به گزارش خبرنگار مهر، انتخاب و مطرح شدن طرح دورکاری که شباهت زیادی به موضوع انتقال کامندان دولت از پایتخت به دیگر استانها و شهرستانهای کشور دارد، دومین اقدامی است که در سالجاری از سوی دولت برای ایجاد تغییراتی در نحوه اشتغال افراد دنبال می شود.
دورکاری: ادارات را ترک کنید
به بیان دیگر می توان گفت دولت در ماه‌های گذشته دو روش شبیه به هم را برای کاهش جمعیت کلانشهرها به ویژه پایتخت نشینان به کار برد که با اندکی تغییر در محتوا و روش اجرا، هر دو طرح یک هدف اصلی و آن هم کاهش حجم رفت و آمد افراد از منازل به محیط های کاری را دنبال می کند.
نقاط ضعف مشترکی نیز می توان برای هر دو طرح مشابه دولت مطرح کرد که همان روشن نبودن دقیق مسیر اجرای برنامه های انتقال از پایتخت و دورکاری است به نحوی که با کلی گویی و روشن نبودن همه ابعاد کار، افراد شاغل در ادارات و سازمانهای دولتی نمی دانند آیا با قرار گرفتن در این طرحهای پیشنهادی دولت از وضعیت بهتری برخوردار خواهند شد و یا پس از مدت زمان اندکی مسائل و مشکلاتی از بابت دورشدن از محل اصلی کار خواهند داشت؟
انتقال از پایتخت: لطفا از تهران بروید
البته باید گفت با وجود مسائل مشترکی که بین دو طرح از ابهام در آینده شغلی، احتمال اعمال سلیقه سازمانها و وزارتخانه ها در روش اجرا، کاهش حقوق و دستمزد با وجود قولهای دولت در افزایش آن و ترس از دست دادن شغل پس از یک دوره دورکاری وجود دارد، انتقال از پایتخت به دنبال خروج افراد از کلانشهرها با میل و اراده خود بوده است و دورکاری کمی با شدت بیشتر به دنبال اجباری کردن انتقال افراد به خانه ها بدون انتقال از کلانشهرها است.
حال می توان پس از مدتی از مطرح شدن دورکاری دیگر همه کارکنان دستگاههای دولتی و وزارتخانه ها به ویژه پایتخت نشینان این موضوع را می دانند و آینده آن برایشان مهم است. اخیرا هم با شدت گرفتن بحثهای مربوط به دورکاری، یکی از بحث ها و نگرانی های کارکنان دستگاههای دولتی و وزارتخانه ها این است که آیا آنها هم مشمول دورکاری خواهند شد و مجبورند محل کار خود را به مقصد خانه ها ترک کنند؟
سئوالات متداول و ابهامات دورکاران
همچنین آیا در این صورت شغل آنها دستخوش تغییر و نوسان می شود و یا آن را در آینده نزدیک از دست خواهند داد؟ روش برخورد دستگاه متبوعشان با این موضوع چگونه است؟ و دهها آیا و اما و اگر دیگر که ناشی از نگرانی افراد نسبت به آینده شغلی است.
در واقع می توان دلیل اصلی این نگرانی ها را ضعف در اطلاع رسانی دستگاههای دولتی و وزارتخانه ها دانست. حال اینکه خود مدیران ارشد وزارتخانه ها و دستگاهها اصلا به این موضوع اعتقادی داشته باشند و یا خیر هنوز مشخص نیست، اینکه تا چه حد به صورت جدی این موضوع را در دستور کار مجموعه های تحت مدیریت خود قرار دهند نیز روشن نیست.
خصوصیها و تعاونیها چه خواهند کرد؟
در این میان، تمام این مسائل، ابهامات، نگرانی ها، خوشحالی ها از بابت خارج شدن از محل کار توسط برخی کارکنان، گفت و شنودها، اظهار نظرها و مسائلی از این دست فعلا در دستگاههای دولتی، وزارتخانه ها و مجموعه های تحت مدیریت و نظارت دولت مطرح است و مشمول بخش های تعاونی و خصوصی نمی شود.
