دلایل همکاری ترکیه با ایران و اوپک هسته ای

پس از سر و صداهای بسیاری که به دلیل رای منفی ترکیه در شورای امنیت به پیش نویس قطعنامه ضد ایرانی به وجود آمد اکنون کشورهای 1+5 استانبول را به عنوان محل انجام دور جدید گفتگوهای خود با ایران انتخاب کرده اند. 

 

این روزنامه در ادامه می نویسد: به عنوان یک یادآوری کوچک می توان به همکاری ترکیه با برزیل در صدور بیانیه تهران و یا همراهی آنکارا با واشنگتن و متحدان آن در مذاکرات اشاره کرد. به رغم آنکه پیش از امضای بیانیه تهران توافقاتی میان ترکیه و برزیل با کشورهای غربی حاصل شده بود اما آمریکا با تلاش برای صدور قطعنامه ای جدید علیه ایران در واقع مخالفت خود را با فعالیت راکتور تحقیقاتی تهران نشان داد.

 

حال با توجه به این سابقه پرسش هایی مطرح می شوند و اصلی ترین این پرسش آن است که به رغم سابقه بیانیه تهران و مخالفت آمریکا و غرب با آن اکنون چرا ترکیه میزبان برگزاری مذاکرات 1+5 با ایران شده است؟

 

پاسخ به این قبیل پرسش ها چندان پیچیده و مشکل نیستند. ناظران هوشیار این روند کاملا از این حقیت آگاه هستند که جبهه غرب به رهبری آمریکا در برخورد با این مسئله استانداردهای دوگانه ای را دارند. اما هنوز "احمد داوداوغلو" وزیر خارجه ترکیه معتقد است که در موضوع هسته ای ایران و در مذاکره با این کشور باید رضایت همه طرفین برآورده شود. 

 

اما با این وجود ترکیه این تردید را دارد که کشورهایی که هم اکنون در مقابل فعالیت هسته ای ایران ایستاده اند در آینده نیز از فعالیت کشورهای در حال توسعه همچون ترکیه در بخش هسته ای و استفاده از انرژی بدست آمده از آن ایستادگی کنند. و این در حالی است که اقتصاد ترکیه در نظر دارد تا سال 2023 یعنی صدمین سال شکل گیری جمهوری ترکیه به یکی از 10 اقتصاد برتر دنبا تبدیل شود و در این راه قطعا نیاز مبرمی به انرژی خواهد داشت و از همین رو است که آنکارا تلاش زیادی را برای آغاز فعالیت هسته ای خود انجام می دهد.

 

به گفته داوداوغلو کشورها را در زمینه انرژی هسته ای و تسلیحات هسته ای می توان به چهار گروه تقسیم کرد : گروه اول کشورهایی همچون 1+5 که خود تسلیحات هسته ای در اختیار دارند و همزمان با آن عضو NPT نیز هستند. گروه دوم کشورهایی که عضو NPT  نیستند اما سلاح هسته ای در اختیار دارند همچون کره شمالی، هند، پاکستان و رژیم صهیونیستی، گروه سوم کشورهایی که عضو NPT هستند و سلاح اتمی نیز در اختیار ندارند همچون کانادا، برزیل، ژاپن و ایران که از انرژی هسته ای استفاده می کنند و دسته چهارم کشورهایی همچون ترکیه که عضو NPT هستند اما نه سلاح اتمی دارند و نه اینکه مشغول انجام فعالیت هسته ای هستند.

 

همانگونه که اشاره شد ترکیه تردیدهایی درباره نیت کشورهای غربی در جلوگیری از فعالیت هسته ای ایران دارد و داخل شدن آن در این پرونده نه فقط برای ایفای نقش در آن است بلکه آنکارا از این کار اهدافی را نیز برای خود دنبال می کند که مهمترین مورد آن جلوگیری از تحقق همان تردید جلوگیری از فعالیت هسته ای صلح آمیز دیگر کشورهاست.

 

زمان می نویسد : ترکیه نگران آن است که کشورهای غربی که به سطحی از رشد اقتصادی رسیده اند دست به تاسیس مجمعی با نام "اوپک هسته ای" بزنند تا کلیه فعالیت هسته ای کشورها را زیر نظر داشته باشند و حتی توزیع سوخت هسته ای در جهان نیز در اختیار آنها باشد تا با استفاده از همان استانداردهای دوگانه مجوز فعالیت هسته ای را به کشورهایی بدهند که با آنها مشکلی ندارند.