قدرت منطقه ای ایران برگ برنده تهران در مذاکرات وین است

به گزارش خبرگزاری مهر، دالغا خاتین اوغلو رئیس بخش فارسی خبرگزاری ترند در مطلبی نوشته است : به احتمال زیاد در روزهای 15 الی 18 نوامبر در وین دور جدید مذاکرات سعید جلیلی و کاترین اشتون رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا بعنوان نماینده گروه 5+1 (پنج عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد و آلمان) برگزار خواهد شد. آخرین دور مذاکرات بین طرفین در اکتبر سال گذشته برگزار شده بود. با این وجود در یک سال اخیر در برگ برنده های ایران و کشورهای غربی و موضع دست بالای آنها تغییرات مهمی رخ داده است.

رامین مهمانپرست سخنگوی وزارت خارجه ایران بیان کرده که در دور جدید مذاکرات بسته پیشنهادی گروه 1+5 وایران مورد مذاکره قرار خواهد گرفت. به گفته وی، احتمال دارد که این مذاکرات در چهارچوب مشترکات بسته های پیشنهادی طرفین انجام بگیرد.

ایران برای مذاکرات با گروه 1+5 بسته پیشنهادی خود را در سپتامبر سال گذشته در زمینه های کلی مانند برقراری ثبات در افغانستان و خاورمیانه ارائه داده بود.

آمریکا نیز با تاکید بر ضرورت اولویت مذاکرات در رابطه با برنامه هسته ای ایران، بسته پیشنهادات تهران را "غیر جدی" عنوان کرده بود. آمریکا پیشنهادات ایران را تاکنون قبول نکرده است. لیکن استقبال با شکوه و بی نظیر مردم لبنان از رئیس جمهور ایران طی سفر هفته گذشته خود به بیروت و سفر نوری المالکی نخست وزیر عراق و درخواست کمک از ایران برای خاتمه دادن به وضعیت بن بست پست نخست وزیری این کشور بعد از هفته ها و ماهها و همچنین درخواستهای مکرر مقامات آمریکا، اروپا و افغانستان از ایران جهت همکاری برای برقراری ثبات در افغانستان نشان نفوذ بالای ایران در منطقه استفاده دارد و بعید است که ایران از این برگ برنده خود در مذاکرات استفاده نکند.

ریچارد هالبروک نماینده ویژه آمریکا در امور پاکستان و افغانستان در کنفرانس منحصر به امنیت افغانستان در رم پایتخت ایتالیا بر نقش مهم ایران در برقراری ثبات در افغانستان تاکید کرده است.

در واقع در راستای برقراری ثبات در عراق نیز در سال 2007 پس از برگزاری 3 دور مذاکرات بین سفرای آمریکا و ایران در بغداد، پیشرفت چشمگیری حاصل شده است. با این حال ایران نقش نفوذ خود در منطقه را خوب می داند.

غرب از ایران درخواست می کند که فقط در مذاکرات پیرامون برنامه هسته ای شرکت کند. لیکن ایران نمی تواند نقش نفوذ خود در منطقه را نادیده بگیرد. برتری موضع ایران در قبال مذاکرات با گروه 5+1 ، فقط بخاطر نفوذ این کشور در منطقه نیست. بلکه ایران در سالهای اخیر موفقیت ها و دستاوردهای چشمگیری در زمینه هسته ای نیز داشته است.

در ماه اکتبر سال گذشته پیشنهادی ارائه شد که بر اساس آن ایران می بایست از طریق آژانس بین المللی انرژی اتمی اورانیوم با غلظت پایین (3.5 درصد) خود را با سوخت اورانیوم 20 درصدی مبادله می کرد. در آن هنگام ذخایر اورانیوم کم غلظت ایران 1500 کیلوگرم بود. لیکن، در 30امین گزارش یوکیو آمانو دبیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی در مورد برنامه هسته ای ایران اذعان می شود که ایران هم اکنون 2800 کیلوگرم اورانیوم کم غلظت (3.5 درصدی) در اختیار دارد. یعنی در مقایسه با سال گذشته ذخایر اورانیوم کم غلطت (3.5 درصدی) ایران حدود 2 برابر افزایش یافته است.

به رغم برتری موضع ایران در مذاکرات گروه 5+1 ، برای توقف توسعه برنامه های هسته ای تابحال شورای امنیت سازمان ملل متحد 6 قطعنامه علیه ایران صادر کرده است که چهار مورد آن شامل تحریمهای اقتصادی است. در روز 9 ژوئن شورای امنیت سازمان ملل متحد چهارمین قطعنامه اعمال تحریمات اقتصادی جدید علیه ایران (قطعنامه 1929) را صادر کرد. در پی آن نیز اتحادیه اروپا و امریکا تحریمهای یکجانبه گسترده ای علیه ایران تصویب کردند. بر اساس برخی از این تحریمها، کاهش صادرات بنزین به ایران نیز در نظر گرفته میشود.

ایران توسط ابزارهای مختلف توانسته خود را از تحریمها حفظ کند. علی الخصوص شرکتهای چینی به سرعت جای شرکتهای غربی در ایران را می گیرند. به عبارت دیگر ایران با ترفندهایی تحمل تحریمها غرب را دارد. اما سوال اینجاست که کشورهای غربی تا چه مدت زمانی توانایی تحمل مشکلات موجود درمنطقه و ازجمله در عراق، افغانستان، یمن، لبنان و فلسطین را دارند؟

به نظر من، تحریمات جهانی علیه ایران برای مدت زمان معینی قابل تحمل خواهد بود. لیکن کشورهای غربی برای خروج از گرداب منطقه، فرصت چندانی ندارند و مجبور به مذاکرات با ایران بر اساس بسته پیشنهادات این کشور مبنی بر مشارکت در حفظ ثبات منطقه هستند.

-------------------------

دالغا خاتین اوغلو رئیس بخش فارسی خبرگزاری ترند