بيژن بيرنگ: در سرگرمي بايد آموزش صحيح ارايه شود

بيژن بيرنگ، تهيه كننده وكارگردان تلويزيون و سينما درباره جايگاه سرگرمي در تلويزيون و چگونگي ارايه مفاهيم در آثار سرگرم كننده به خبرنگار تلويزيوني "مهر" گفت:  در مجموع وقتي قرار است به وسيله پخش يك مجموعه تلويزيوني وقت مردم را بگيريم، منطقي اين است كه برنامه حرفي براي گفتن داشته باشد. البته اينكه چه نوع پيام و مفهومي به بيننده منتقل شود در برنامه هاي مختلف با هم فرق مي كند. نوع مطلبي كه در برنامه هاي جنايي، طنز آميز، كودك و نوجوان يا اجتماعي گنجانده مي شود، با يكديگر بسيار متفاوت است، چون بينندگان با سطوح مختلفي را به خود فرا مي خواند.
وي در ادامه خاطر نشان كرد:  البته ضمن اينكه به مساله انتقال مفهوم هم توجه مي شود، شرايط نبايد به گونه اي باشد كه مطلبي نامناسب را به بيننده انتقال دهيم كه در نهايت به بدآموزي مخاطب منجر شود. يعني اثر گذاري روي لايه هاي فكري بيننده نبايد براي او مضر باشد. لمپنيسم، بي ادبي، بي انديشه بودن، پوچ گرايي و بي هويتي مساله اي است كه اگر خواسته يا ناخواسته در يك مجموعه تلويزيوني سرگرم كننده گنجانده شود، مي تواند مسايل و مشكلات بسياري را با خود همراه بياورد. وقتي در يك برنامه راجع به خالي بندي صحبت مي شود و روي آن تاكيد هم صورت مي گيرد، مي تواند به ترويج و تشويق دروغ منجر شود. بيرنگ تاكيد كرد:  اينكه در يك برنامه سرگرم كننده به شخصيت زن لطمه بزنيم يا جوانان را افرادي بي فكر و ابله معرفي كنيم،  مي تواند افكار جامعه را به شدت تحت تاثير قرار بدهد. ترويج احترام كوچكترها به بزرگترها و ايجاد موقعيتي كه طي آن بزرگترها، كوچكترها را نيز مورد اكرام و احترام قرار بدهند. وقتي در يك مجموعه شخصيت مي گويد " مي زنم تو مخت ها " شرايط مناسبي در جامعه ايجاد نمي كند. به عبارت بهتر، اگر يك مجموعه تلويزيوني پيامي براي انتقال ندارد، حداقل بايد سالم باشد تا بيننده را آزار ندهد.
اين تهيه كننده تلويزيون در ادامه به محتواي تعدادي از آثار اشاره كرد و يادآور شد:  وقتي در سريالهايي تقابل و جنگ ميان زن و مردها به تصوير كشيده مي شود كه مضمون آثار دهه 30 و 40 كشورهاي غربي است و مدام اختلاف نظر و برخورد ميان زوج ها در خانواده ها مطرح مي شود، اين مساله اختلاف و تشتت در خانواده و ميان زن و مرد به وجود مي آورد.  اين مفهوم بسيار نامناسبي است كه در برخي مجموعه هاي تلويزيوني نشان داده مي شود كه شوهرها مرتب مي خواهند از كنار همسرشان فرار كنند و زنها را بدجنس نشان مي دهند. در حال حاضر آثار تلويزيوني جهان به سمتي مي رود كه خانواده را محيطي امن، صميمي و پراز نشاط  نشان مي دهد و اين مساله در قالب اتفاقات شيرين ارايه مي شود. يعني آثار تلويزيوني بايد به سمت شناخت دقيق جامعه و روان عمومي اجتماع پيش برود و اگر حرف و پيامي براي انتقال ندارد، حداقل شرايط فكري جامعه را حفظ كند و به آن لطمه نزند.
وي درباره ميزان حجم برنامه هاي سرگرم كننده اي كه در تلويزيون ما توليد و پخش مي شود، توضيح داد:  واقعيت اين است كه در ديگر نقاط دنيا اكثرا در هفته حداكثر 2 برنامه طنز آميز آن هم به صورت هفتگي پخش مي شود و به عبارتي قصد دارند همه ذائقه ها را در نظر بگيرند. در حال حاضر تلويزيون ما به سمت ساخت انبوهي از برنامه هاي سرگرم كننده اي كشيده شده است كه به آساني و در حجم زياد ساخته مي شود. اين حجم زياد با توجه به پيام هاي نه چندان دلچسبي  كه به وسيله اين آثار ارايه مي شود، مي تواند تخريب كننده ذهن بيننده باشد و در ايجاد بي سليقگي و بي هويتي در مردم نقش قابل توجهي داشته باشد. وقتي هر شب در ساعت پيك توجه مخاطب به تلويزيون، 3 ساعت برنامه بي كيفيت سرگرم كننده پخش مي شود، بدون ترديد به تمامي پيكره صنعت هنري كشور لطمه مي زند.
اين فيلمساز در ادامه صحبت هاي خود به ساخت برنامه هاي روتين شبانه اشاره كرد و يادآور شد:  در نظر بگيريد كه در طول سال، 4 برنامه 90 قسمتي ساخته مي شود. در حالي كه اگر به جاي يك برنامه روتين شبانه، 6 برنامه 13 قسمتي توليد شود، علاوه بر اينكه به جاي فعاليت يك گروه، 54 گروه تلويزيوني به فعاليت مي پردازند و كار و فعاليت  تعداد قابل توجهي هنرمند را موجب مي شود، در طول 3 ماه 6 مجموعه متفاوت با مضمون و ساختار مختلف خواهيم داشت كه مي تواند هر كدام به نوبه خود مطابق با سليقه گروهي از بينندگان باشد و ضمن ايجاد تنوع در طولاني مدت تمامي ذائقه ها را به خود فرا بخواند. از طرف ديگر، شرايط در اين نوع برنامه سازي به وجود مي آيد كه جوانان و افراد مستعد از شانس بيشتري براي فعاليت و ديده شدن برخوردار شوند و مهمتر اينكه يك جنس تفكر به بيننده انتقال نيابد.
بيرنگ درباره ويژگي هايي كه مي تواند منجر به توليد يك برنامه سرگرم كننده خوب و مناسب شود، اظهار داشت:  در وهله نخست سالم بودن برنامه مورد نظر از اهميت زيادي برخوردار است. سالم بودن برنامه تنها به پيامي نيست كه انتقال مي يابد، بلكه در ساختار و تعريف صحيح شخصيت ها و موقعيت افراد هم لحاظ مي گردد. در اين نوع برنامه به جاي آنكه تقابل و جنگ خانواده ها را نشان بدهيم، بهتر است در پي پيدا كردن راه هايي باشيم كه به موقعيت بهتر در جامعه منجر مي شود. در ساخت برنامه هاي طنز آميز بايد توجه داشته باشيم  كه دقت در توليد برنامه در طولاني مدت مي تواند تاثيرات مثبتي بر جامعه بگذارد.