به گزارش خبرنگار مهر، رومئو کاستلوچی نام آشنایی برای همه آنهایی است که تئاتر دنیا را میشناسند و به این زبان هنری احترام میگذارند. زمانی که زمزمههای حضور این هنرمند ایتالیایی و برگزاری کارگاه آموزشی با عنوان "کارگردانی تئاتر" شنیده شد، باور آن برای بسیاری از اهالی هنر تا اندازه زیادی دشوار بود، اما با برگزاری این کارگاه آموزشی در مدت برگزاری جشنواره تئاتر فجر آرزوی تعدادی از کارگردانهای تئاتر ایران برآورده شد.
این کارگاه در دو نوبت روزهای 26 و 27 بهمنماه ساعت 10 صبح در تالار نیلوفر خانه هنرمندان ایران برگزار شد و درمیان شرکت کنندگان چهرههای برتر تئاتر کشور از جمله آتیلا پسیانی، رضا گوران، آروند دشت آرای و نیما دهقان دیده میشد.
اگرچه به گفته برگزار کنندگان این کارگاه آموزشی شرکت کنندگان در این کارگاه توسط کاستلوچی و با توجه به سوابق کاریشان انتخاب شده بودند اما به شهادت یکی از کارگردانان این انتخابها اصولی نبود است.
کاستلوچی در جشنواره بیست و نهم تئاتر فجر نمایش "داستان معاصر آفریقا، قسمت سوم" را روی صحنه برد. قرار بود این نمایش که مدت زمان آن 20 دقیقه است 25 بهمنماه در سه نوبت 16:30 ، 17:15 و 18 در طبقه همکف تالار وحدت اجرا شود، اما به دلیل آماده نشدن مسائل فنی و تکنیکی، اجرای 25 بهمن لغو شد و روز 26 بهمن نمایش روی صحنه رفت. کاستلوچی 27 بهمنماه به کشور خود ایتالیا بازگشت.
*خبرگزاری مهر- گروه فرهنگ و هنر: دلیل اصلی شما برای سفر به ایران چه بود؟
- رومئو کاستلوچی کارگردان ایتالیایی: من به تاریخ هنر علاقه زیادی دارم و همیشه ایران برای من یک هسته مرکزی است و در ساختار شخصیام این کشور جایگاه بالایی در تاریخ هنر دارد. علت اصلی این سفر علاقهای است که به این کشور و منطقه دارم.
*میدانم برگزاری دو جلسه برای شناخت هنر یک کشور مدت زمان کوتاهی است، اما در همین زمان اندک هنرمندان ایرانی را چطور ارزیابی میکنید؟
- من همیشه دوست دارم تجربههای خودم را با کارگردانهای جوان تقسیم کنم و معمولا در نقاط مختلف دنیا هم این کار را انجام میدهم. اتفاق بسیار خوبی بود که در ایران با کارگردانهای مختلف و جوان توانستم ملاقات داشته باشم. احساس کردم که تئاتر در این کشور در مجموعه ساختار هنری جایگاه ویژهای دارد و برایم جالب بود که بدانم هنرمندان ایرانی در چه شرایطی کار میکنند و به چه چیزی فکر میکنند و با توجه به شرایطی که در آن کار میکنند چه زبانهای هنری را برای بیان خودشان پیدا میکنند.
*قبل از این هم به ایران آمده بودید؟
- این اولین باری است که به ایران میآیم اما امیدوارم آخرین بار نباشد. دوست دارم بیشتر با هنرمندان ایرانی آشنا بشوم و بیشتر از اینها ایران را ببینم. قبل از آمدن به ایران ذهنیت روشنی نسبت به تئاتر ایران داشتم.
*توانستید نمایشهای ایرانی شرکت کننده در جشنواره بیست و نهم را ببینید؟
- به دلیل اینکه خیلی گرفتار بودم و صبحها کارگاه و بعدازظهرها اجرا داشتم نتوانستم آثار ایرانی را در جشنواره بیست و نهم فجر از نزدیک ببینم. امشب آخرین شبی است که در تهران هستم میخواهم چند کار را از نزدیک ببینم.
*کدام بخش از جشنواره تئاتر فجر توجه شما را جلب کرد؟
- به نظرم نکته بارز این جشنواره زنده فعال بودن آن است و گروههای مختلف تئاتر در این جشنواره حضور دارند و تماشاگران فوقالعادهای برای دیدن کار من به سالن آمدند.
*در صحبتهایتان به این نکته اشاره کردید که تئاتر هنر زندهای است، زنده بودن این هنر از کجا نشات میگیرد؟
- تئاتر آن چیزی است که در ذهن تماشاگر اتفاق میافتد و پلاتوی واقعی در ذهن اوست. معناگرایی دام بزرگی برای کارگردانان است که با کنار گذاشتن آن میتوانند به موفقیت دست پیدا کنند، البته به وجود آمدن ساختار منطقی را نیز نباید فراموش کرد. ساختار یعنی یادگیری این که موضوعات مختلف با هم ترکیب یا تفکیک شوند. باید از نگاه دراماتورژی پتانسیلهای ساختاری را کشف کرد چرا که ساختار احساس را به بدن منتقل میکند.
تئاتر همانند یک بحران عمل میکند. تئاتر تنها جایی است که در آن میتوان به جنایت فکر کرد تا جنایت واقعی را کاهش داد و ریشهکن کرد، درواقع تئاتر یک جنایت دوستانه است. با خلق نمایشهای جدید از روی آثار شناخته شده یا با دست بردن در آنها که از نظر اخلاقی جنایت محسوب میشوند، میتوان جنایت واقعی را ریشهکن کرد.
*باز هم شما را در جشنوارههای مختلف تئاتر ایران میبینیم؟
-امیدوارم که باز هم به ایران بیایم و بتوانم در اینجا کارگاه بگذارم اما باید ببینیم در آینده چه اتفاقی میافتد.
-------------
گفتگو: الهام نداف
نظر شما