تفکر اصیل مجدانه و صادقانه درپی حقیقت است

دکتر سروش دباغ درگفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به این که اصالت در تفکر به این معنا است که شخص به ایده‏هایی رسیده باشد که به نحو تکراری و تقلیدی، صرفاً ایده‏های دیگران را بازگو نکند، گفت: البته هیچ اشکالی ندارد که آدم با دستاوردهای بشری آشنا شود و در مقام تحری حقیقت ببیند که دیگران چه چیزی گفته‌اند تا آن بخشی را که موجه می‏انگارد در نظام معرفتی خود جای دهد و آن بخشی را که موجه نمی‏انگارد در نظام معرفتی خود جای ندهد.

وی افزود: وقتی فرد بر روی این ایده‏ها تأمل ‎کند و مجدانه و صادقانه در پی احراز حقیقت برآید تا ایده‏هایی از درون خود او بجوشد و نه اینکه صرفاً سخنان دیگران تکرار و بسط یابد، آنگاه این تفکر اصیل می‎شود. شخص با تأمل کردن به یک معنا این تأملات را در درون خود نهادینه می‎کند و در نتیجه به نتایجی می‌رسد که ناشی از تفکری اصیل است.

وی تأکید کرد: البته این مسئله جرأت می‎خواهد و لازم است که علاوه بر خواندن مطالب دیگران، درپاره‎ای از امور نیز تأمل کرد تا به دستاوردهای اصیل تفکر و تأمل دست یافت.

عضو هیئت علمی مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران درمورد نیاز ما به تفکر اصیل اظهار داشت: علاوه بر اینکه ما با داده‏هایی که دیگران در اختیارمان می‎گذارند زندگی می‎کنیم، با آنچه که خودمان به آن باورداریم و به آن رسیده‏ایم هم باید زندگی کنیم و این موضوع بسیار مهم است که شخص بعد از دوره بلوغ و گذر از دوران عدم پختگی فکری، تفکر اصیل پیشه کند و مجدانه و صادقانه درپی تحری حقیقت بوده و جرأت دانستن و اندیشیدن را داشته باشد.

این محقق و پژوهشگر حوزه فلسفه اخلاق در ادامه تصریح کرد: باید توجه داشت که این امر ما را از تأملات دیگران بی‌نیاز نمی‎کند. آشنایی با سخنان دیگران از جمله مقدمات و لازمه تفکرند و پس از این مقدمات است که شخص باید خودش نیز فکر کند و به نتایج خودش برسد.

 دباغ در پایان خاطر نشان کرد: در تفکر اصیل شخص هیچ پروا و ملاحظه‏ای ندارد، خودش فکر می‎کند و می‌کوشد به نتایجی برسد، هر چند وی باید به قواعد بازی عقلانی ملتزم و مجدانه و صادقانه در پی تحری حقیقت باشد. همچنین لازم است که شخص ارزیابی و بررسی همه‌جانبه‌ای از ادله‏ای که می‎تواند در دفاع از مدعیات خود اقامه کند، داشته باشد یا با ادله‏ای که می‎‏تواند در مقام نقد، ایضاح و توجیه مدعیات گوناگون به کار رود، آشنا باشد.