خروش بستر خشک "تیره"، ساختمان ها را تکان داد!

به گزارش خبرنگار مهر در خرم آباد، رودخانه تیره یکی از رودخانه های مهم شهرستان دورود است که سالهاست در بستر دشت سیلاخور و شهرستان دورود جریان دارد.

رودخانه تیره از سرشاخه های رودخانه سزار و در پی آن رودخانه دز است. رودخانه سزار در شمالی ترین قسمت حوزه دز جریان دارد و از سه شاخه ماربره، تیره و سبزه تشکیل یافته است.

رودخانه ماربره از به هم پیوستن آبراهه های متعدد و از جمله رودخانه ازنا در منطقه الیگودرز تشکیل شده و در جهت غرب به طرف شهر دورود جریان می یابد.

رودخانه تیره نیز از شاخه های فرعی گله رود، سیلاخور، آبسرده و بیاتون تشکیل شده و سرچشمه آن از دامنه های مشرف به شرق زاگرس در جنوب منطقه بروجرد است که در جهت شرق به سمت دورود جریان یافته و در این محل دو رودخانه بهم می پیوندند.

پس از وقوع زلزله در بررسی های اولیه میزان خسارات در برخی مناطق شهر از جمله منطقه الغدیر و کوی فرهنگیان در مقایسه با دیگر مناطق شهر کمی عجیب به نظر می رسید به طوریکه بسیاری از واحدهای مسکونی و تجاری در دیگر نقاط شهر آسیب ندیده بودند ولی برخی دیگر حتی به مرز 100 درصد تخریب نیز رسیده بودند.

اولین حدسی که در این رابطه از سوی مدیرکل ستاد حوادث و سوانح غیرمترقبه استانداری لرستان مطرح شد بحث روانگرایی سطح رودخانه تیره که بر روی آن ساخت و ساز صورت گرفته است، بود.

رضا آریایی در بازدیدی که از منطقه داشت در سخنانی با اشاره به تخریبهای صورت گرفته در منطقه الغدیر به خبرنگار مهر گفته بود: با توجه به قرارگیری این منطقه بر روی سطح رودخانه خشک شده تیره شهرستان دورود روانگرایی خاک زمینه آسیب در این منطقه را تشدید کرده است.

این در حالی است که روز گذشته نیز یکی از مواردی که در پی بازدید معاون وزیر کشور و رئیس ستاد مدیریت بحران مورد تاکید قرار گرفت ضرورت مطالعات زمین شناختی منطقه بود.

حسین باقری در این بازدید در سخنانی اظهار داشت: باید در گام اول روی بحث مطالعات زمین شناسی شهرستان دورود بررسی های لازم صورت گیرد تا در دفعات بعدی با توجه به لرزه خیز بودن منطقه با مشکلات اینچنینی مواجه نشویم.

وی همچنین در ادامه این بازدید با اشاره به حجم خسارات وارد شده به شهرستان دورود بر اثر زلزله 4.9 ریشتری، از مدارس آسیب دیده، منازل مسکونی، واحدهای تجاری و اردوگاههای اسکان اضطراری در سطح منطقه زلزله زده دورود بازدید کرد.

معاون وزیر کشور و رئیس ستاد مدیریت بحران همچنین خواستار توزیع چادر در میان ساکنان مناطق زلزله زده شد و بیان داشت: با نهایی شدن حجم خسارات موارد برای طرح در هیئت دولت در قالب گزارشی تنظیم خواهد شد.

باقری همچنین یادآور شد: پس از تدوین آئین نامه خسارات وارد شده به منازل مسکونی، واحدهای تجاری و اداری تسهیلات با بهره پایین بانکی به شهروندان خسارت دیده دورودی پرداخت می شود.

مدیرکل ستاد حوادث و سوانح غیرمترقبه استانداری لرستان نیز در حاشیه این بازدید به خبرنگار مهر در خرم آباد گفت: با توجه به تاکید معاون وزیر کار توزیع پنج هزار چادر در سطح مناطق آسیب دیده شهر دورود آغاز شده است.

رضا آریایی تصریح کرد: این چادرها به طور عمده به ساکنان خانه هایی که بالای 50 درصد خسارت دیده اند داده می شود که در صورت نیاز در موارد مختلف مورد استفاده قرار گیرد.

وی همچنین در مورد علت تخریب بالای مناطق الغدیر، کوی ایثار و فرهنگیان به مهر گفت: عمده ساخت و سازها در این منطقه بر روی بستر قدیمی رودخنه تیره شکل گرفته که با توجه به آبرفتی بودن سطح رودخانه خسارت در این مناطق میزان بیشتری داشته است.

مدیر کل ستاد حوادث و سوانح غیرمترقبه استانداری لرستان با تاکید بر اینکه ساخت و ساز در این منطقه در بیشتر موارد بدون توجه به شرایط فنی انجام شده است، بیان داشت: خانه های که به طور عمده دچار خسارت شده اند به دلیل عدم رعایت اصول فنی در اجرا بوده است.

آریایی عدم رعایت کلاف بندی در سازه، استفاده از مصالح بنایی و بی توجهی به ایجاد بادبند را از جمله مشکلات اجرایی در این ساختمانها برشمرد و بیان داشت: این در حالی است که مشکل زمین محل ساخت و آبرفتی بودن آن میزان خسارات در این منطقه را تشدید کرده است.

وی با اشاره به تاکیدات معاون وزیر برای اجرای مطالعات زمین شناختی منطقه، عنوان کرد: باید هرچه سریعتر مطالعه زمین شناسی شهرستان دورود در ابعاد مختلف به منظور مقابله با حوادث احتمالی صورت گیرد.

مدیرکل ستاد حوادث و سوانح غیرمترقبه استانداری لرستان با اشاره به وضعیت رودخانه تیره شهرستان دورود، عنوان کرد: این رودخانه در دشت سیلاخور به صورت مارپیچی حرکت کرده است.

آریایی ادامه داد: ساخت و سازهای صورت گرفته در مناطق الغدیر و فرهنگیان به طور عمده بر روی مسیرهایی است که رودخانه تیره در گذشته های دور از آنجا عبور کرده است.

وی تصریح کرد: هر چه به سمت رودخانه پیش می رویم عمق خسارت و تخریب ها نیز بر اثر زلزله بیشتر شده است.

به هر حال هر چند ارتباط خسارات سنگین زلزله نه چندان شدید شهرستان دورود با بحث ساخت و ساز بر روی رودخانه تیره در حد حدسیات اولیه از سوی کارشناسان امر است ولی به نظر می رسد با اجرای مطالعات زمین شناسی در منطقه می توان از این راز پرده برداشت چرا که لرستان و شهرستان دورود با قرارگیری بر روی چند گسل فعال و با لرزه خیزی بالا هر لحظه حادثه ای را انتظار می کشد.