اتمام حجت مجلس با وزیر نفت / مجلس از توقف سوآپ نفت متعجب است

به گزارش خبرنگار پارلمانی مهر، حمیدرضا کاتوزیان رئیس کمیسیون انرژی مجلس پس از پایان جلسه روز یکشنبه مجلس با حضور در جمع خبرنگاران به سئوالات آنها در حوزه نفت و انرژی پاسخ داد.

وی در خصوص پروژه پارس جنوبی یادآور شد: در این خصوص وزیر نفت و معاونان کم و بیش مصاحبه هایی داشتند اما ممکن است دیدگاه مجلس با وزیر نفت و معاونانش تا حدودی متفاوت باشد زیرا گاهی ما در مجلس به عنوان ناظر نکات دیگری از وضعیت پروژه ها دستگیرمان می شود که بهتر است مردم نیز نسبت به آنها اطلاع کافی داشته باشند.

در پارس جنوبی بسیار عقب هستیم

کاتوزیان گفت: در خصوص پروژه پارس جنوبی که یک میدان مشترک گازی با کشور قطر است  با وجود گذشت 20 سال از کشف آن اگر قرار باشد خودمان را با کشور قطر مقایسه کنیم، بسیار عقب هستیم.

نماینده تهران گفت: کشور قطر در این خصوص تقریبا توسعه میدان و چاه ها و حفاری هایش را به اتمام رسانده و ما به نصف این اقدامات نیز نرسیده ایم و در این خصوص میزان زیادی ضرر کرده ایم.

رئیس کمیسیون انرژی یادآور شد: نکته ای که در پروژه پارس جنوبی قابل توجه است این است که حدود 4 ماه پیش مطرح کردند که تمام شرکت های خارجی که در این پروژه حضور دارند از آنجا که کارشان کند است بهتر است بروند وکار به دست شرکت های داخلی سپرده شود. نکته آن است که بسیاری از شرکت های ایرانی که هم اکنون در پروژه پارس جنوبی قرارداد بسته اند یا در حال بستن قرارداد هستند همان شرکت هایی هستند که قبلا هم در پروژه ها حضور داشتند اما هزینه کار آنها بسیار گزاف تر بوده و مدت زمانی که پروژه ها را دنبال می کردند بسیار بیشتر از زمان استاندارد 60 ماهه بوده است. بطوریکه خیلی از این شرکت ها پروژه ها را 90 ماهه و بیشتر به اتمام رساندند حال شرکت نفت مجددا با همان شرکت ها در حال بستن قرارداد است و ادعا می کند 35 ماهه کار را تمام می کند در حالیکه هم اکنون 4 ماه از مدت 35 ماه اعلام شده گذشته است.

وی افزود: سئوال این است که این شرکت ها با وضعیت کاری که گذشته داشته اند چطور ادعا می کنند که 35 ماهه کل فازهای پارس جنوبی را تمام می کنند؟

رئیس کمیسیون انرژی مجلس گفت: در خصوص یکی از قراردادها شرکت نفت با طرف خارجی خود بر سر 7 ماه اختلاف در تحویل پروژه قرارداد نسبت. موضوع از این قرار بود که طرف خارجی که حدود 50 - 60 سال تجربه کار در این حوزه را داشت مدعی بود که 67 ماهه پروژه را تحویل می دهد اما شرکت نفت تاکید داشت که کار باید 60 ماهه انجام شود بنابراین مذاکره به هم خورد. حال سئوال این است که چطور 35 ماهه کار را به اتمام می رسانند؟

وی یادآور شد: مگر این قراردادها از 4 ماه پیش شروع نشده؟ بنابراین پیشرفت کار پارس جنوبی هم اکنون باید چهار سی و پنجم یعنی حدودا 10 درصد باشد، اما آیا این اتفاق رخ داده است؟

