تلاش کردم نگاه انتقادیم را با طنز بیان کنم

"بعد از ظهر سگی سگی" عنوان اولین فیلم بلند سینمایی مصطفی کیائی است که به تهیه کنندگی مسعود جعفری جوزانی ساخته شده و به تازگی در گروه سینمایی آزاد به اکران عمومی در آمده است. وی در این فیلم تلاش کرده مشکلات و معضلات جوانان را دست مایه طنز قرار دهد تا بتواند حرف خود را در این ارتباط به راحتی بیان کند.

وی مدعی است برای بیان موضوعات مربوط به جوانان ژانر کمدی را انتخاب کرده تا انتقادات به شرایط فعلی آنها را با زبانی طنز بازگو کند. به گفته وی در "بعد از ظهر سگی سگی" سعی کرده از کمدی رایج سینمای ایران که این روزها به روی پرده می رود فاصله بگیرد و چند قدم بالاتر از آنها بایستد تا مخاطب را راضی نگه دارد.

خبرگزاری مهر- گروه فرهنگ و هنر: چقدر از وضعیت اکران "بعداز ظهر سگی سگی" راضی هستید؟ با توجه به اینکه این فیلم در گروه سینمایی آزاد به نمایش در آمده و ممکن است در رقابت با آثار روی پرده به دلیل نداشتن شرایط  مناسب عقب بیافتد.

* کیایی -شرایط اکران یک فیلم به مسائل مختلفی بستگی دارد. متاسفانه زمان اکران این فیلم خیلی از سرگروهها همکاریهای لازم را انجام ندادند. از طرفی اگر قرار بود این زمان را نیز از دست دهیم، ماه محرم فرا می رسید و پس از آن نوبت به برگزاری جشنواره فیلم فجر بود. به همین دلیل ترجیح دادیم در همین زمان در گروه سینمایی آزاد "بعد از ظهر سگی سگی" را اکران  کنیم.

این فیلم با وجود اینکه سرگروه ندارد و در پردیس های سینمایی نیز به صورت تک سانس به نمایش در می آید اما  فروش دارد و به نوعی با "سن پطرزبورگ" در گیشه رقابت می‌کند. البته من اصلا از فروش فیلم راضی نیستم.

اگر فیلم اثر سال گذشته و یا در شرایط بهتری اکران می شد می‌توانست به باشگاه میلیاردی‌های سینمای ایران افزوده شود. در همین چند روز فیلم را با مخاطبین درسالنهای سینمایی متفاوتی دیدم. آنها کاملا با رضایت سالن سینما را ترک می کنند. فیلم‌های "بعد از ظهر سگی سگی" و "سن پطرزبورگ" جاذبه های لازم برای مخاطب را دارا هستند اما از آنجا که شرایط اکران در سینمای ایران وضعیت مناسبی ندارد به گیشه راضی کننده‌ای دست نیافته اند.

* فکر نمی کنید فیلم اگر ویژگی‌های جذب مخاطب را داشته باشد در هر شرایط و در هر زمانی می تواند مخاطب را جذب می‌کند؟

- بله قطعا فیلم خوب راه خود را پیدا می‌کند. اما در سینمای ایران مولفه‌هایی چون شرایط و زمان اکران تاثیر بسزایی در نمایش یک فیلم دارند. این فیلم را قبل از اکران عمومی هر شخصی دیده، معتقد بوده که می تواند بالای یک میلیارد فروش کند. من تلاش کردم فیلم متفاوتی در ژانر کمدی بسازم.

جالب است بدانید با برخی از مردم پس از دیدن فیلم صحبت کردم بیشتر آنها معتقد بودند بعد از مدتی در سینمای ایران فیلم کمدی دیده‌اند که داستان دارد و از ساختار خوبی برخوردار است. متاسفانه به فیلم‌های کمدی کسانی لطمه زدند که در همین ژانر فعالیت می کردند. حالا دیگر این گونه سینمایی برای مخاطب جذابیت های لازم را ندارد. اما فکر می کنم فروش "بعداز ظهر سگی سگی" و "سن پطرزبورگ" طی روزهای آینده بیشتر شود. چرا که چنین فیلم های توسط تبلیغات دهان به دهان به مخاطب بیشتری می‌یابند.

این دو فیلم می توانند اعتماد دوباره مخاطب را به سینمای کمدی جلب کنند چرا که از سینمای مبتذل فاصله گرفته‌اند و حرفی برای گفتن دارند. من از برخی سینماداران شنیده ام که برخی از مردم حتی برای سومین بار به دیدن فیلم من رفته‌اند.امیدوارم بتوانیم طی روزهای آینده تبلیغات بیشتری انجا دهیم.

