آغاز فصل چهارم زندگي ؛ خيابانهاي شهر پذيراي كارتن خوابها مي شوند؟!

حتما ديده ايد  برخي از" شهروندان" را كه بنا به دلايل نه چندان مبهمي از داشتن سرپناهي ساده محروم بوده و همواره روزگار خود را با حضور در پاركها، معابر عمومي، ترمينالها، ايستگاههاي اتوبوس و... سپري مي كنند. آنان كساني هستند كه اغلب به صورت غير ارادي و بر حسب آنچه كه تنها نبايد به تقدير و سرنوشت نسبت داد گرفتار كوچه و خيابانها شدنده اند و ما اين افراد را با عنوان" كارتن خواب " مي شناسيم. مردماني كه هيچ سازمان و نهادي خود را مسئول جمع آوري و ساماندهي آنان نمي شناسد. 

آري ! متاسفانه يكي از مشكلات بر سر راه ساماندهي و نظارت بر وضعيت كارتن خوابها، عدم تفكيك وظايفي است كه مي بايست توسط سازمانها و ارگانهاي متولي انجام شود. به گونه اي كه همه ساله با آغاز فصل زمستان و حضور زننده كارتن خوابها در معابر عمومي شهر تهران، هريك از مسئولان مربوطه از قبول وظايف امتناع ورزيده و كار رسيدگي به ايشان را به ديگران محول مي كند.

سال گذشته خبري داشتيم مبني بر مرگ چند كارتن خواب در تهران كه بر اثر شدت سرما جان خود را از دست داده بودند و اين اتفاق ناگوار باعث شد كه وزارت كشور، سازمان بهزيستي، نيروي انتظامي و شهرداري تهران رو در روي يكديگر قرار بگيرند.

شهردار تهران با اظهار تاسف از وقوع چنين اتفاقات ناگواري، مي گويد: مديريت شهري همواره آمادگي خود را براي قبول اين وظايف اعلام كرده است.

دكتر محمود احمدي نژاد با ذكر اين نكته كه اگر سازمانهايي كه براي رسيدگي به اين امور بودجه دولتي دريافت مي كنند از انجام وظايف خود بر نيامدند، مي گويد: شهرداري تهران حاضر است اين مسئوليت را با دريافت بودجه اين نهادها بر عهده بگيرد، زيرا شهرداري رديف بودجه اي براي اين قبيل امور ندارد.

احداث يك اردوگاه نگهداري از افراد خياباني در منطقه اسلامشهر به عنوان يكي از اولويت هاي شهرداري تهران در سال گذشته آغاز و بعد از پشت سرگذاردن مشكلات عديده اي كه به لحاظ تامين منابع مالي بر سر راه احداث آن قرار داشت، در نهايت چندي پيش آماده بهره برداري شده است. اما مشكلي كه چند صباحي است مانع استفاده از اين مكان گرديده ، عدم تامين منابع مالي براي اداره اين مكان از سوي استانداري تهران است.

شهرداري تهران علاوه بر اين محل، احداث دو اردوگاه ديگر را در دستور كار خود قرار داده است كه با توجه به حجم فعاليت هاي شهرداري و نبود رديف بودجه خاص از سوي دولت براي اين قبيل امور، مي بايست ساير ارگانها و نهادهاي درگير كه بودجه اي را دريافت مي كنند نسبت به همكاري با شهرداري تلاش كنند. در غير اين صورت  بايد همه آنها مطمئن باشند كه با فرا رسيدن روزهاي سرد و سوزان زمستان فرصت و مجالي براي ساماندهي افراد بي خانمان وجود نخواهد داشت و شايد اتفاقي كه سال گذشته و سالهاي پيش از آن  شاهد بوده ايم امسال هم تكرار شود!!

يك عضو كميسيون فرهنگي اجتماعي شوراي شهر تهران مي گويد: مطابق قانون، شناسايي، جمع آوري و تحويل متكديان وبي خانمانها به عهده شهرداري است كه با همكاري نيروي انتظامي  انجام مي شود و فرمانداري هر شهر نيز مجري طرح است كه پس از نگهداري و ساماندهي آنان بر حسب مورد يكي از ارگانهاي مسئول مانند سازمان بهزيستي ،وزارت بهداشت ، سازمان زندانها، كميته امداد امام خميني (ره ) و دادگستري در اجراي اين طرح با فرمانداري همكاري مي كنند.

با اين وجود در حال حاضر سراي كهريزك شايد تنها محل براي نگهداري از بي خانمانهاي شهر تهران باشد كه با توجه به ظرفيت محدود مكاني آن نمي توان اميدوار بود كه امسال همه كارتن خوابهاي پايتخت در اين محل اسكان يابند. آن طور كه عنوان مي شود كهريزك قادر به ميزباني از 150 نفر بي خانمان بوده ، در حالي كه هم اكنون هزاران كارتن خواب در سطح پاركها و ديگر فضاهاي عمومي شهر سرگردان روز خود را به شب مي رسانند.

حال آنكه سازمانهاي مسئول رسيدگي به وضع بي خانمانها و كارتن خوابها مي توانند مطالبات خود را به مجلس منعكس كنند و نداشتن اعتبار براي ساماندهي افراد بي خانمان بهانه مناسبي براي گريز از مسئوليت نيست . زيرا رسيدگي به وضع بي خانمانها وظيفه سازمانهاي حمايتي كشور به خصوص سازمان بهزيستي ، كميته امداد امام خميني و وزارت كشور بوده و اين سازمان ها و ارگانها بر اساس قوانين مكتوب وظيفه ساماندهي و رسيدگي به آسيبهاي اجتماعي را به عهده دارند.

كارشناسان مسائل اجتماعي معتقدند رسيدگي به وضع افراد بي خانمان  نيازمند قانون و طرح جديدي نيست، بلكه جزو وظايف ذاتي سازمانهاي حمايتي محسوب مي شود وبي توجهي و سهل انگاري نسبت به اين موضوع را نشان مي دهد،اين سازمانها و نهادهاي مسئول هنوز نسبت به اين مسئله احساس درد نكرده اند.

اما مسئولين سازمان بهزيستي به عنوان يكي از نهادهاي حمايتي كشور كه رديف بودجه دولتي نيز دارد معتقدند متولي امور كارتن خوابها ، وزارت كشور، شهرداري و استانداري ها هستند و بهزيستي بر اساس قانون هيچ وظيفه اي در قبال كارتن خوابها ندارد.