نماینده تهران گفت: برای فعالیت های نفتی یک فعالیت مهندسی باید طراحی شود که اگر یک تیم کارشناسی قوی و با تجربه 3 شیفت کار کند این طراحی یک سال به طور می انجامد. همچنین از زمان حفاری تا زمان نصب تجهیزات چاه 900 روز یعنی حدود 3 سال وقت می برد. بنابراین انجام طراحی و سفارش کالاهای مورد نیاز موضوعاتی نیستند که بتوان به طور موازی انجام داد. این فعالیت ها به موازات هم صورت نمی گیرد. ساخت وسایل مورد نیاز در صورت سفارش، گاهی تا 20 ماه طول می کشد. مشخص است که این ادعای 35 ماهه واقعا به نتیجه نمی رسد و این فعالیت گسترده تر و زمان برتر خواهد بود.

کاتوزیان گفت: نمی دانم آماری که داده می شود بر چه اساس است. معتقدم نکاتی که در مصاحبه ها گفته می شود غیر واقعی است.

رئیس کمیسیون انرژی مجلس یکی دیگر ازتبعات این وعده های غیر واقعی را اتلاف منابع خواند و گفت: علت اتلاف منابع آن است که طی 35 ماه پول پروژه گرفته می شود و در پایان مدت، تنها 30 درصد کار انجام شده است. نمونه آن پروژه فرودگاه امام و اتوبان تهران - شمال است که ما این تجربه را داشته ایم منابع هزینه شده اما به هزینه نرسیده ایم.

اتمام پروژه های پارس جنوبی ظرف 35 ماه واقعیت ندارد

وی مجددا تاکید کرد: به اعتقاد کمیسیون انرژی اتمام پروژه های پارس جنوبی ظرف 35 ماه واقعیت ندارد و ما در عملیات پارس جنوبی دچار چالش جدی خواهیم بود. زیرا بحث محدودیت ها، محدودیت اقتصادی نیز که دشمن برای ما ایجاد کرده است در اجرای پروژه تاخیر به وجود می آورد. تاکید می کنم در شرایطی که تحریم هم نباشد و کشور مشکلی هم برای اجرای این پروژه نداشته باشد در بالاترین سرعت زمان لازم 55 ماه است نه 35 ماه.

کاتوزیان یاداور شد: کشور قطر که هم اکنون بدون محدودیت با شرکت های خارجی کار می کند زیر 60 ماه قرار داد نمی بندد. بنابراین ما هم نباید موضوع را غیر واقعی منعکس کنیم زیرا ممکن است آثار سوئی داشته باشد.

وی با انتقاد از شرکت های بکارگرفته شده در پارس جنوبی گفت: شرکت های بکارگرفته شده شرکت های نورسته ای هستند که مانند نهال سر از زمین در آورده اند و عملا نمی توانند کاری از پیش ببرند. زیرا باید تجربیات کاری در این حوزه را داشته باشند.

وی گفت: هیچ جای دنیا کار را به افراد آماتور نمی دهند. اینکه این شرکت ها با این کیفیت کار را به دست بگیرند جای سئوال دارد.

رئیس کمیسیون انرژی مجلس در بخش دیگری از سخنانش و در پاسخ به سئوال خبرنگاران در خصوص مسئله خودکفایی بنزین که اخیرا از سوی وزارت نفت مطرح شده است گفت: این اتفاق برای آن دنبال شد که ما از طرف های خارجی محدودیت خرید برایمان بوجود آمد ما در مجلس از یک سال و نیم پیش بارها تاکید کردیم که باید روی بهینه سازی پالایشگاه های موجود کار شود تا بنزین را از راه طبیعی خود دریافت کنیم.

کاتوزیان با بیان اینکه کار وزارت نفت برای تولید بنزین قابل تقدیر است تاکید کرد: اما راهی که وزارت نفت در پیش گرفته نمی تواند یک راه دائمی باشد. راه اساسی آن است که شرکت نفت پالایشگاه ها را برای تولید بنزین بهینه سازی کند. نباید صنایع  پتروشیمی به تولید بنزین تبدیل شود.

