۲۲ دی ۱۳۸۹، ۹:۰۸

هدفمندی یارانه ها؛ مانعی برای تشدید آلودگی جنگلهای حرا

سواحل مرجانی و حاشیه رویشگاههای جنگلی مانگرو(جنگلهای حرا) به دلیل استمرار خالی کردن دبه های گازوئیل و بنزین توسط قاچاقچیان سوخت در دریا به شدت آلوده و در معرض خطر جدی است اما هدفمندی یارانه ها و افزایش قیمت سوخت می تواند مانع تشدید آلودگی در این رویشگاهها شود.

به گزارش خبرنگار مهر، تفاوت قیمت بنزین و گازوئیل در ایران و کشورهای حاشیه خلیج فارس در طول سالیان اخیر باعث شده سواحل مرجامی خلیج فارس و حاشیه ذخیرگاههای جنگلی مانگرو به دلیل تعقیب و گریز قاچاقچیان و گارد ساحلی و در نهایت خالی کردن دبه های سوخت قاچاق در دریا این مناطق، آلوده به آلاینده های نفتی شود.

به نظر می رسد با اجرایی شدن طرح هدفمند سازی یارانه ها به دلیل نزدیکی قیمتها در دو سوی خلیج فارس فعالیت قاچاقچیان سوخت به حداقل برسد با این حال یک کارشناس محیط زیست با تائید این مسئله به خبرنگار مهر گفت: این طرح به لحاظ پایداری اکولوژیک از بهترین طرحهایی است که می توانست در کشور اجرا شود.

محمد درویش با تاکید بر اینکه یکی از بزرگترین معضلات خلیج فارس به خصوص جنگلهای حرا این است که قاچاقچیان سوخت در حاشیه این جنگلها به دلیل قابلیت استتار و مخفی ماندن از دست ماموران گارد ساحلی که مانع فعالیتهای غیر قانونی آنها می شوند دبه های پر از گازوئیل و بنزین را که به قصد قاچاقاق حمل می کنند در حاشیه این جنگلها به دریا می ریزند.

وی با اشاره به اینکه لنجهای قدیمی مورد استفاده قاچاقچیان سوخت بارها در اطراف جزیره قشم اقدام به خالی کردن سوختهای قاچاق کرده اند گفت: سواحل مرجانی این منطقه و گونه های مختلف ماهی و نهنگهای بزرگ به شدت از این اقدام غیرمسئولانه و منفعت طلبانه متاثر شده است.

درویش با اشاره به اینکه طرح هدفمند کردن یارانه ها می تواند به لحاظ ارزش گذرای زیست محیطی از مهمترین و تاثیر گذار ترین اقدامات باشد اظهار داشت: با واقعی شدن قیمتها به خصوص قیمت سوخت زیستگاههای ارزشمند مانگرو که سومین رویشگاه با ارزش دنیا تلقی می شود از خطر آلودگی های نفتی و ریخت سوختهای قاچاق نجات می یابید.

وی همچنین به تلفات نهنگها به عنوان بزرگ جثه ترین گونه های دریایی و بزرگترین پستاندار خلیج فارس اشاره کرد و افزود: آلودگی نفتی ناشی از ریختن گازوئیل و بنزین به دریا در مواجه نیروهای امنیتی با قاچاقچیان سوخت موجب آسیب دیدن بچه نهنگها می شود که به حاشیه سواحل می آیند.

وی تاکید کرد: با هدفمند سازی یارانه ها می توان از هدر رفت سرمایه های ملی در دریا آن هم در این مسئله قاچاق سوخت و آسیب به محیط زیست دریا جلوگیری کرد. این طرح به دلیل نیاز محیط زیست می تواند به نفع پایداری اکولوژیک کشور باشد.

جنگلهای مانگرو ایران در گستره جزر و مد مصب ها، دلتاها جزایر بین خورها در طول سواحل کشیده شده اند که به صورت جوامع بزرگ و کوچک گسسته یا پیوسته دیده می شوند. یکی از جوامع و چهرهای جالب گیاهی سرزمین ایران جنگلهای مانگرو هستند که در نوار ساحلی خلیج فارس و دریای عمان قرار گرفته اند .

جنگلهای مانگرو در سواحل جنوبی ایران با وسعت 9200 هکتار در مناطق متعددی حد فاصل مدارهای25 درجه و 11 دقیقه تا 27 درجه و 25 دقیقه گسترش یافته است. جنگلهای مانگرو ایران به عنوان رویشهای ساحلی ویژه در کنگره سوم پارک های ملی دریایی اندونزی جهت احداث پارکهای ملی دریایی نیز مورد تأکیـد قرار گرفته اند.

با این حال رویشگاه بی‌نظیر مانگروها در خلیج نایبند نیز به دلیل انباشت حجم عظیم پسابها و فاضلابها که بی‌مهابا به خلیج فارس ریخته می شود با سرعت در حال نابودی است.

انباشت زباله‌ ها در کنار نیروگاه اتمی بوشهر، نشت نفت کشها و لوله های گذر نفت، قاچاق سوخت و آلاینده ها و پسابهای صنعتی و پتروشیمی در خلیج فارس جاندران و پرندگان دریایی و کنار آبزی از جمله لاک‌پشت‌های پشت‌چرمی و منقار عقابی که زیستگاه اصلی آنها در پارس شمالی است به شدّت در معرض تهدید قرار گرفته اند.

همچنین حیات فلامینگو، حواسیل، مرغ ماهی‌خوار و اگرت که در پارس جنوبی و خلیج نایبند حیات‌شان به مخاطره افتاده است و همین طور گونه‌های ارزشمند گیاهی که با این روند تخریب به زودی نامی از آنها نخواهیم یافت.

از جمله این درختچه های در معرض خطر خلیج فارس می توان به درختچه‌ حرا - Avicennia marina - ، کُنار - Ziziphus spina-christi - ، کهور ایرانی - Prosopis cineraria - ، ناترک - Dodoneae viscosae - ، گاروم زنگی - terminalia catalpa - ، انجیر معابد - ficus religiosa - و انار شیطان - tecommela undulate )، اشاره کرد که تنها نمادهایی از فشارهای تخریبگرانه بر زیست‌بوم خلیج فارس اند.

رویشگاه مانگروها در ایران پذیرای دو گونه مانگرو Avicennia marina و Rhizophora mucronta است که برای گونه های مزبور منحصربفرد است و سایر گونه ها قابلیت با مانگرو ها را ندارند و از محیط حذف می شوند، بنابراین مانگرو ها حاکم مطلق اراضی خود در منطقه محسوب شده و بصورت غالب مستقر هستند.

اکو سیستم مانگرو ها نه تنها به عنوان زیستگاههای حساس از نظر اهداف و حفاظت از اولویت بر خوردارند بلکه بدلیل کارکرد ارزشهای غیر قابل جانشین خود از یکسو و اهمیت آنها از نظر زیستگاهی از سوی دیگر در کانون توجه کنوانسیون تنوع زیستی نیز قرار گرفته است.

کد خبر 1230392