به گزارش خبرنگار مهر، نشست نقد و بررسی کتاب "تطورات گفتمانهای هویتی در ایران"، بعد از ظهر چهارشنبه با حضور حسین کچوئیان، مؤلف کتاب، نعمت‌الله فاضلی و محمد امین قانعی‌راد در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد.
دکتر نعمت‌الله فاضلی استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی در این نشست در مورد این کتاب گفت: این اثر سرشار از قضاوتها و ارزشهایی است که هر کدام از آن در جای خود قابل بحث است که البته دیدگاههای رقیبی دارند.
وی تصریح کرد: تناقض موجود در این کتاب این است که علوم اجتماعی نقد و محاکمه شده و برای این محاکمه از خود علوم اجتماعی و نظریه‌های آن بهره گرفته شده است.
وی افزود: روح حاکم بر این کتاب هگلی و ایده‌آلیستی است. نویسنده معتقد است که سیر تطور گفتمانهای هویتی در ایران روندی تکاملی داشته است.
وی یادآور شد: ابتدا نویسنده باید این ادعای خود را اثبات کند و بگوید چگونه تکامل صورت گرفته است. قضاوتهای صورت گرفته در کتاب و تعیین نقاط تمایز گفتمانی بر اساس شکست انقلاب مشروطه، شکست نهضت ملی شدن صنعت نفت و پیروزی انقلاب اسلامی بوده است و گسستهای موجود در تاریخ 150 ساله مورد بررسی کتاب، دیده نشده است.
وی افزود: گفتمانهای هویتی در ایران محصول صرف روشنفکران نیست بلکه گفتمانها محصول تغییرات اجتماعی وسیعی هستند که در زندگی اجتماعی پدید آمده‌اند. برای نمونه شهرنشینی، صنعتی شدن، توسعه سواد، گسترش تکنولوژی و غیره از جمله تغییرات اجتماعی گسترده هستند.
قانعی راد: روح حاکم بر کتاب "تطورات گفتمانهای هویتی در ایران" هگلی و آرمانگرایانه است
در ادامه این نشست دکتر محمد امین قانعی راد دانشیار مرکز تحقیقات سیاستهای علمی کشور با اشاره به اینکه در کتاب "تطورات گفتمانهای هویتی در ایران" نسبت میان فلسفه تاریخ و نظریه‌های علوم اجتماعی دارای ابهام است گفت: در پس این کتاب یک فلسفه تاریخ نهفته است که در خیلی از جاها برجسته است.
وی تأکید کرد: نویسنده فروپاشی هویت جمعی در غرب بعد از مسیحیت را فاجعه اجتماعی و بحران هویت تلقی می‌کند و برداشتی منفی از متکثر شدن زندگی اجتماعی، سیاسی و فرهنگی دارد.
وی افزود: بر اساس دیدگاه نویسنده زندگی متکثر یک وضعیت فاجعه آمیز و آشوبناک است و پیامد این وضعیت به تعبیر وبر "قفس آهنین" است. وی معتقد است که بعد از آنی که غرب از نظم مسیحی درگذشت و دچار تکثر شد هر نوع تلاش برای اعاده هویت به شکست انجامید و نتوانست انسجام اجتماعی را تحت لوای ناسیونالیسم و یا عقل ایجاد کند.
وی در ادامه به راه حل کچوئیان برای این معضل غرب در کتاب پرداخت و گفت: بر اساس دیدگاه نویسنده تنها راه حل، بازگشت غرب به هویت جمعی دینی و مسیحی است. روح حاکم بر این کتاب روح هگلی است.
قانعی راد افزود: در کتاب نوعی عقیده پایان تاریخ دیده می‌شود که بر این اساس تاریخ رو به وحدت در حرکت است. باید توجه داشت که 100 سال مورد بررسی نویسنده در این کتاب معیار خوبی برای بررسی و قضاوت درباره تاریخ بشریت نیست. تاریخ و جامعه را نمی‌شود ساده گرفت.
نظر شما