دکتر قاسم پورحسن رئیس گروه فکرپروری برای کودکان و نوجوانان در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در گفتگو با خبرنگار مهر در رابطه با جایگاه آموزش مفاهیم و معارف دینی در مدارس گفت: یکی از مباحث اساسی که متفکران ایران از مدتها پیش شاید زمانی که شهید مطهری کتاب تعلیم و تربیت اسلامی را می نوشت این بود که آیا ما می توانیم براساس آموزه های اسلامی یک نظام تربیتی مبتنی بر اندیشه اسلامی را شکل دهیم یا خیر.
وی افزود: ابتدا باید تعریف کنیم ما تابع کدام دیدگاه در نظام آموزشی هستیم. یک دیدگاه معتقد است مباحث مربوط به تعلیم و تربیت باید سراسر عقلانی باشد، به این معنا که می تواند با دین نسبتی داشته مفاهیم دینی با این نظام آموزشی ارتباطی برقرار کنند یا خیر. به همین دلیل در این الگو مفاهیم و آموزه های دینی در درجه دوم اهمیت قرار می گیرند.
ستاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی در تبیین دیدگاه دوم اظهار داشت: این دیدگاه تربیت را اساسی تر از آموزش و تعلیم می داند و معتقد است غایت یک نظام آموزشی به ویژه در یک جامعه اسلامی دست یافتن به آموزه های دینی و عمل کردن به آنها است. این نظریه امروز تعلیم و تربیت اسلامی است. در این نظریه اعتقاد بر این است که نظام تعلیم و تربیت اسلامی برچند عنصر استوار است.
آموزش صحیح مفاهیم دینی عامل بارورکردن دیدگاههای معرفتی دانش آموزان است
دکتر پورحسن یادآور شد: پرورش و بارور کردن دیدگاه های دینی در دانش آموزان، شکوفا کردن استعدادهای آنها در حوزه اخلاق و دین و شکوفا کردن استعدادهای عقلی دانش آموزان که صاحب عقل و استدلالی شده و با بالنده شدن عقل بتوانند مفاهیم دینی را بیاموزند اصلی اساسی است .
استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی با تأکید بر اینکه غایت نهایی در نظام تعلیم و تربیت اسلامی بر مسئله اخلاق و دین استوار است یادآور شد: شهید مطهری در کتاب تعلیم و تربیت اسلامی معتقد است که هدف اساسی این است مفاهیم دینی را نه با القاء بلکه با اغنا به کودکان بیاموزیم، این امر سبب می شود مخاطب به نحوی مستدل مفاهیم اسلامی را بیاموزد.
پورحسن گفت: اگرچه درحال حاضر در بسیاری از کتابها آموزه های دینی نیز گنجانده شده است، همانطور که در درس فارسی خدمات متقابل اسلام و ایران از شهید مطهری نقل قول می شود اما به طور کلی جهت و غایتی که در رابطه با مفاهیم دینی باید برای دانش آموز بارور باشد نتوانسته مؤثر باشد.
این پژوهشگر فلسفه اسلامی اظهار داشت: متفکران معتقدند مفاهیم دینی را نمی توان بدون آموزش فکر و فکر ورزی به مخاطب انتقال داد. این امر یکی از ضعفهای جدی ما در حوزه آموزش است. مفاهیم دینی نمی تواند بدون مستدل سازی و توجه به رویکرد اسلامی منتقل شود.
دین بهترین عامل برای رفع بحرانهای امروز
وی تأکید کرد: برخی اعتقاد دارند عصر کنونی عصر بحران است و عامل اصلی نه دین و نه دینداران هستند. برخی این معنا را مثبت تلقی کرده اند و تصور می کنند عصر بحران به معنای تردید ، شک و پرسش است، اما عده ای دیگر اعتقاد دارند که بحران یعنی سقوط و انحطاط .
رئیس گروه فکرپروری برای کودکان نوجوانان در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی گفت: حقیقت این است که بحران اخلاقی کنونی را نمی توان تنها به نظام آموزشی نسبت داد. تمام جامعه وقتی غایت اصلی را در حیات انسانی فراموش می کنند دچار بحران اخلاقی می شوند.
وی یادآور شد: دوران ما دوران بحرانها و تردیدها است و یکی از عواملی که می تواند این بحرانها را از بین ببرد آموزه های دینی است و نهادینه شدن این آموزه های دینی باید در کنار پرورش فکر و اندیشه ورزی صورت گیرد.
نظر شما