ساماندهی پل شاپوری؛ تبدیل زباله دانی به مجتمع فرهنگی تفریحی

به گزارش خبرنگار مهر در خرم آباد، پل شکسته یا پل شاپوری که نمادی از معماری غنی ایرانی در دوره ساسانی است به دلیل بی توجهیهای میراث فرهنگی امروز تبدیل به زباله دانی شده که ساماندهی این اثر تاریخی و ایجاد شرایطی برای بازدید گردشگران با وجود پیگیریهای رسانه ها از سوی میراث فرهنگی مورد توجه قرار نگرفت.

پل شکسته (شاپوری) در زمان شاپور اول ساسانی همزمان با ساخت قلعه فلک الافلاک در یک کیلومتری جنوب قلعه در شهر خرم آباد ساخته شد. این پل که بیش از 330 متر طول دارد از بزرگترین پلهای سنگی ایران است که برای عبور کاروانیان و سپاهیان ایرانی از شوش به سمت هگمتانه احداث شد.

پل شکسته یا پل شاپوری که در گویش لری به آن "طاقِ پیل اِشکِسَه" گفته می شود، بدون شک یکی از شاهکارهای معماری لرستان است که عمر آن به دوره ساسانیان و شاپور اول ساسانی می رسد.

طاق پیل اشکسه سالیان دراز مهمترین عامل ارتباطی غرب استان لرستان (طرهان) به شرق این استان و از آنجا به خوزستان و تیسفون (پایتخت ساسانیان) بوده‌ است.

این پل بیش از ۱۹ چشمه طاق داشته که در حال حاضر فقط پنج چشمه طاق از آنها بر جای مانده ‌است. چشمه طاقهای پل به صورت جناقی ساخته شده اند و پایه‌های پل و موج شکنهای آن به صورت لوزی شش ضلعی از سنگ ساخته شده‌ اند.

اگر این پل را از نزدیک ببینید، می توان مصالحی مثل قلوه سنگهای رودخانه‌ای و لاشه سنگهای چشمه، ملات گچ و ساروج را دید که در کنارهم، چنین بنای عظیمی را به وجود آورده اند. کف این پل با سنگهای بلوک قرمز سنگفرش شده که در اثر فرسایش آب زوایای خود را از دست داده اند و شکل مسطح و نرمی پیدا کرده اند.

پل شاپوری خرم آباد

به هر حال وضعیت کنونی این پل زیبای باستانی که در صورت استمرار بی توجهی اثری از آن باقی نخواهد ماند درخور این اثر تاریخی نیست که در این راستا با توجه عدم توجه میراث فرهنگی شهرداری خرم آباد با گرفتن یک مشاور قوی قصد ساماندهی آن را دارد.

مجموع پل شکسته سالهاست در جنوب خرم آباد رها شده است

شهردار خرم آباد که در طول مدت حضور در شهرداری در زمینه فرهنگی حرکات خوبی را آغاز کرده در این رابطه پذیرای خبرنگار مهر بود تا به برخی سوالات در این زمینه پاسخ دهد.

وحید رشیدی در این رابطه در سخنانی به خبرنگار مهر در خرم آباد گفت: مجموعه پل شکسته خرم آباد در جنوب این شهر سالهای سال است رها شده و تاکنون از سوی دستگاههای متولی امر نیز اقدامی در راستای ساماندهی آن صورت نگرفته است.

وی با اشاره به رایزنیهای انجام شده در این زمینه در طول یکسال اخیر، بیان داشت: در این راستا مذاکراتی با سازمان میراث فرهنگی برای ایجاد یک مجتمع فرهنگی و تفریحی به صورت مشترک در این منطقه صورت گرفت.

مسئولان میراث فرهنگی برای ساماندهی پل شکسته پای کار نیامدند

شهردار خرم آباد ادامه داد: تاکنون با وجود قولهای شفاهی که متولیان این امر به ما دادند هنوز کسی برای ساماندهی این اثر ملی پای کار نیامده است.

وحید رشیدی - شهردار خرم آباد

رشیدی با اشاره به ورود شهرداری به این موضوع، بیان داست: در حال حاضر در این زمینه قراردادی با یک مشاور کلان در این راستا بسته شده تا طرح جامع گردشگری پل تاریخی شاپوری خرم آباد تهیه شود.

