یمن در سراشیبی جنگ داخلی

با گذشت بیش از سه ماه از اعتراضات مردمی علیه رژیم دیکتاتوری علی عبدالله صالح و تقابل دو جریان طایفه ای شمال و جنوب احتمال تجزیه یمن نیز وجود دارد.

علی عبدالله صالح که 33 سال است بر مردم یمن حکومت می کند در طول این مدت تمام پستهای کلیدی ارتش و سازمانهای امنیتی را در اختیار وابستگان خود قرار داد.

صالح که به عشیره بزگ الحاشد وابسته است حتی در میان سران طایفه خود اختلاف ایجاد کرد تا بتواند پایه های رژیم خود را مستحکم کند.

از آنجایی که عربستان سعودی همواره چشم طمع به خاک یمن دارد، لذا این کشور نیز در رخدادهای اخیر یمن نقش تخریبی ایفا کرد.

پس از شکل گیری قیام ملت یمن شورای همکاری خلیج فارس طرحی را به ظاهر برای برون رفت یمن از بحران فعلی تهیه کرد.

این طرح در آخرین لحظه با مخالفت علی عبدالله صالح رئیس جمهوری یمن روبرو شد و دیکتاتور یمن از امضای سند انتقال قدرت خودداری کرد.

رهبران گروه های مخالف رژیم علی عبدالله صالح اعتقاد دارند که شورای همکاری خلیج فارس با دخالت در مسائل داخلی یمن اوضاع این کشور را پیچیده تر کرده است.

شورای همکاری خلیج فارس در طرح اولیه خود زمان انتقال قدرت از علی عبدالله صالح به یک شورای انتقالی را دو سال پیش بینی کرده بود که با مخالفت اپوزیسیون روبرو شد.

در تعدیلات بعدی فرایند زمانی انتقال قدرت سه ماه در نظر گرفته شده بود که تعیین این مدت با اعتراض رهبران احزاب سیاسی یمن نیز روبرو شد.

سرانجام مشخص شد که میان علی عبدالله صالح و عربستان سعودی نوعی هماهنگی برای فرسایشی کردن روند قیام مردم یمن وجود دارد.

رئیس رژیم یمن اخیرا تهدید کرد که اگر گروه های مخالف با شرایط وی موافقت نکنند جنگ داخلی در یمن رخ خواهد داد.

علی عبدالله صالح اصرار دارد که باید یک انتخابات آزاد برای تعیین رئیس جمهوری یمن برگزار شود تا او قدرت را به رئیس جمهوری بعدی منتقل کند. شرط دیگر دیکتاتور یمن این است که پارلمان این کشور باید طرح منع تعقیب وی و نزدیکانش را به تصویب برساند در حالی که یکی از مطالبات مردم محاکمه علی عبدالله صالح است.

از نظر مردم یمن بر گزاری انتخابات ریاست جمهوری  حداقل شش ماه زمان می برد واین مدت شرایط جدیدی را بر یمن حاکم خواهد کرد که نتیجه آن فرار صالح از مجازات خواهد بود.

حمله موشکی اخیر ماموران نظامی رژیم علی عبدالله صالح به منزل شیخ صادق الاحمر شیخ المشایخ عشایر یمن در راستای شعله ور کردن یک جنگ طایفه ای قابل ارزیابی است.

در این حمله شماری از اطرافیان شیخ صادق الاحمر کشته و زخمی شدند و طایفه الحاشد تهدید کرد که از ارتش علی عبدالله صالح انتقام خواهد گرفت.

عربستان که یک مرز مشترک طولانی با یمن دارد همواره از شکل گیری وحدت میان طوایف شمال و جنوب این کشور بیم دارد.

بنابراین در سال 1962 عربستان میان شمال و جنوب یمن و بین حکومت ائمه زیدی ها و جمهوریخواهان شمال یک جنگ خونین طایفه ای ایجاد  کرد.

این جنگ در واقع نشانگر نوعی رقابت پنهانی عربستان و مصر بر سر رهبری جهان عرب نیز تلقی می شد.

مصر در زمان جمال عبدالناصر رئیس جمهوری اسبق مصر از شمال و عربستان سعودی از حکومت ائمه زیدی ها که نوعی حکومت پادشاهی به شمار می رفت جانبداری می کردند.

به دستور جمال عبدالناصر، ارتش مصر  برای پشتیبانی از جدایی خواهان شمال یمن وارد این کشور شد .

این در حالی بود که عربستان با کمک انگلیس از طریق بندر عدن و باب المندب انواع سلاح های پیشرفته را در اختیار مبارزان جنوب قرار می داد. 

این جنگ که 8 سال به طول انجامید به فرسودگی ارتش مصر و در نهایت فاجعه جنگ ژوئن 1967 و شکست ارتشهای عربی از رژیم صهیونیستی منجر شد.

اکنون عربستان که در ایجاد فتنه میان کشورهای عربی تجربه طولانی دارد بار دیگر درصدد ایجاد آشوب و جنگ داخلی در یمن بر آمده است.

به همین دلیل تا کنون سه بار طرح شورای همکاری خلیج فارس برای انتقال قدرت از علی عبدالله صالح به یک شورای انقلابی با دخالت عربستان تغییر یافته است.

این امر و تهدید علی عبدالله صالح برای ایجاد جنگ داخلی نشان می دهد که عربستان سعودی طرح خطرناکی برای تحمیل یک جنگ طایفه ای دیگر در یمن تدارک دیده است.

با توجه به اینکه بیش از 60 میلیون سلاح مختلف در دست عشایر شمال و جنوب وجود دارد، بنابراین شروع یک جنگ داخلی به تجزیه این کشور منجر خواهد شد.

در چنین فرایندی ضمن تضعیف نیروهای مسلح یمن عربستان نیز به بهانه حفاظت از مرزهای جنوبی خود وارد یمن خواهد شد و این کشور را اشغال خواهد کرد.

حسن هانی زاده کارشناس مسائل خاورمیانه