هفته گذشته به همراه رضا عطاران، علی صادقی در سانس ساعت 20 برای دیدن فیلم به سینما آزادی رفتیم که البته هیچ خبری در این ارتباط منتشر نشده بود. سالن پر از جمعیت بود و مردم ارتباط خوبی در زمان دیدن فیلم با آن برقرار کردند. علی صادقی در پایان به من گفت، این یکی از بهترین فیلم هایی بود که در آن بازی کردم و با سربلندی به همراه مردم از سالن خارج می‌شوم. 

*چطور برای ساخت اولین فیلم بلند سینمایی خود ژانر کمدی را انتخاب کردید؟

- من اعتقادی به مرز بندی فیلم‌‌های فرهنگی و تجاری در سینما ندارم. سینما در نظر من یک صنعت است. در تمام دنیا فیلم‌های که جوایز اسکار می گیرند، پرفروش هستند. من بیشتر معتقدم در هر ژانری می توان فیلم خوب ساخت و گیشه آن را نیز در نظر گرفت.

هنوز مشخص نیست بعد از این فیلم دوباره سراغ ژانر کمدی بروم. شاید کار بعدی من یک اثر متفاوت از "بعد از ظهر سگی سگی" باشد. حدود 80 درصد فیلمهایی که در حال حاضر در سینمای ایران ساخته می شود، کمدی نیست و فقط عنوان آن را یدک می کشد. من معتقدم  رسالتی که در ادبیات، طنز دارد باید در سینما  ،کمدی دنبال کند.

در "بعد از ظهر سگی سگی" تلاش کردم نگاه انتقادی خودم را با طنز بیان کنم . این فیلم یک کار کاملا قصه گو است. بیشتر به این دلیل سراغ این ژانر رفتم تا بتوانم مشکلات جوانان و معضلات آنها را بهتر بیان کنم. مخاطب این فیلم در کنار شاد بودن قطعا پیام آن را نیز دریافت خواهد کرد. در اطراف ما جوانان زیادی هستند که مشکلات شخصیت اصلی  فیلم را دارند. آنهایی که سالها تلاش می کنند و ادامه تحصیل می دهند اما کسی به آنها بها نمی‌دهد زیرا در جامعه همیشه ملاک‌های دیگری مهم است.

*پس فضای کمدی به کمک داستان شما آمد.

-من شخصا به تمام اتفاقات اطراف خودم فکر می کنم و اهمیت می‌دهم. از دیدن این مشکلات در جامعه قطعا رنج می برم. فکر کردم بهترین راه گفتن این مسائل و بیان کردن این انتقادات ژانر کمدی و طنز است. فیلم "بعد از ظهر سگی سگی" فضایی بین فانتزی و رئال دارد. تلاش کردم در این فیلم از مسیری که این روزها در سینمای کمدی دنبال می شود، فاصله بگیرم

* طرح و ایده "بعداز ظهر سگی سگی" چگونه شکل گرفت؟

- مدتی پیش برای شبکه دوم سیما نگارش فیلمنامه یک مجموعه تلویزیونی را دنبال می کردم که با تغییر مدیریت آن ساختش منتفی شد. در بین این قسمتها قصه‌ای وجود داشت  با مضمون  "بعد از ظهر سگی سگی". احساس کردم این بخش از داستان قابلیت دارد که روی آن کار شود تا به یک فیلمنامه سینمایی تبدیل شود.

البته قرار بود به عنوان اولین فیلم بلند سینمایی خودم فیلم دیگری " که شرایط برای ساخت آن مناسب نبود. به همین دلیل برای "بعد از ظهر سگی سگی" پروانه ساخت گرفتم. 

* شما معتقدید از فیلم های کمدی این روزهای سینمای ایران فاصله گرفتید؟

-من تلاش کردم درشیوه فیلم‌هایی کمدی که این روزها ساخته می شود، ساختار شکنی کنم. خیلی کار عجیبی در فیلم انجام ندادم. متاسفانه سینمای کمدی این روزهای سینمای ایران بیشتر به چهار تکه کلام و یا هنرنمایی بازیگران وابسته است. اما "بعد از ظهر سگی سگی"یک کمدی موقعیت است. مولفه ای که در سینمای کمدی فراموش شده است. من با چند دیالوگ کلیشه‌ای تماشاگر  را نمی خندانم او با موقعیت‌هایی که برای شخصیت‌ها در طول فیلم ایجاد می‌شود، ارتباط برقرار می‌کند و به آنها می‌خندد.