وی با بیان اینکه در حال حاضر در حال جمع آوری اطلاعات لازم در این زمینه از دستگاههای مختلف اجرایی و خدماتی هستیم، خاطرنشان کرد: پس از تکمیل فاز مطالعاتی این پروژه عملیات اجرایی احداث مجتمع فرهنگی و تفریحی در کنار این اثر تاریخی آغاز خواهد شد.

همکاری مالکین برای اختصاص زمین برای ساخت کتابخانه و مسجد

شهردار خرم آباد به همکاری برخی از مالیکن اطراف این پل برای احداث مجتمع اشاره کرد و افزود: برخی از این مالکان در زمینه اختصاص ثلث زمینهای اطراف این پل تاریخی برای احداث کتابخانه و مسجد قول مساعد داده اند.

رشیدی در پاسخ به سوال خبرنگار مهر در مورد خلا فعالیتهای میراث فرهنگی در حوزه شهر خرم آباد، اظهار داشت: تاکنون شهرداری در سطح معاونتهای مختلف با مسئولان میراث فرهنگی جلسات متعددی را به منظور ساماندهی وضعیت آثار تاریخی داخل شهر خرم آباد برگزار کرده است.

وی از اعلام آمادگی شهرداری به منظور مشارکت در طرح های گردشگری در شهر تاریخی خرم آباد خبر داد و بیان داشت: ولی تاکنون به دلیل اینکه در موافقت نامه های سازمان میراث فرهنگی این نوع مشارکت دیده نشده این سازمان با مشکلاتی برای اختصاص بودجه در این زمینه مواجه است که ما امیدواریم این مشکلات در درون این سازمان رفع شود.

اعلام آمادگی شهرداری برای مشارکت در طرح های گردشگری

شهردار خرم آباد تصریح کرد: با این وجود شهرداری خرم آباد این آمادگی را دارد که در راستای اجرای طرح های میراث فرهنگی در محدوده شهری که نیاز به همکاری و مشارکت این نهاد است نهایت تعامل را داشته باشد.

رشیدی در پاسخ به اینکه "آیا شهرداری می تواند خلا فعالیتهای میراث فرهنگی در خرم آباد را پر کند؟" یادآور شد: باید در این زمینه طرحی از سوی میراث فرهنگی تهیه و تدوین و در نهایت برای اجرا و مشارکت در این زمینه به شهرداری آورده شود که تاکنون در این زمینه برنامه ای از سوی میراث فرهنگی ارائه نشده است.

وی همچنین از برنامه های شهرداری برای تقویت زیرساختهای گردشگری در خرم آباد خبر داد و بیان داشت: در حال حاضر شاخص ترین برنامه ای که در دستور کار قرار دارد ساماندهی اطراف پل شاپوری است.

شهرداری با اعتبارات محدود خود پای کار آمده است

شهردار خرم آباد به وضعیت اعتبارات این شهرداری اشاره کرد و گفت: ما در حال حاضر برای پروژه ساماندهی پل شکسته باید شش هکتار زمین به معوض به مالکین بدهیم تا زمینهای مسکونی اطراف این پل آزاد شود و ما بتواینم نسبت به فضاسازی حریم این اثر باستانی اقدام کنیم.

رشیدی ادامه داد: این در حالیست که اقدام در این زمینه به طور عمده در حوزه میراث فرهنگی قرار دارد ولی با توجه به عدم اعلام آمادگی، شهرداری خود وارد عمل شده است.

وی با تاکید بر اینکه با وضعیت کنونی اعتبارات، شهرداری خرم آباد توان بیشتری در راستای ساماندهی آثار تاریخی و تقویت زیرساختهای گردشگری ندارد از دستگاههای متولی امر خواست برای توسعه صنعت گردشگری در شهر تاریخی خرم آباد پای کار بیایند.

به هر حال به نظر می رسد حال که شهرداری به عنوان نهادی خودگردان با اعتبارات محدود برای توسعه صنعت گردشگری خرم آباد وارد عمل شده و حتی خیرین نیز برای بهبود وضعیت اثر تاریخی پل شاپوری اعلام آمادگی کرده اند دیگر متولیان امر از جمله میراث فرهنگی نیز باید با ورود به این موضوع حمایت خود از ساماندهی این اثر تاریخی را دریغ نکند.