به گزارش خبرنگار مهر در بجنورد، در حالیکه تنها هشت هزار هکتار از 50 هزار اراضی مستعد کشاورزی خراسان شمالی به سیستم آبیاری تحت فشار مجهز است خشکسالی پیاپی در این استان همچنان ادامه داد و منابع آب کشاورزی را در معرض خطر قرار داده است.
کمبود بارش باران در این استان در حالی ادامه می یابد که از سوی دیگر برداشت بی رویه از آبهای زیر زمینی همچنان صورت می گیرد اما نکته قابل توجه استفاده از روشهای سنتی در آبیاری مزارع است که در نهایت منجر به هدر رفت بخش قابل توجهی از آبهای استحصالی می شود.
آب کشاورزی بیشترین سهم را در منابع مصرفی آب خراسان شمالی دارد و در مزارع و باغات، درصد قابل توجهی آب استفاده می شود.
با تمام تلاشی که در چند سال قبل برای بهینه سازی مصرف آب کشاورزی انجام شده درصد کمی از اراضی مستعد آبیاری به سیستمهای نوین مجهز شده است.
گلایه مندی کشاورزان از کمبود اعتبارات آبیاری مکانیزه
این در حالیست که برخی از کشاورزان از نامناسب بودن تجهیزات و کمبود اعتبارات در این خصوص گله مند هستند.
یکی از کشاورزان به خبرنگار مهر در بجنورد گفت: این شیوه آبیاری کارم بسیار را راحت تر کرده است قبل از اجرای این طرح باید ساعتها در مزرعه برای ایجاد جوب، بیل زنی و انتقال آب وقت صرف می کردم اما با آبیاری تحت فشار، تنها شیر آب را می پیچانم و از طریق انشعابات ایجاد شده مزرعه آبیاری می شود.
قربان علی حضرتی اظهارداشت: با استفاده از این شیوه زمینهای شیب داری که از منبع آب دور بود و آبیاری مزرعه و باغ به دشواری انجام می شد هم اکنون به راحتی آبیاری می شود.
به گفته وی علاوه بر مصرف کم آب میزان تولید محصول نیز افزایش یافته است.
ماهها باید در نوبت تسهیلات در انتظار بمانیم
یکی از متقاضیان اجرای سیستم آبیاری تحت فشار نیز گفت: مسئولان می گویند برای صرفه جویی در آبیاری مزارع از سیستمهای قطره ای و بارانی استفاده می‌کنیم اما برای تشکیل پرونده و دریافت تسهیلات و طی مراحل قانونی آن ماهها پشت نوبت هستیم.
شمس الدین نورانی تصریح کرد: تسهیلاتی را که در اختیار کشاورز قرار می دهند کافی نیست و برای گرایش بیشتر کشاورزان به اجرای این طرح خواستار اعتبارات بیشتر و کاهش زمان تشکیل پرونده هستیم.
یکی دیگر از کشاورزان گفت: هزینه زیادی برای اجرای سیستم آبیاری تحت فشار صرف کردم اما به دلیل مقاومت اندک تجهیزات هنگام توفان و سیل، تمام تجهیزات نصب شده در زمینهای اطراف پراکنده شد.
محسن جعفری افزود: اگر بخواهم برای تعمیر تجهیزات اقدام کنم باید هزینه بیشتری نسبت به نصب اولیه تجهیزات پرداخت کنم.
بیمه تجهیزات آبیاری مکانیزه ضروری است
وی ادامه داد: از مسئولان می خواهم برای کاهش خسارت کشاورزان در اجرای این طرح چاره ای بیندیشند و یا حداقل بیمه ای برای تجهیزات آبیاری تحت فشار در نظر گرفته شود تا کشاورزان متضرر نشوند.
وی بیان کرد: آموزش برای اجرای آبیاری تحت فشار تاثیر به سزایی در افزایش رغبت کشاورزان برای استقبال از این طرح دارد زیرا بیشتر کشاورزان از مزایای آبیاری تحت فشار بی اطلاع هستند.