فیلمنامه این فیلم حد وسط نداشت یا نتیجه کار بسیار مسخره و یا عالی می‌شد. اما من از همان ابتدای کار به گزینه دوم فکر کردم. هر شخصی فیلمنامه را خوانده معتقد است، فیلم از خود متن نیز بهتر شده است. بیشتر کمدیها این روزها توسط بداهه بازیگران هدایت می شود. اما من قبل از فیلمبرداری با بازیگران جلسه دور خوانی برگزار کردم. این جلسات در ساخت فیلم‌های کمدی کمتر برگزار می‌شود.

معتقدم هرچقدر فیلم های این‌چنینی را جدی بگیرید بیشتر موقعیت طنز در آن رخ می‌دهد. در این فیلم شما یک گروگانگیری کاملا واقعی و جدی را می بینید. من هرگز به این دلیل که قرار است یک فیلم کمدی بسازم به آن سردستی نگاه نکردم.

*در "بعد از ظهر سگی سگی" از حضور بازیگران استفاده کردید که سابقه بازی در کارهای طنز سینمایی، تلویزیونی و این روزها نمایش خانگی را دارند. فکر نکردید بهتر بود از ترکیب جدیدی بهره ببردید.

-شاید به کارنامه بازیگری هر کدام از این بازیگران نگاه کنید، کارهای طنز و یا کمدی مختلفی در آن ببینید. من از همان ابتدا به حضور این بازیگران فکر می‌کردم. اما معتقد بودم که می توانم از آنها بازیهای متفاوتی نسبت به کارهای دیگرشان بگیرم.

سعید آقاخانی و مجید صالحی کاملا بازیهای متفاوتی ارائه کردند بعید است شما در کارهای طنز تاکنون از این بازیگران چنین بازیهای دیده باشید. بازی علی صادقی کاملا کنترل شده است. من تمام تلاشم را کردم که هیچ کدام از آنها بداهه بازی نکنند. "بعداز ظهر سگی سگی" 95 درصد به فیلمنامه شباهت دارد و فقط پنج درصد آنها بداهه بود که برای هر کلمه آن من فکر کردم و نظر دادم. حتی ممکن بود بازیگران دیالوگ هایی به صورت بداهه می گفتند که قطعا باعث خنداندن مخاطب می‌شد اما من درصورتی انها را قبول می کردم که در راستا متن اصلی باشد.

بیشتر بازیگران من خود کارگردان و بازیگر بودند. شاید برای من که اولین فیلم بلند سینمایی خودم را می‌ساختم کار کردن با این افراد سخت بود اما بعداز سه روز ،همه خود را در اختیارم قرار دادند. چراکه معتقد بودند من از همه بیشتر بر روی کار اشراف دارم. البته من با همه آنها همکاری بسیار خوبی داشتم. خوشبختانه فضای اعتماد بین ما ایجاد شده بود.

* چقدر از مشاوره آقای جوزانی در فیلمنامه و یا در زمان فیلمبرداری استفاده کردید؟

- من در این فیلم کاملا مستقل عمل کردم. خوشبختانه آقای جوزانی به من اعتماد کردند. ایشان بیشتر از من می خواستند که تحت تاثیر فضای کار قرار نگیرم و کاملا مانند یک فیلم جدی به آن نگاه کنم تا نتیجه خوبی حاصل شود. 

* عنوان فیلم شما برگرفته از اثر سیدنی لومت است. چطور به این عنوان رسیدید. آیا بحث گرونگیری کاملا برگرفته از این فیلم است؟

- من در زمان نوشتن فیلمنامه احساس کردم این عنوان خوبی برای فیلم است. در بخش گرونگیری نیز اصلا از این فیلم الهام نگرفتم. من شخصا "بعداز ظهر سگی" سیدنی لومت را خیلی دوست دارم. حتی چندین بار این فیلم را دیده‌ام. قبل ازاینکه این عنوان را برای فیلم انتخاب کنم، قراربود شخصیت اصلی فیلم با شنیدن خبری از طریق ماهواره درباره یک گرونگیری درخارج از کشور وسوسه شود و این کار را انجام دهد. اما پس از انتخاب اسم احساس کردم، بهتر است چند دقیقه از فیلم سیدنی لومت در ابتدای فیلم پخش شود تا این شخصیت با دیدن آن دچار وسوسه شود. به همین دلیل آن را تغییر دادم. انتخاب عنوان این فیلم به نوعی ادای دین من به اثر لومت است و تاکیدمی کنم این فیلم را چندین بار دیده‌ام.

 * چه توصیه ای برای مخاطبی دارید که به دیدن فیلم شما می آید.

-من از آنها می خواهم حتما این فیلم را ببینند و مطمئن باشند که راضی از سینما بیرون می آیند. آنها اگر می خواهند شاهد تجربه جدیدی در سینمای کمدی باشند حتما به دیدن "بعداز ظهر سگی سگی" بروند.