وی ادامه داد: مسئله این است که هم اکنون آن چیزی که به عنوان خوراک برای تولید بنزین مصرف می کنند میعانات گازی و نفتی است که وارد سیستم پتروشیمی می شود اگر قرار باشد بنزین را در داخل تولید کنیم یک سری از فازها و مراحلی که در پتروشیمی دنبال می شود طی نخواهد شد و هزینه تمام شده برای هر لیتر بنزین نیز بیشتر از فوب خلیج فارس است و هزینه ما را بالا می برد. موضوع دیگر آن است که آن قسمت از پتروشیمی که برای تولید بنزین استفاده می شود دچار فرسودگی خواهد شد و ما در تولید و بهره برداری به عدم توازن می رسیم.

نماینده تهران خاطر نشان کرد: مسئله ای که باید مورد توجه قرار گیرد آثار اقتصادی در صنایع پایین دستی پتروشیمی است. تعهدات پتروشیمی باید از طریق تولید محصولات پتروشیمی باشد اما با این کار به پتروشیمی ضربه وارد می شود. اعتقادم این است ما باید در سالهای قبل به پالایشگاه ها رسیدگی می کردیم و به جای انجام کارهای فرعی، پالایشگاه خلیج فارس را به بهره برداری می رساندیم نه اینکه پتروشیمی ها را تغییر ماهیت دهیم.

کاتوزیان یکی از دلایل تاکید بر تولید بنزین در داخل را شرایط موجود و اضطرار اعلام کرد و گفت: البته گاهی ما خودمان شرایط اضطراری را با بی توجهی های گذشته ایجاد می کنیم. به هر حال امیدواریم موضوع پالایشگاه ها را وزارتخانه مورد توجه قرار دهد و اتکای اصلی را روی پتروشیمی بگذارد.

تولید بنزین در داخل به ضرر ماست

وی در پاسخ به سئوال مهر که آیا در نهایت معتقدید تولید بنزین در داخل به ضرر ما خواهد بود، گفت: بله در بلند مدت به دلیل مهیا نبودن بسترها این اقدام به ضرر ماست. شاید برای یک دوره موقت تولید 4 میلیون لیتر بنزین مفید باشد و به نوعی ما را خودکفا کند اما پتروشیمی برای تولید بنزین طراحی نشده و باید از آن برای تولید محصولات خاص استفاده شود.

نماینده تهران افزود: حتی در کوتاه مدت هم تولید بنزین در داخل از نظر آنکه قیمتش بالاتر از فوب خلیج فارس است به نفع ما نیست.

وی در خصوص میادین مشترک و بهره برداری از آن نیز یادآور شد: بهره برداری از میادین مشترک بسیار حساس و با اهمیت است و مهم است که مردم در جریان آن قرار گیرند. اگر مانند پارس جنوبی به آن بی توجه باشیم عملا سهمی که ملت ایران از این میادین دارند  از بین خواهد رفت. ادامه این بی توجهی ها منجر به برداشت کم از میادین مشترک و عقب ماندگی از نظر اقتصادی خواهد بود.

کاتوزیان گفت: کشورهای عربستان، کویت و عراق کشورهایی هستند که با ما میادین مشترک دارند و با سرعت زیاد قراردادها را منعقد می کنند و حتی از برخی میادین برداشت هم کرده اند اما ما هنوز نتوانسته ایم به نتیجه روشنی برسیم.

وی خاطر نشان کرد: ما 6 ماه گذشته بحث جدی در خصوص میادین مشترک در مجلس آغاز کردیم. مسئولان وزارت نفت به ما گفتند که در حال انجام کار بر روی میادین مشترک هستند اما متاسفانه بررسی ها نشان می دهد که عملا اتفاقی نیفتاده و مسئولان مربوطه بهره برداری از میادین مشترک را جدی نگرفته اند. فکر می کنم که در این زمینه کندی و سستی هایی است که نمی تواند ما را به نتیجه برساند.