جعفری گفت: استفاده از شیوه نوین آبیاری در مزرعه ام سبب شد عملیات زراعی به راحتی انجام شود و برای کنترل فرسایش خاک و روان آب سطحی نگرانی نداشته باشم.
علی رضا روحی یکی از کارشناسان کشاورزی نیز در این خصوص گفت: توزیع یک نواخت آب در مزرعه، جلوگیری از سله بستن و حفظ پوکی خاک، امکان انجام آبیاری همراه با کودپاشی و سم پاشی افزایش کمی و کیفی محصول، و پخش یکنواخت آنها، و ثابت بودن اجرای سیستم از مزایای استفاده از آبیاری تحت فشار است.
بخش اندکی از مزارع خراسان شمالی تحت پوشش آبیاری مکانیزه است
مدیر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار مهر در بجنورد گفت: 50 هزار هکتار از اراضی آبی استان مستعد آبیاری تحت فشار است و تاکنون هشت هزار و 600 هکتار از این مساحت به سیستمهای آبیاری تحت فشار مجهز شده است.
غلامرضا حجی پور اظهار داشت: براساس بررسی های انجام شده با کمک های فنی و اختصاص اعتبارات مستمر در برنامه پنج ساله برای تجهیز بقیه اراضی مستعد آبیاری اقدام خواهیم کرد.
وی تصریح کرد: یکی از مؤثرترین شیوه های افزایش بازده آبیاری در اراضی کشاورزی خراسان شمالی هم در مرحله انتقال و توزیع آب استفاده از شیوه های نوین آبیاری مانند آبیاری تحت فشار "قطره ای و بارانی" است.
وی تصریح کرد: استفاده از شیوه آبیاری قطره ای موجب می شود، در هر یک هکتار شش هزار و 900 مترمکعب آب در سال صرفه جویی شود و در مزرعه ای که از سیستم آبیاری بارانی استفاده شود به ازای هر یک هکتار چهار هزار و 800 مترمکعب آب در سال صرفه جویی می شود.
وی افزایش 30 درصدی محصول تولیدی در سال، افزایش 50 درصدی بازده آبیاری، درآمد بیشتر کشاورزان، جلوگیری از واردات بی رویه، کشت عالی بذرهای استفاده شده، صرفه جویی در آبیاری، امکان کشت محصول و آبیاری در اراضی شیب دار، کنترل دقیق آب مورد نیاز گیاه و جلوگیری از شست و شوی مواد غذایی خاک را از مزایای استفاده از آبیاری تحت فشار ذکر کرد.
به گفته حجی پور هم اکنون کشاورزان خراسان شمالی بیشتر از شیوه های آبیاری بارانی کلاسیک ثابت و نیمه ثابت و آب فشان غلتان استفاده می کنند.
مدیر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی بیان کرد: برای تشویق کشاورزان در اجرای آبیاری تحت فشار به ازای هر یک هکتار آبیاری قطره ای 20 میلیون ریال یارانه بلاعوض، 24 میلیون ریال تسهیلات بانکی با کارمزد 12 درصد اختصاص و در آبیاری بارانی نیز 15 میلیون ریال یارانه بلاعوض و 20 میلیون ریال تسهیلات بانکی پرداخت خواهد شد.
وی ادامه داد: کشاورزانی که متقاضی اجرای آبیاری تحت فشار هستند باید مدارک زمین، آب و درخواست کتبی را به مرکز خدمات جهاد کشاورزی شهرستان ارسال کنند و بعد از بازدید کارشناسان فنی شهرستان و بررسی مدارک مزارع برای تشکیل فرمهای مربوطه اقدام کنند.
مدیر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی گفت: چنانچه کشاورزان برای خرید تجهیزات مورد نیاز سیستمهای اجرایی آبیاری تحت فشار با مشکلاتی مواجه هستند می توانند به سازمان جهاد کشاورزی مراجعه و از راهنمایی کارشناسان استفاده کنند.
نظر شما