به گزارش خبرنگار مهر در تبریز، گرچه کلانشهر تبریز طی ماه‌های اخیر میزبان روسای جمهور کشورهایی مانند بولیوی و ترکیه و برخی از مقامات بلندپایه کشورهایی مانند چین بوده اما به نظر می رسد، در این رویداد مهم منطقه ای و بین المللی، مسئولان محلی آذربایجان شرقی قافیه را باخته اند.
مرکزیت شمالغرب کشور، حلقه اتصال اقتصادی ایران با ترکیه، قرار گرفتن نمایندگی شمال غرب وزارت خارجه در تبریز، واقع شدن کنسولگری هر دو کشور ترکیه و آذربایجان، مسائل زیرساختی و امنیتی و ده ها دلیل دیگر سبب ارجحیت تبریز برای برگزاری نشست سه جانبه وزیران امور خارجه جمهوری آذربایجان، ترکیه و ایران بود.
ناظران مسائل بین الملل بر این عقیده اند که تبریز و آذربایجان شرقی با دارا بودن ظرفیتهای شایسته سیاسی - امنیتی و داشتن سابقه درخشان همکاری تجاری با هر دو کشور ترکیه و آذربایجان گزینه مناسبی برای میزبانی این نشست نسبتاً مهم بود که محور آن اتفاقاً توسعه مبادلات اقتصادی اعلام شده است.
تبریز با وجود اینکه در دوره های تاریخی گذشته محل قرارگیری دربار و رفت و آمد دیپلمات ها بود و مقامات سایر کشورها در این خطه مورد میزبانی قرار می گرفتند اکنون پس از یک دوره جهشی در ایجاد ارتباط گسترده با کشورهای مختلف به ویژه کشورهای همسایه، عطای نشستن در پای میز مذاکرات در حاشیه این نشست را به لقایش بخشیده است.
این در شرایطی است که تبریز با حدود دو میلیون نفر جمعیت و بیش از هشت هزار واحد صنعتی و صدور 17 درصد از صادرات غیرنفتی کشور، بزرگترین شهر نزدیک ایران به ترکیه و اروپا بوده و هم اکنون بیشترین مراودات تجاری اقتصادی و بازرگانی و سرمایه گذاری استانی ایران با ترکیه از آذربایجان شرقی صورت می گیرد.
مرور کوتاه آمار رسمی نشان می دهد روزانه ده ها کامیون کالاهای صنعتی، صنایع غذایی، شیرینی و شکلات، حبوبات، خشکبار و صنایع دستی از آذربایجان شرقی به ترکیه صادر می شود و علاوه برآن روزانه ده ها تاجر و بازرگان ترکیه در بازار عمده فروشان تبریز کالاهای مذکور را خریداری و حتی با کامیونت های شخصی به استان های هم مرز کشورمان منتقل می کنند.
سفر عبدالله گل، رئیس جمهور ترکیه به تبریز نشان از اهمیت این شهر در منطقه دارد
مشابه همین مناسبات، بین آذربایجان شرقی و همسایه شمالی آن، جمهوری آذربایجان نیز برقرار است و واقع شدن جمهوری خودمختارنخجوان در مجاورت با مرزهای بین المللی این استان که از جمهوری های خودمختار کشور آذربایجان محسوب می شود، بر اهمیت همکاری های دوجانبه افزوده است.
صاحبنظران همچنین به قرار گرفتن دبیرخانه اقتصادی روابط خارجی شمال غرب کشور در تبریز اشاره کرده و بر این باورند که برپایی نشست سه جانبه وزیران امور خارجه ترکیه، آذربایجان و ایران در این کلانشهر می توانست گزینه مناسبی باشد.
از سوی دیگر عدم حضور فعال مسئولان آذربایجان شرقی در این نشست در حالی رقم می خورد که استاندار این استان از سوی دولت ماموریت یافته است با مدیریت تحولات اقتصادی استان های شمال غرب با ترکیه، عهده دار رتق و فتق امور باشد.
کارشناسان، موفقیت ارومیه در کسب میزبانی نشست سه جانبه وزیران امور خارجه ترکیه، آذربایجان و ایران و عدم احساس مسئولیت مدیران آذربایجان شرقی برای شرکت فعال در حاشیه این نشست را ادامه رایزنی های جسته و گریخته این استان با کشورهای منطقه ارزیابی می کنند.
ناظران ارتباطات بین الملل بر این باورند که با توجه به فقدان دیپلماسی فعال در آستانه این نشست، گوشه گیری آذربایجان شرقی به عنوان بازیگر کلیدی در مراودات اقتصادی ایران با ترکیه و جمهوری آذربایجان، گمانه زنی ها را برای انتقال این محوریت از آذربایجان شرقی به آذربایجان غربی و متمرکز شدن این اختیارات در ارومیه بلندتر کرده است.
برگزاری نشست‌های بین المللی در خارج از تهران یکی از راهکارهای خوب و مناسب برای تمرکززدایی و اعتبار بخشیدن به شهرها و استانهای مختلف کشور است که مورد توجه دولتمردان ایران قرار گرفته اما به نظر می رسد با توجه به برگزاری نشست سه جانبه وزاری امور خارجه ترکیه، جمهوری آذربایجان و ایران، مسئولان محلی آذربایجان شرقی یک فرصت بزرگ را برای نقش‌آفرینی استان در مراودات منطقه ای از دست داده اند.
انتظار این است که همراه با ادعای مدیران ارشد استانی در حوزه های مختلف مبنی بر مرکزیت استان و اهمیت منطقه ای آذربایجان شرقی، گاهی اوقات نیز برای اخذ میزبانی اجلاس هایی از این دست با توجه به مزیتهای فراوان این خطه بیش از گذشته تلاش شود.
.........................
یادداشت: حامد عاطفی فر
نظر شما