نماینده تهران یاد آور شد: به دلیل قطع همکاری شرکت های خارجی به خاطر تحریم ها با ایران باید تصمیم گیری جدی نسبت به میادین مشترک انجام گیرد.

مجلس از قراردادهای نفتی بی خبر است

رئیس کمیسیون انرژی در خصوص عقد قرارداد های بین المللی بین دولت ایران و کشورهای خارجی نیز با تاکید بر اینکه قراردادهای بین المللی باید به تصویب مجلس برسد، گفت: متاسفانه این روند به درستی انجام نمی شود و مثال آن قرارداد فروش گاز به پاکستان است که آقایان می گویند شرکت پاکستانی یک شرکت خصوصی بوده و از طرفی شرکت نفت را هم خصوصی تلقی می کنند اما ما می دانیم این دور زدن قانون است.

وی ادامه داد: نفت و گاز متعلق به ملت ایران است و قانونگذار نظرش این بوده که فروش منابع ملی باید با نظر نمایندگان تصویب یا رد شود و من به صراحت می گویم که ما در جریان قراردادها نیستیم حتی بارها نامه نگاری کرده ایم اما از آنجا ما زندان، دار و درفش و مسلسل نداریم صرفا از ابزارهایی که در دستمان است استفاده می کنیم. مرتب تذکر می دهیم و متاسفانه به هیچ وجه به درخواست های مجلس عنایتی نشده است. بنابراین صراحتا می گویم این قراردادها به طور جدی برای نمایندگان مردم هم مورد سئوال است.

کاتوزیان با انتقاد از رویه وزارت نفت در انعقاد قراردادهای بین المللی نفتی با دیگر کشورها گفت: حتی اگر خریداران نفت و گاز ایران شرکت خصوصی هستند ، چنین نیست که این شرکت ها وابسته به دولتهایشان نباشند. زمانی که رئیس جمهور ما با مقامات ارشد یک کشور خارجی توافقنامه ای برای فروش گاز و نفت امضا می کند آیا این یک معاهده بین المللی محسوب نمی شود که ما آن را در مجلس تصویب کنیم؟ چطور عضویت ایران در یک معاهده بین المللی مانند شیلات یا پست جهانی به مجلس می آید اما توافقنامه های انرژی بدون نظر مجلس بسته می شود؟

نماینده تهران گفت : معاهدات بین المللی چون شیلات برای مردم بیشتر حائز اهمیت است یا قراردادهای فروش نفت و گاز که متعلق به خودشان است؟ معاهداتی چون شیلات و پست در زندگی مردم اثری ندارد اما نفت و گاز متعلق به خودشان است.

وی مجددا تاکید کرد: در خصوص قراردادهای نفتی هیچ اطلاعی به مجلس داده نشده و هر اطلاعاتی که ارائه شده بعد از انعقاد قراردادها و به صورت پاور پوینت بوده است ما حتی در مورد فرمول قیمت فروش هم اطلاعی نداریم. ما ابزارهایمان حرف، سئوال و استیضاح است که از آنها تا آنجا که شده استفاده کرده ایم اما پیش از آنکه ابزارهای دیگر را فعال کنیم می خواهیم مردم در جریان روند کار باشند که اگر اقدامات جدی تری دنبال کردیم بدانند موضوع از چه قرار است.

اتمام حجت با وزارت نفت درباره قراردادهای نفتی

رئیس کمیسیون انرژی مجلس خاطر نشان کرد: اصل قانون اساسی در خصوص فروش انرژی به کشورهای خارجی در حال نقض شدن است اما ما از این پس پیگیری خواهیم کرد و این پیگیری مقدمه اقدامات ما خواهد بود. مسئله ما این است که بحث یک یا دو قرارداد نیست. گاهی وقت ها ابتدا مطبوعات متوجه عقد قراردادها می شوند سپس مجلس. وزارت نفت این سخنان امروز را باید به عنوان اتمام حجت تلقی کند.

