لاله تقیان پژوهشگر حوزه نمایش در گفتگو با خبرنگار مهر درباره اینکه چرا مقاتلی که درباره حضرت امام حسین (ع) در طول تاریخ به دست ما رسیده کمتر در حوزه ادبیات داستانی مورد استفاده قرار گرفته است گفت: به اعتقاد من الزامی وجود ندارد که داستاننویسان از مقاتل به عنوان منبع یا سوژه کار خود استفاده کنند.
وی ادامه داد: یا نویسندگان ما نخواستهاند یا اصلا مقاتل را نمیشناسند که هر کدام از اینها میتواند دلیلی باشد که در ادبیات داستانی کمتر از مقاتل استفاده شده است و نمیتوان این را یک نقص محسوب کرد. در ادبیات داستانی هدف روایت تاریخی نیست که سراغ مقاتل برویم در ضمن مقاتل چندان وجه ادبی مهمی ندارند.
نویسنده "درباره تعزیه و تئاتر در ایران" با تاکید بر اینکه حوزه تخصصی داستاننویسی با مقاتل متفاوت است بیان کرد: نه کار مقتلنویس، داستان نویسی است و نه برعکس و اصلا این دو کارشان از هم مجزا است و لزومی هم ندارد از هر موضوعی برای داستاننویسی استفاده کرد.
تقیان اضافه کرد: مسئله دیگر این است که نمی شود با سفارش و اجبار نویسندگان را وادار کرد از مقاتل در داستانهایشان استفاده کنند یا بر اساس آنها متنی بنویسند. اگر شخصی علاقه داشته باشد بر اساس خلاقیت و میل درونی خودش به این سمت میرود.
وی درباره سندیت مقاتل موجود تشریح کرد: مقاتل روایتهایی است که هر کس آن طور که خواسته از یک واقعه تاریخی ارائه داده و نسخههای مختلفی از یک اتفاق نیز روایت شده است و این ربطی به داستاننویسی ندارد و نمیتوان مقاتل را داستان دانست برخی از این مقاتل به طور ناقص به دست ما رسیده و برخی هم کاملتر هستند.
این منتقد هنری افزود: البته اگر پژوهشگران و نویسندگانی به ویرایش و مستند کردن مقاتل اقدام کنند و این متون را به شیوهای درآوردند که مخاطب امروزی هم بتواند آنها را دنبال کند اتفاق خوبی است ولی به این بستگی دارد که چه کسی و چگونه این کار را انجام دهد که داوود فتحعلی بیگی در این زمینه زحمات زیادی کشیده و آثار قابل توجهای دارد.
تقیان در پایان اشاره کرد: مردم کم و بیش با مقاتل آشنا هستند و بارها و بارها به گوششان رسیده است و از آنجا که این مقاتل وجه ادبی و تاریخی چندان بالایی ندارد خیلی هم دلیلی وجود ندارد بیشتر اینها را در معرض توجه قرار دهیم.
نظر شما