معلولان کردستانی همچنان پشت درهای بسته

به گزارش خبرنگار مهر در سنندج، در حالیکه قانون به صراحت دستگاه ها و سازمانهای دولتی را موظف به مناسب سازی اماکن و معابر عمومی برای تردد هرچه بهتر معلولان و افراد کم توان جسمی کرده است که متاسفانه این موضوع تنها در روز جهانی معلولین مورد توجه قرار گرفته و با پرداختن رسانه های جمعی به آن، جای بسیار اندکی از سخنرانی های مسئولان و مدیران دولتی را هم به خود اختصاص می دهد.

هل دادن ویلچرهایی که پشت دیوار بلند جدول های کنار خیابان مانده اند، کمک به افراد نابینایی که مدت زمان طولانی را برای عبور از یک خیابان یا پیاده رو در انتظارند، تلاشهای معلولانی که دسترسی به دستگاه های خودپرداز ندارند و سرگردانی افراد معلول و ویلچرسوار در میان هیاهوی ماشینهای مختلف در معابر شهری همه از جمله تصویرهایی است که هر روزه شاهد آن هستیم و متاسفانه کسانی که متولی و مسئولند نیز خیلی بی تفاوت از کنار موضوع عبور کرده و تنها حرف می زنند و خبری هم از عمل کردن در میان نیست.

هیئت وزیران در سال 84 و بنا به پیشنهاد وزارتخانه های رفاه و تامین اجتماعی، مسکن و شهرسازی به همراه سازمان مدیریت و برنامه ریزی وقت، قانون جامع حمایت از حقوق معلولان را به تصویب رساند که در بخش های مختلف این قانون تمامی ادارات و سازمان های دولتی موظف شدند که اصلاح محیط و تدارک وسایل حمل و نقل را به طوری که افراد معلول قادر باشند تا آزدانه و بدون خطر در محیط پیرامون خود اعم از اماکن عمومی، معابر، محیط شهری و بین شهری و ساختمان های عمومی حرکت کنند و از تسهیلات محیطی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی با حفظ استقلال فردی لازم بهره مند شوند، اجرایی کنند.

البته در ادامه این مصوبه به صراحت تاکید شده است که تمام دستگاه های دولتی به ویژه شهرداری ها باید ظرف مدت سه سال از ابلاغ این قانون شرایط و امکانات لازم برای تردد معلولان در اماکن و معابر عمومی و فضای ادارات و سازمان های دولتی را فراهم کنند، امری که هنوز در حد یک مصوبه باقی مانده و در استان کردستان خبری از اجرایی کردن آن با جامعه آماری بالای معلولان و افراد کم توان جسمی و حرکتی در میان نیست.

مسئولان تنها در روز جهانی معلولان به فکر مناسب سازی معابر عمومی می افتند 

در حالیکه مناسب سازی معابر عمومی و ایجاد امکان لازم برای تردد معلولان در فضای شهری و برون شهری و بهره مندی از وسائل نقلیه عمومی مناسب از جمله دیگر موارد این قانون به شمار می رود اما متاسفانه مسئولان و متولیان امر تنها در آستانه 12 آذرماه (سوم دسامبر) که به نام روز جهانی معلولان نامگذاری شده است تازه به یاد اجرایی کردن این مصوبه افتاده و در میان سخنرانی های طویل خود بر مناسب سازی معابر و اماکن عمومی هم اشاره ای کرده و نکته مهم این است که متولیان امر هم از اجرایی نشدن مصوبه دولت انتقاد می کنند که باید خود زمینه های اجرایی کردن این مصوبه را فراهم می کردند.

با توجه به اینکه استان کردستان در زمان هشت سال جنگ تحمیلی یکی از استان های عملیاتی کشور به شمار می رفت و به دلیل حملات هوایی مناطق شهری و مسکونی این استان توسط رژیم بعث عراق، جامعه آمار معلولان و افراد کم توان جسمی و جانبازان سرافراز بالاست و به همین دلیل توجه به این افراد به عنوان بخشی از جامعه که حق زندگی راحت را دارند مسئله ای مهم است که البته طی دو دهه اخیر توجهی آنچنان به نیازهای این بخش از جامعه صورت نگرفته و چشم انداز این مهم نیز روشن و قابل توجه نیست.