هنوز محاسبه نشده است که اجرای کامل طرح دورکاری چه منافعی را عاید کشور خواهد کرد؟ آیا منافع ناشی از آن آنقدر اهمیت دارد که هزینه های جدید اجرای طرح از خرید تجهیزات و ملزومات مورد نیاز دور کاران برای ادامه فعالیت در منازل را پوشش دهد؟ آیا بررسی شده است از این طریق چه میزان به بهره وری نیروی کار کمک می شود و این بهره وری در سطح کلان چه تاثیری خواهد گذاشت؟
هزینههای دورکاری
آیا تعداد کارکنان انتقالی دولت که مشمول دورکاری خواهند شد، می توانند تاثیر قابل توجهی در کاهش هزینه ها و بالا رفتن بهره وری داشته باشند؟ آمادگی و قابل انجام بودن این موضوع در بنگاههای بزرگ بخش خصوصی و تعاونی بررسی شده است؟ مشخص است که واقعا چند درصد از شاغلین بخش خصوصی و تعاونی می توانند دورکار باشند؟ با توجه به اینکه بخش خصوصی و تعاونی خودشان برای اداره امور بنگاهها تصمیم گیری می کنند، با این طرح همراهی خواهند داشت و یا خیر؟
خود این موضوع که انتقال چند صد هزار نفر کارمند شاغل در دستگاههای دولتی که مشمول دورکاری می شوند هم جای سوال و ابهام است به نحوی که برخی شاغلین در دستگاههای دولتی می پرسند مگر با انتقال بخش کوچکی از کارکنان شاغل در ادارات دولتی چقدر صرفه جویی در هزینه ها صورت خواهد گرفت؟
صرفه جویی اجرای دورکاری چقدر است؟
کارکنان شاغل در دستگاههای دولتی و ادارات زیرمجموعه بخش دولتی می پرسند مگر با خانه نشین شدن آنها چقدر بهره وری در سطح کلان کشور افزایش می یابد؟ اصلا با سر کار نرفتن بخش کمی از کارکنان شاغل در دستگاهها و خانه ماندن آنها چقدر می توان به حل مسائل ترافیک، شلوغی، رفت و آمد و مشکلاتی از این دست در کلانشهرهایی مانند تهران امیدوار بود؟
اما نکته ای که حائز اهمیت و قابل بررسی است اینکه دورکاری عملا تاثیری در کاهش نرخ بیکاری و بالا رفتن تعداد شاغلین کشور نخواهد داشت و در صورت اجرای درست و اینکه منجر به ریزش نیروی کار نیز نشود فقط برخی مشاغل را جابجا خواهد کرد و محل انجام آن را از اداره به خانه تغییر می دهد.
دورکاری قابلیت کاهش بیکاری ندارد
البته موضوع کارمزدی شدن افراد به جای ادامه سیستم روزمزدی قانون کار هم بحث دیگری است که به سادگی قابل انجام نیست و نیاز به اصلاح قوانین و ایجاد زیرساختهای لازم دارد که متاسفانه چندین سال از طرح اصلاح قانون کار می گذرد و خبری از به روز رسانی آن نیست.
بسیاری از کارکنان ادارات و دستگاههای دولتی اظهار می کنند که این موضوع را شنیده اند و نسبت به نحوه اجرای آن و اینکه چه مشاغلی در سازمانها مشمول دورکاری می شوند پیگیری هایی را دارند ولی تمایل زیادی به تغییر وضعیت کاری خود ندارند.
یک نکته مهم در ورودهایی که دولت به موضوع اشتغال می کند وجود دارد و آن هم اینکه به هر حال نتیجه اقدامات، مصوبات، برنامه ریزی ها و تلاشهای مجموعه دولت در کاهش نرخ بیکاری و افزایش فرصتهای جدید شغلی چه میزان است؟ آیا بهتر نیست در شرایط فعلی که بازار کار با یک موج فزاینده ای از متقاضیان کار روبرو است تمام توان و هزینه ها به این کار اختصاص داده شود نه به جابجا کردن چند شغل؟
اولویت اشتغالزایی جدید به جابجایی مشاغل
هرچند شاید گفته شود هزینه های دورکاری در آن حد نیست که بتواند درصدی از نرخ بیکاری را کاهش دهد ولی قرار گرفتن عزم اصلی دولت در فراهم کردن زمینه های جدید شغلی خود اقدام مثبتی است که به امیدواری کارجویان نسبت به پیدا کردن کار در آینده و اعتماد به برنامه های اشتغالی دولت نزدیک منجر می شود.
اخیرا فروزنده معاون رئیس جمهور اسامی 3 دستگاه پیشرو در دورکاری را اعلام کرد ولی برخی کارکنان یکی از این دستگاهها معتقدند انتخاب دورکاران به صورت گزینشی صورت گرفته است و نه بر اساس مفاد بخشنامه.
نگرانیهایی از جنس کارمندی
بنابراین بسیاری از کارکنان توانمند و با تحصیلات بالا دورکار شده و تعداد زیادی از کارکنان قراردادی که تجربه و تحصیلات زیادی ندارند به کار خود به صورت تمام وقت در اداره ادامه می دهند. البته آنها معتقدند که کلیه کارکنان این سازمان که دورکار شده اند شرح وظیفه ای ندارند و بدون انجام کار حقوق دریافت می کنند.
به صورت کلی می توان گفت که میزان اطلاع و انگیزه کارکنان نسبت به شرکت در طرح دورکاری، اطمینان آنها از موفقیت طرح، تلاش دستگاهها در کاهش هزینه ها از طریق تغییر نظام روزمزدی به کارمزدی در طرح دورکاری، نگرانی کارکنان دورکار از اعمال سلیقه دستگاهها در نحوه اجرای طرح و همچنین نگرانی از در اختیار قرار ندادن ابزار کار طبق اعلام دستگاهها مسائلی است که هم اکنون ذهن کارکنان دستگاههای دولتی را به خود مشغول کرده است.
نظر شما