلف "جهانی که ما می‌سازیم" افزود: به طور رسمی، دولتهای مدرن مکانیسمهای اصلی تعریف شده برای امنیت جمعی به شمار می‌روند و به گونه‌ای تناقض‌نما کثرت و فراوانی دولتها تهدیدی اصلی برای امنیت فردی در دنیای امروزی است.

اونف یادآور شد: پیامد و نتیجه منطقی این موضوع این است که امنیت به طور اکید با ملیت و اصطلاحات نظامی پیوند خورده است. این در حالی است که ما از این غافل شده‌ایم که اصطلاح امنیت باید در ارتباط با فردیت ترجمه شود و تأمین کننده امنیت تک تک افراد باشد.

وی تصریح کرد: در اینجا و در ارتباط با موضوع "امنیت فردی" دو مسأله اتفاق می‌افتد.  از یک طرف گسترش و توسعه مفهوم "امنیت فردی" باعث اصلاح دیدگاههایی می‌شود که تعریف مضیق و محدود از امنیت را در دستور کار خود دارند و از سوی دیگر این گسترده سازی مفهوم امنیت منجر به این می‌شود که همه چیز موضوع امنیت تلقی شود.

تقلیل امنیت به قدرت به معنای هابزی امنیت منجر می شود

اونف با اشاره به امنیت قدرت محور نزد هابز خاطر نشان کرد: اگر امنیت به مفهوم قدرت تقلیل یابد به امنیت به معنای هابزی نزدیک شده‌ایم که امنیت را به معنای امنیت فیزیکی می‌داند.

مؤلف "روابط بین‌الملل در جهان برساخته" تصریح کرد: ما باید این نکته را مورد توجه قرار دهیم و به خاطر بیاوریم که وظیفه اصلی دولت تدارک و فراهم کردن امنیت فردی برای مردم است.

وی تأکید کرد: من با این نظر ارسطو هم عقیده هستم که شکوفایی انسانی بزرگترین خیر به شمار می‌رود. جنبشهای فعال در عرصه امنیت انسانی معتقدند که ما نمی‌توانیم و نبایستی از دولتها بخواهیم که برای شکوفایی فردی جوابگو و پاسخگو باشند.

مؤلف "برساختن اقتصاد سیاسی" افزود: ما به دولت نیاز داریم اما از سوی دیگر به جامعه مدنی نیز نیاز داریم. به عبارتی دیگر دولت و جامعه مدنی به مثابه دو نیروی محرکه یک درشکه به شمار می‌روند که مردم را به پیش می‌برند.

استاد دانشگاه کالیفرنیای جنوبی یادآور شد: به عبارت دیگر دولت در کنار جامعه مدنی کار می‌کند. جامعه مدنی دربرگیرنده نهادها و سازمانهای غیر دولتی هستند که فارغ از ایدئولوژی، تحت عنوان جامعه مدنی قابل شناسایی هستند.

وی افزود: برخی از این جوامع مدنی به درون مرزهای سرزمینی خود محدود می‌شوند ولی برخی از آنها ماهیت فرا ملی می‌یابند و با جوامع مدنی هم سنخ خود جامعه مدنی جهانی را تشکیل می‌دهند.

مؤلف "عامل زبانی و سیاست در جهان برساخته" در ادامه تصریح کرد: دولتها نمی‌توانند این جوامع مدنی را نادیده بگیرند. دولتهایی که پایبند به امنیت فردی و انسانی از یک سو و رشد و شکوفایی انسان از سوی دیگر هستند به این جوامع توجه می‌کنند و آنها را نادیده نمی‌گیرند.

اونف در مورد این موضوع که رسانه‌ها چه نقشی در مطرح کردن موضوعات امنیت انسانی می‌توانند ایفا کنند، گفت: رسانه‌ها به یکی از عناصر اساسی در جامعه مدنی جهانی تبدیل شده‌اند. آنها از یک سو مردم را متوجه موارد نقض امنیت انسانی می‌کنند و از سوی دیگر به رهبران دولتها وظایفشان را در قبال امنیت افراد یاد آوری می‌کنند.

نظریه‌پرداز مکتب سازه‌انگاری در پایان تصریح کرد: رسانه‌ها آنچه را تحت عنوان امنیت ملی و امنیت نظامی اتخاذ می‌شود مورد بررسی و توجه قرار می‌دهند و نسبت آنها را با امنیت انسانی مورد اهتمام قرار می‌دهند.