طی دو دهه بعد از پایان جنگ تحمیلی و پس از ابلاغ مصوبه هیئت دولت مبنی بر الزام مناسب سازی معابر و اماکن عمومی برای تردد آسان معلولان و افراد کم توان جسمی، خبرهای مختلفی مبنی بر مطالعه وضعیت استان کردستان در خصوص مناسب سازی به گوش می رسد که البته این موضوع هر سال و تنها در آستانه روز جهانی معلولان مطرح شده و پس از آن بار دیگر به بایگانی سپرده می شود و جامعه معلولان کردستان همچنان با مشکلات و نارسایی ها دست و پنجه نرم می کنند.

انجام طرح مطالعاتی مناسب سازی معابر دولتی در کردستان

مدیرکل دفتر فنی استانداری کردستان در پاسخ به سئوال خبرنگار مهر در سنندج، در مورد برنامه های استان برای مناسب سازی معابر و اماکن عمومی بیان داشت: با توجه به تصویب هیئت دولت، سازمان مسکن و شهرسازی استان کردستان یک کار مطالعاتی را از سال گذشته آغاز کرده و هم اکنون نیز این طرح ادامه دارد و امیدواریم که بعد از پایان این طرح مطالعاتی اعتبار مناسب برای اجرایی کردن طرح مناسب سازی معابر و اماکن عمومی در نظر گرفته شود.

امیر قادری عنوان کرد: استانداری کردستان در کنار این مهم، با تمامی ادارات و سازمان های دولتی سطح استان مکاتبات مختلفی را در جهت ایجاد امکان لازم برای تردد افراد معلول و کم توان جسمی در ساختمان های دولتی انجام داده است و تاکنون نیز اقداماتی در این بخش اجرایی شده است که البته این اقدامات و برنامه ها به هیچ عنوان مورد رضایت نیست و تا رسیدن به شرایط مطلوب فاصله بسیار است.

وی گفت: متاسفانه علیرغم تاکید قانون طی پنج سال اخیر اقدامات خوبی توسط دستگاه های دولتی و متولی امر در سطح استان کردستان صورت نگرفته و لازم است که با فرهنگ سازی و توجه بیشتر رسانه های جمعی نگاه جامعه را بیشتر متوجه مشکلات و نارسایی های معلولان به ویژه در بحث مناسب سازی معابر و اماکن عمومی کرد.

شناسایی هزار 300 نقطه برای مناسب سازی معابر عمومی در کردستان

مدیر کل بهزیستی استان کردستان نیز خصوص وضعیت مناسب سازی معابر و اماکن عمومی سطح شهر سنندج گفت: بر اساس مطالعات انجام شده در سال 86 در سطح شهر سنندج، بیش از هزار و 300 نقطه برای مناسب سازی شناسایی شد که قرار بود با اختصاص اعتبار مناسب برای رفع این کاستی ها اقدام کرد ولی متاسفانه روند مناسب سازی نقاط شناسایی شده در سنندج به هیچ عنوان رضایتبخش نیست.

سید مهدی فرشادان یکی از مشکلات اصلی جامعه معلولان استان کردستان را مناسب سازی معابر و اماکن عمومی ذکر کرد و افزود: تمامی دستگاه ها و سازمان های دولتی باید در این زمینه همت کرده و برای مناسب سازی اماکن و معابر عمومی و ایجاد تسهیلات در زمینه تردد آسان معلولان در سطح شهر اقدام کنند.

تعدادی از دستگاه ها و ادارات به نیازهای معلولان بی توجه هستند

مدیرکل امور اجتماعی استانداری کردستان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، ضمن انتقاد از شرایط موجود و بی تفاوتی تعدادی از دستگاه های دولتی نسبت به موضوع معلولان، اظهار داشت: طی چهار سال گذشته از تمامی توان خود برای الزام بانک های عامل در جهت نصب دستگاه های خودپرداز ویژه افراد نابینا در سطح استان استفاده کردیم ولی متاسفانه تاکنون هیچگونه اقدامی در این بخش صورت نگرفته است و این مهم نشان می دهد تا توجه به نیازها و مسائل مربوط به معلولان و افراد کم توان جسمی به یک دغدغه اصلی برای مسئولان تبدیل نشده است.