وی گفت: وزارت نفت از نظر مجلس نسبت به اقدامات خودش مطلع است قصد من آن است که ملت در جریان امور باشند. طبق قانون قراردادها باید بر اساس تصویب مجلس باشد و اگر نباشد آن قرارداد از نظر مجلس قابل اجرا نیست. هر توافقنامه کوچکی هم باید به تصویب مجلس برسد. اگر وزارت نفت این موضوعات را رعایت نکند ما در مجلس گام بزرگ و جدی نسبت به آن برخواهیم داشت.

وی ادامه داد: گاهی مسئولان وزارت نفت در توجیه عدم ارائه قراردادهای بین المللی به مجلس گرفته شدن سرعت کار و محرمانه بودن قراردادها را عنوان می کنند در حالیکه ما می توانیم سرعت کار را در مجلس جبران کنیم و مشکلی از این بابت نداریم در خصوص محرمانه بودن هم باید بگویم آیا نمایندگان مجلس نامحرم هستند و کشور خارجی که طرف قرارداد است محرم است. قرار نیست ما قرارداد را منتشر کنیم می توانیم کمیته ای تشکیل داده و به صورت محرمانه آن را بررسی کنیم.

کاتوزیان در پاسخ به این سئوال مهر که اقدام جدی شما در صورت عدم رعایت اصل قانون اساسی در عقد قراردادهای بین المللی چه خواهد بود گفت: مجلس می تواند اقدام خود را از تحقیق و تفحص شروع کند اگر وزارت نفت در این خصوص مقاومت کند که اصل قانون اساسی را اجرا نکند برای استیضاح وزیر اقدام می کنیم.

ایراد به وزارت نفت درباره حوادث نفتی

وی در پاسخ به سئوال خبرنگار مهر در مورد حوادث صنعت نفت از جمله حادثه نفت شهر و اینکه آیا این حوادث به مدیریت نفتی در کشور باز می گردد، گفت: ما در خصوص حوادث نفتی که اخیرا رخ داده است به وزارت نفت ایراد داریم.

رئیس کمیسیون انرژی مجلس گفت: وقتی قرار است حفاری انجام شود برای رسیدن به نقطه ای که نفت باید از آنجا خارج شود از لایه های گازی باید عبور شود اتفاقی که در نفت شهر افتاد این بود که فاصله سطح زمین تا نقطه ای که گاز وجود دارد به درستی تخمین نزده بودند و مدیر فنی در این حادثه دچار قصور شده بود و این قصور باعث کشته شدن 4 نفر شد.

کاتوزیان گفت: مدیر فنی مربوطه باید در این حادثه مورد بازخواست قرار می گرفت و به کمیته تخلفات فرستاده می شد اما متاسفانه این کار انجام نشد اما اعلام شد یکی از دو فردی که به آنها لوح تقدیر اهدا شد همان مدیر فنی مقصر بوده است. حتی سمت های دیگری هم به وی دادند و در یکی ازشرکت های نفتی به عنوان عضو هیئت مدیره به کار گرفته شد. اینجا مشخص است که دقت از سوی مسئولان صورت نمی گیرد و باعث می شود مشکلات به این ترتیب رخ دهد در حالیکه باید پیگیری می شد و فرد مقصر معرفی می شد. حتی فرد مذکور عنوان کرده بود که در مطالعات قصوری بوجود آمده است.

وی تاکید کرد این قصور منجر به کشته شدن 4 نفر شد که سیستم وزارت نفت و شرکت های ذیربط باید نسبت به آن پاسخگو می بودند اما متاسفانه کاری که صورت گرفت ارتقاء مسئول مقصر بود.

از توقف سواپ نفت متعجبیم

وی در خصوص توقف سوآپ نفت که سئوال خبرنگار مهر بود گفت: خیلی از کشورهای منطقه هستند که با تامین سود خوب برای کشور خود فعالیت های خود را ادامه می دهند ما تعجب می کنیم که چرا وزارت نفت این کار را متوقف کرده است البته هیچ توضیحی هم به کمیسیون انرژی مجلس هم داده نشده است.