به گزارش خبرنگار مهر، دومین نشست تخصصی تاریخ مجلس با عنوان «نگاهی به کارکرد و ساختار مجلس شورای ملی در دوره پهلوی اول (1300 تا 1320خورشیدی)» عصر روز چهارشنبه با حضور جمعی از محققان و پژوهشگران حوزه تاریخ و نیز مسئولان کتابخانه مجلس در محل این کتابخانه برگزار شد.
در این نشست مرتضی دهقان نژاد عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشگاه اصفهان در مقاله‌ای با عنوان «مجلس پنجم و به قدرت رسیدن رضاخان» گفت: مجلس دوره پنجم (1302 تا 1304) را باید از مهمترین و تاثیرگذارترین مجالس ایران دانست چرا که در این دوره ماجراهایی اتفاق افتاد که مسیر تاریخ ایران را عوض کرد.
وی با بیان اینکه «جمهوریخواهی سردار سپه یکی از بزرگترین چالشهای مجلس پنجم بود» افزود: در این مجلس علاوه بر سوسیالیستها و اصلاح‌طلبان تعداد زیادی از نمایندگان نفوذیهای سردار سپه بودند و با کمک وزیر جنگ و امرای لشگر که حاکمان ناظمی مناطق بودند توانسته بودند به مجلس راه پیدا کنند.
عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشگاه اصفهان تاکید کرد: این مقامات ابتدا خود را عضو حزبی مستقل اعلام کردند و سپس آن را حزب تجدد نامیدند. این گروه که در سایه حمایت سردار سپه به مجلس راه یافته بودند، هیچیک ویژگیهای یک حزب را نداشتند ولی نقطه اشتراکشان این بوده به سردار سپه وفادار بودند.
دهقان‌نژاد گفت: این افراد از جمهوریخواهی رضاخان دفاع می‌کردند و در نهایت در مجلس کمک کردند تا سردار سپه به دیکتاتور ایران تبدیل شود و همه نهادهای دموکراتیک محصول انقلاب مشروطه را قلع و قمع کند.
در دومین نشست تخصصی تاریخ مجلس همچنین آرپی مانوکیان مدرس دانشگاه در مقاله‌ای با بررسی اسناد انتخابات ارمنیان در دوه پهلوی اول گفت: تاریخ با عظمت ایران با تکیه بر ارزش‌های دینی، ملی، فرهنگ و تمدن غنی خویش همواره گامهای مستحکمی به سوی جریانها و حرکتهای عدالت طلبانه و آزادیخواهانه‌ای همچون جنبش مشروطی و انقلاب اسلامی برداشته است.
وی افزود: مسلم است که جریانات و تحولاتی از این قبیل بر تمامی اقوام ساکن در این سرزمین تاثیرگذار بوده و حتی در مقاطعی باعث حضور و فعالیت آنها نیز شد است.
این مدرس دانشگاه اضافه کرد: از این میان ایرانیان ارمنی بر اساس فطرت فرهنگی و سرشت وفاداری ملی وعشقی که همواره در اعماق وجودشان نسبت به حفظ ارزشها و شکوه وطن داشته‌اند از تحولات و جریانات شکل گرفته مذکور برکنار نبوده و همواره بر مبنای مقتضیات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی خویش به گونه‌ای در بخشی از این تحولات حضور داشته‌اند و خدمت به سرزمینشان را از وظایف بدیهی خود دانسته‌اند.
مانوکیان ادامه داد: مجلس و انتخاب نمایندگان ارمنی از مهمترین مسائلی است که بعد از تثبیت نظام مشروطه و بازگشایی مجلس اول ایرانیان ارمنی به آن توجه داشته و پیگیری کرده‌اند.
وی با بررسی تاریخی مجالس شورای ملی گفت: در دور دوم به ایرانیان ارمنی امکان انتخاب و حضور یک نماینده داده شد. از دور چهارم بر اساس پراکندگی جمعیتی آنها در سطح کشور، امکان انتخاب دو نماینده فراهم شد. روند مذکور در ارتباط با چگونگی انتخابات ارمنیان در دوره‌های بعدی یعنی بعد از فروپاشی قاجاریه و دوره پهلوی اول نیز ادامه پیدا کرده اما با توجه به مقتضیات آن دوره با تغییرات و تحولاتی همراه بوده است.
نظر شما