عطاءالله رحمانی آبیدر، توسعه و افزایش شمار سازمان های مردم نهاد تخصصی با حضور خود افراد معلول را بهترین راهکار برای توجه دادن افکار عمومی در راستای تامین نیازها و خواسته های این بخش از جامعه دانست و ادامه داد: افزایش شمار سازمان های مردم نهاد با مشارکت خود افراد معلول می تواند بهترین راهکار در این بخش باشد و در کنار آن الزام بیشتر قانونی و تخصیص اعتبار ویژه به دستگاه ها و سازمان های دولتی متولی امر برای این مهم نیز ضروری است.

وی از رسانه های جمعی نیز انتقاد کرد و گفت: متاسفانه رسانه های جمعی در سطح استان کردستان و شاید حتی در کشور هم علیرغم اهمیت موضوع، زیاد روی آن توجه نداشته و تمرکز نمی کنند و این وضعیت باعث شده است تا افکار عمومی هم حساسیتی نسبت به آن نداشته باشند که باید در این بخش نیز اقدامات و برنامه های در سطح استان کردستان در دستور کار قرار گیرد.

معلولان کردستانی وسیله نقلیه عمومی ندارند

ذکر این نکته نیز ضروری است که امروز برای بخش زیادی از جامعه استان کردستان که افراد معلول و کم توان جسمی را در بر می گیرد، حتی یک وسیله نقلیه درون شهری از جمله تاکسی و اتوبوس در نظر گرفته نشده است، این در حالیست که این افراد هم به عنوان بخشی از جامعه حق برابری برای استفاده از امکانات روز را دارند.

رئیس شورای اسلامی شهر سنندج در پاسخ به خبرنگار مهر در خصوص عدم اختصاص وسائل نقلیه به افراد معلول و جانباز، گفت: مکاتباتی بین سازمان بهزیستی، شهرداری و شورای شهر انجام شده و قرار است که اقداماتی در این بخش انجام شود، که البته وضعیت کنونی مورد انتقاد ما نیز هست و می بایست که در سال های گذشته اقداماتی در این بخش اجرایی می شد.

جلال شریعتی افزود: علیرغم اهمیت موضوع، ولی متاسفانه اقدامات و برنامه های انجام شده مورد رضایت نیست و باید تمامی دستگاه های دولتی در این بخش با جدیت و تلاش بیشتری وارد عرصه شوند که بدون شک اختصاص ردیف های اعتباری مشخص در این حوزه امری ضروری است.

هر چند که در میان صحبتهای مسئولان و مدیران دولتی استان، نارضایتی از عملکرد و اقدامات انجام شده به چشم می خورد ولی به نظر می رسد که مناسب سازی معابر و اماکن عمومی در کردستان بیشتر در حوزه های نرم افزاری مطرح شده و تاکنون این دغدغه و نیاز در حوزه عملیاتی ورود پیدا نکرده است.

شاید ذکر این نکته نیز ضروری باشد که محل برگزاری مراسم روز جهانی معلولان در استان کردستان که یکی از سالن های اصلی شهر سنندج بود، محل مناسبی برای تردد و همچنین استقرار افراد معلول که البته برنامه برای آنها تدارک دیده شده بود، وجود خارجی نداشت و معلولان دعوت شده به این برنامه با کمک سایر افراد راهی به داخل سالن پیدا کردند.

در حالی که سازمان بهزیستی به عنوان متولی اصلی بحث معلولان به شمار می رود، که ساختمان مرکزی این سازمان در سنندج فاقد آسانسور بوده و حتی محل ویژه ای برای تردد ویلچر در این سازمان تعبیه نشده است و افراد معلول برای دیدار با مدیر کل این سازمان چاره ای جزو انتظار و پائین آمدن مدیر از طبقه سوم را ندارند.

ذکر مواردی این چنین که البته هر روز بارها شاهد وقوع آن در سطح استان کردستان و یا شاید دیگر نقاط کشور هستیم، همه نشان از نکته است که تاکنون برآورده کردن نیازهای معلولان به عنوان بخشی از جامعه به یک دغدغه برای مسئولان و متولیان امر تبدیل نشده و قوانین مربوط به این بخش نیز نیازمند بازنگری جدی است.

.....................

گزارش: آرمان نصرالهی