به گزارش خبرنگار مهر، نشست خبری نگاهی به پوستر تئاتر در ایران بعد از ظهر دوشنبه 12 اردیبهشت در تالار بتهوون خانه هنرمندان برپا شد. این نشست با حضور حمید سمندریان، محمد یعقوبی، ابراهیم حقیقی و امیر اسمی برگزار شد.
در ابتدای این جلسه که با نیم ساعت تاخیر برگزار شد آرش تنهایی طراح پوستر و گرافیست با اعلام این نکته که این نشست اولین نشستی است که به بررسی پوستر تئاتردر ایران می پردازد، از حمید سمندریان درخواست کرد که آغازگر بحث باشد.
سمندریان گفت: بهتر است از ابتدا یادی بکنم از طراح بزرگ ایران مرتضی ممیز که یادش گرامی باد. البته افرادی که بعداً با این شخصیت آشنا شدند و جایش را گرفتند توانستند تا حدودی جای او را بگیرند. ممیز از این خوشحال بود که کسانی پیدا شدند که توانستند راه او را ادامه دهند. ممیز انسان بسیار حساسی بود و همیشه با طنز و شوخی با من حرف می‌زد.
وی ادامه داد: ممیز من را به عنوان کارگردان قبول نداشت و همیشه با شوخی به من می‌گفت می خواهم تو را اذیت کنم تا بتوانیم بهتر کارگردانی کنی. ممیز این رویه را در مورد همه به کار می‌برد و دوست داشت که همه طراحان پوستر بتوانند به پیشرفت قابل توجهی دست پیدا کنند.
سمندریان افزود: در زمانی که ما کارمان را تازه آغاز کرده بودیم اغلب مردم تئاتر را امری غیرضروری و البته به نسبت کمتری مضر برای جامعه می‌دانستند. اما الان وضعیت بهتر شده است و همچنین پوستر تئاتر نیز معنا پیدا کرده. خوشبختانه پوستر تئاتر در حال حاضر هم در جهت معرفی نمایش‌ها است و هم اینکه احترام تئاتر را بالاتر برده است. معتقدم که هنر شما در درون شما رشد می‌کند. هرچیزی در دنیا کسری بیاورد مهم نیست اما اگر هنر کسری بیاورد ذات بشر کسری آورده است.
در ادامه این نشست ابراهیم حقیقی طراح پوستر و گرافیست درباره این که از ابتدا چه تصویری از پوستر تئاتر و مفهوم آن در ذهن داشته که کار طراحی را آغاز کرده، گفت: ابتدا ابراز خوشحالی و صحت و سلامت استاد سمندریان می‌کنم که 80 سالگی‌اش را جشن گرفته. افرادی مثل او چراغ تئاتر این کشور را روشن نگه داشته‌اند.
وی ادامه داد: در گذشته بخش اعظم تئاتر برای فروش بوده است و چیزی به اسم پوستر تئاتر وجود نداشت و تنها اعلان‌هایی برای معرفی بود. در آن زمان افرادی مثل رکن الدین خسروی، حمید سمندریان و پری صابری راه درستی را در تئاتر پیش گرفتند و همزمان مرتضی ممیز نیز که تازه به ایران بازگشته بود همراه با آنها باعث دگرگونی تئاتر بیشتر در دانشگاه شد.
حقیقی افزود: اولین پوستری که من برای تئاتر طراحی کردم برای نمایش "راهبه‌ها" بود که در آن زمان دانشجو بودم و پس از آن نمایش "روسپی بزرگوار" به کارگردانی هرمز هدایت و بازی سوسن تسلیمی بود که خوشبختانه این کار دیده شد و باعث شد که من در کنار حمید سمندریان در اجرای پرشور نمایش "کرگدن" حضور داشته باشم که اولین کار حرفه‌ای من به حساب می‌آمد چون برای آن دستمزد دریافت کردم.
