سونامی تغییر در جهان؛ از قیام تونسی ها تا اجتماع اینترنتی چینی ها

از درخواست های رو به گسترش مردم مراکش برای ایجاد اصلاحات در کشور تا اجتماعات سازمان یافته چینی ها در فیس بوک می توان دریافت که قیام ملت تونس جرقه ایجاد تغییر را همچون یک سونامی در سراسر جهان زد که باعث افزایش ناآرامی ها و غافلگیری رژیم های دیکتاتوری و دولتمردانی شده که عملکرد ضعیفی دارند.

از جمله تظاهرات مردم در سراسر جهان می توان به خیرش مردمی در مراکش، الجزایر، تونس، لیبی، آلبانی، مصر، اردن، عراق، بحرین، پاکستان و چین اشاره کرد.

تونس

مردم تونس که از اوضاع معیشتی خود به ستوه آمده بودند به نشانه اعتراض به وضعیت موجود به خیابانها آمده و در جریان درگیریها با پلیس افراد زیادی کشته شدند اما مردم برای رسیدن به خواسته های خود از هیچ تلاشی دریغ نکردند و در این راه افراد زیادی قربانی شدند اما تونسی ها تنها به تغییر حکومت فکر می کردند که در نتیجه رئیس جمهور این کشور پس از مشاهده اعتراضات شدید مردمی پس از 24 سال در روز 24  دی ماه تصمیم به کناره گیری از قدرت گرفت.

قیام مردم تونس جرقه قیامهای مردم در جهان عرب را زد و بار دیگر نشان داد اگر مردمی خواهان تغییر حکومت باشند، حتی اگر دیکتاتورها از سوی غربی ها حمایت شوند، سقوط می کنند.

مصر

پس از قیام ملت غیور تونس، مردم مصر نیز خواهان احیای حقوق و عزت از دست رفته خود برآمدند و سرانجام "حسنی مبارک" دیکتاتور سرسخت مصر در روز 22 بهمن ماه در برابر موج فزاینده فشارهای مردمی تسلیم شد و از قدرت کناره گیری کرد.

حسنی مبارک با اعلام کناره گیری رسمی خود از قدرت، شورای عالی نیروهای مسلح را مامور اداره کشور کرد که البته قیام مردم مصر شباهت بسیار زیادی با انقلاب شکوهمند اسلامی ایران دارد که در ابتدا وقوع دو رویداد تاریخی در خاورمیانه موید این مطلب است.

لیبی

"معمر قذافی" 42 سال است که با حالتی شکست ناپذیر در منطقه حکومت می کند و رابطه ای نزدیک با غرب از جمله کشورهایی همچون انگلیس و ایتالیا دارد و به نظر می رسید که مردم نمی توانند وی را به چالش بکشند اما هفته گذشته زمانیکه معترضین پس از قیام مردم مصر و تونس برای ایجاد اصلاحات در لیبی دست به تظاهرات زدند، گزارشها حکایت از قتل عام مردم دارد و در این گزارشها از قذافی به عنوان دیکتاتورترین رهبر آفریقای شمالی یاد می شود که بسیار سریع مخالفین را سرکوب می کند، همانطور که این کار را در گذشته انجام داده است.

شهرهای مختلف لیبی به ویژه طرابلس پایتخت این کشور در هفتمین روز قیام شاهد اوج اعتراضات مردمی است. در حال حاضر معترضین ساختمان مرکزی دولت و مراکز پلیس در شهر طرابلس را به آتش کشیده اند. در همین راستا تظاهرات کنندگان شهر "بنی ولید" را تحت کنترل کامل خود درآورده اند به طوری که نیروهای ارتش از استقرار در این شهر امتناع کرده اند.

با آزادی "ریموند دیویس" کارمند کنسولگری آمریکا در لاهور شاهد قیامی دیگر در پاکستان خواهیم بود زیرا پیش از این مردم از کشته شدن بی گناهان بسیاری در حملات موشکی ایالت متحده به ستوه آمده اند.

مراکش

پس از قیام ملت تونس و سقوط رژیم "زین العابدین بن علی" مردم جهان عرب که از حکومت های دیکتاتوری به ستوه آمده بودند در حرکتی انقلابی یکی پس از دیگری دست به تظاهرات زدند و خواهان ایجاد تغییر در کشور خود شدند. در این میان "مولای هشام" پسر عموی شاه مراکش نیز از رسیدن موج اعتراضات مردمی به این کشور به طور قریب الوقوع خبر داد. 

این موضوع نشان می دهد که همه رژیم های پادشاهی در معرض اعتراض مردمی قرار دارند زیرا ملتها هم اکنون بیدار شده اند و احساس می کنند چیزی برای از دست دادن ندارند زیرا طی دهه های گذشته عزت مردم لگدمال شده است. البته با نگاهی به جامعه مراکش می توان دریافت که اختلافات طبقاتی-اجتماعی در مغرب بیداد می کند و همین موضوع چالشهایی را برای نظام سیاسی مراکش به همراه خواهد داشت.

در حقیقت نظام های "جملکیه" یعنی نظام هایی که به ظاهر جمهوری هستند اما در عمل سیستم های وراثتی و پادشاهی را دارند و حتی دکور دموکراسی را در ساده ترین شکل خود ندارند، مستعد انقلاب های مردمی هستند اما انقلاب مردمی در کل نیمکره شرقی گسترش یافته است، بطوری که با وجود اتخاذ تدابیر امنیتی بالا در چین مردم نیز در قالب جامعه فیس بوکی نارضایتی خود را از حکومت اعلام می کنند.

فیلترینگ سایت ها در چین نشان می دهد که مقامات کشورهای دیگر علاوه بر رهبران جهان عرب از انعکاس قیام های مردمی که خواهان تغییر و اصلاحات سیاسی هستند، نگرانند.

چین

درحالی که مقامات چینی وبلاگ هایی را که اخبار و تحولات مصر را منتشر می کرد، فیلتر کرده اند و حتی با حذف کلید واژه مصر امکان دسترسی به اخبار مربوط به این کشور را در سایت ها از بین برده اند اما جامعه آگاه چین با حضور در شبکه اجتماعی فیس بوک نارضایتی خود را از دولتمردان خود اعلام می کند.

رسانه های چین درحالی اخبار مربوط به سقوط رژیم دیکتاتوری مصر را پوشش می دادند که در این گزارشها به جزییات مربوط به قیام مردمی اشاره نشده و تنها بر نیاز برای برقراری ثبات در این کشور تاکید می شود.  

در حقیقت، از زمان آغاز تظاهرات مردمی در مصر، دولت چین گفتگوی کاربران را در فضای مجازی کنترل می کرد که همین موضوع نشان دهنده نگرانی دولت از تظاهرات مردمی است زیرا ناآرامی ها در چین می تواند مشروعیت حزب کمونیسم را به چالش بکشد.

البته این اقدامات دولت ناکام ماند و صدها تن از شهروندان چینی روز اول اسفند ماه در حمایت از مردم مصر، بحرین و لیبی و در محکومیت سرکوب آنان از سوی دولت این کشورها تظاهرات کردند. البته تظاهرات گسترده مردم در شهرهای پکن، شانگهای و هنگ کنگ به درگیری با پلیس انجامید و دهها تن از آنان دستگیر شدند.

بدون شک، این اقدامات نشان می داد که علاوه بر رهبران جهان عرب مقامات کشورهای دیگر همچون چین از انعکاس قیام مردمی مصر که خواهان تغییر و اصلاحات سیاسی هستند دچار وحشت شده اند.
.........................
معصومه زارع