سمندریان در ادامه صحبت‌های حقیقی گفت: مرحوم ممیز و ابراهیم حقیقی نه تنها پوسترهای زیبایی برای تئاتر به وجود آوردند بلکه مفاهیمی چون عشق، پیروزی، موفقیت، رنج و ... را در پوسترها معرفی می کردند. بنابراین چشم‌هایی که این پوسترها را می‌دیدند ماهیت و کیفیت نمایش را لمس میکردند. پوسترهایی که این دو طراحی میکردند مکمل اجرایی بود که من روی صحنه می‌بردم.
وی افزود: این افراد بارها و بارها بر سر تمرین‌ها حاضر می‌شدند تا با کار بیشتر آشنا شوند تا بتوانند طراحی درستی از نمایش ارایه دهند. حقیقی برای من آنقدر ارزشمند است که در بعضی مواقع حتی بدون آنکه خودش هم بداند نظری را که در مورد کار می‌داد اجرا می کردم. حقیقی چندین بار نمایش‌هایی را روی صحنه برده است که من از عملکرد صحنه‌ای این آدم چشمم باز مانده.
سمندریان درباره محمد یعقوبی گفت: یعقوبی کسی است که من آنقدر به او اطمینان دارم که وظیفه هر روز در آموزشگاهم را به او سپرده‌ام. من آنقدر او را قبل دارم که بیشتر طرح‌های جدیدم را به دست او سپردم. همین طور امیر اسمی طراح کارهای من نیز بسیار مورد قبول من است. او بارها بدون اینکه سر تمرین من آمده باشد توانسته طراحی درست با طرح من را ارایه بدهد.
یعقوبی در ادامه این جلسه عنوان کرد: طراحی پوستر برای من مانند هدایت بازیگرانم است که به جای آنها بازی نمی‌کنم و تنها به راهنمایی کردن بسنده می‌کنم. رابطه من با امیر اسمی هم به همین صورت است. من تنها ایده‌ام را برای امیر توضیح می‌دهم و او بقیه کارها را خودش انجام می‌دهد. من مخالف داستان‌گویی در پوستر هستم و معتقدم که طرح یک پوستر باید ایده یک نمایش را بازگو کند.
سمندریان از تجربه همکاری با طراحان پوسترهایش در گذشته گفت: من ابتدا داستان را برای طراحم توضیح می‌دادم و او باید می‌دانست که کار قرار است در چه سالنی اجرا شود و برآن اساس طراحی‌اش را انجام می‌داد. البته در گذشته افرادی هم بودند که حاضر نشدند برای من طراحی کنند چون به نظرشان طراحی پوستر برای تئاتر یک کار بی‌معنی بود.
در ادامه امیر اسمی طراح پوستر گفت: من از سال 76 همکاری‌ام را با محمد یعقوبی آغاز کردم. ابتدا مشکلاتی در زمینه طراحی پوستر وجود داشت مانند اینکه پوسترها فقط دو رنگ بود و یا معضلاتی مثل این که چاپ پوسترها به دست گروه‌ها نبود و مرکز هنرهای نمایشی این کار را انجام می‌داد.البته آن زمان ما در خیابان‌ها و اطراف سالن‌های نمایش محل نصب پوستر داشتیم اما در حال حاضر هیچ جایی برای نصب پوستر وجود ندارد.
وی افزود: مسئله مهم و جالب توجه این است که طراحان و گرافیست‌های حرفه‌ای امروزه پوسترهای تئاتر را طراحی می کنند. من کارهایی را دیده‌ام که پوسترهای آن جلوتر از خود نمایش بوده است و معتقدم که یکی از بهترین جاهایی که گرافیک فرهنگی در آن وجود دارد در طراحی‌های پوستر تئاتر است.
نمایشگاه "نمایش‌نما" که پوسترهای تئاتر در ایران را از طراحان مختلف به نمایش می گذارد از 7 تا 14 اردیبهشت در گالری ممیز خانه هنرمندان برپا شده است. قبل از نشست خبری سمندریان، یعقوبی و حقیقی از این نمایشگاه بازدید کردند.
نظر شما