برخی خرافات در عقاید عرب جاهلی/ اهداف و فلسفه بعثت

شبه جزیره عربستان از انسجام و اقتدار حکومتی بی بهره بود و انواع جرم‌ها، جنایت ها و خرافات در آن موج می زد.

در چنین جامعه ای، زنان وضعیت بسیار نامناسبی داشته و هیچ جایگاهی برای آنها قائل نبودند بطوریکه دختران زنده به گور می شدند.

در صفحه 18 فرازهایی از تاریخ اسلام آمده است: شخصی به نام " قیس بن عاصم" از زنده به گورکردن هشت دختر خود ناراحت نیست و تنها از زنده به گور کردن دختر نهم قدری ناراحت می شود و در محضر پیامبر (ص) عرض می کند:

برای سفری از خانه خارج شدم. ایام وضع حمل همسرم بود. سفرم قدری طول کشید. وقتی برگشتم، همسرم گفت: بچه سقط شده است. سالها گذشت. یک روز دختر جوان و زیبایی به خانه ما آمد. سراغ مادرش را می گرفت. همسرم گفت: من به تو دروغ گفتم. بچه ما سقط نشده بود و این دختر، بچه ماست. آن مرد می گوید: من چیزی نگفتم و همسرم خیال کرد من راضی هستم . یک روز از نبودن همسرم، استفاده کردم. دست دخترم را گرفتم و او را به بیابان بردم. گودالی کندم. دختر می گفت: بابا این گودال برای چیست؟ من جواب ندادم. گودال آماده شد. او را در آن انداختم. در حالیکه دخترم گریه می کرد و می گفت: می خواهی مرا اینجا بگذاری و خودت برگردی؟ من به روی او خاک می ریختم تا اینکه زیر خروارها خاک جای گرفت...

پیامبر(ص) حرفهای مرا را شنید و فرمود: این کار قساوت قلب است. کسی که ترحم نکند روز قیامت به او ترحم نمی شود.

خرافات در عقاید عرب جاهلی

در زندگی عرب جاهلی به دلیل بادیه نشینی و دوری از تمدن و فرهنگ شهرنشینی و زندگی اجتماعی، خرافات بسیاری راه یافته بود:

- آتش افروزی برای آمدن باران...

- اگر گاو ماده آب نمی خورد گاو نر را می زدند.

ج: شتری را در کنار قبری حبس می کردند تا صاحب قبر هنگام قیامت پیاده محشور نشود.

- اگر در بیابان گم می شدند پیراهن خود را وارونه می پوشیدند.

- به هنگام مسافرت نخی را به درختی می بستند. اگر به هنگام مراجعت آنرا می یافتند، می گفتند که همسر آنها در غیابشان خیانت نکرده، اما اگر گم می شد و ... آن را حمل بر خیانت همسر خود می کردند...

علم و دانش در حجاز

حجاز در آن روزگار تنها کمتر از 20 نفر را به خود دیده بود که سواد خواندن و نوشتن داشته باشند .

درخشش آفتاب

در چنین وضعیتی ، محم(ص) چشم به جهان گشود . دوران کودکی را بی نصیب از مهر پدر تا شش سالگی در دامان پر مهر مادر سپری کرد. تربیت وی چنان بود که از اوان کودکی، نوجوانی و جوانی با همه خرافات و جهل  مقابله و فردی بسیار امین و درستکار بود .

آغاز رسالت

به هنگام چهل سالگی محمد(ص)، یکی از روزهایی که درغار کوچک حرا مشغول خودسازی و راز و نیاز با خالق متعال بود، صدایی را شنید که امر به خواندن می کرد . پس از سه بار پیامبر نیز با او زمزمه می کند. " بخوان، بخوان به نام پروردگاری که ترا خلق کرد، پروردگاری که انسان را از خون بسته ای به وجود آورد، بخوان که خدای تو کریم است، خدایی که به وسیله قلم یاد می دهد و به انسان آنچه را که نمی داند می آموزد"( سوره علق)

این آیات از خواندن، خلقت، کیفیت خلقت، شکر و سپاس، علم و دانش و... سخن گفته است، گویی خواندن مترتب بر فهم و درک آدمی از خلقت است.

اولین دعوت

اولین مأموریت پیامبر(ص) در خصوص دعوت رسمی به دین حنیف، نسبت به خویشاوندان او رقم خورده است.

پیامبر دعوت به توحید را نخست از خانواده خود آغاز کرد و اولین کسی که به او ایمان آورد، همسرش خدیجه و از مردان، پسر عمویش علی بن ابی طالب (ع) بود که در آن هنگام سرپرستی او را پیامبر بر عهده داشت.

سه سال پس از بعثت، پیامبر(ص) دستور یافت تا همگان را از خاندان قریش گرد آورد و دعوت توحید را در سطحی گسترده‌ تر مطرح سازد . در این زمان سختگیری مشرکان چندان شد که پیامبر عده ‌ای از اصحاب را امر کرد تا به حبشه هجرت و به نظر می ‌رسد که برخی اصحاب نیز میان حبشه و حجاز در رفت و آمد بوده اند .

با افزایش سخت یریها نسبت به پیامبر و خانواده ایشان، خروج پیامبر (ص) از مکه که از آن به هجرت تعبیر شده، نقطه عطفی در تاریخ زندگی آن حضرت و نیز تاریخ اسلام است، زیرا از آن پس پیامبر (ص) تنها مشرکان را به دوری از بت پرستی و ایمان به خدای یگانه فرا نمی‌خواند بلکه در رأس حکومتی قرار گرفته بود که می ‌بایست بر مبنای شریعتی آسمانی جامعه ‌ای نوین بنا نهد .

اهداف رسالت

پیامبر بزرگی که مبعوث شد تا فضائل اخلاقی را به کمال رسانده ، پیام جهانشمول خود را ابلاغ کند.

پیام بنیادی اسلام بازگشت به هدف مشترک پیامبران یعنی توحید و یکتاپرستی است، باوری که ایمان بدان در آموزه ‌ای مشهور از پیامبر اکرم ( ص) مایه رستگاری انسان دانسته شده است : قولوا لا اله الا الله تفلحوا. در چنین تفکری، همراه با اقامه " قسط" که یکی از اهداف اصلی پیامبران الهی است، همه امتیازات بشری همچون رنگ و نژاد و زبان و دیگر مسائل، تنها دستمایه ‌ای برای شناخت مردمان از یکدیگر دانسته شده و آنچه ملاک و میزان برتری خواهد بود، فقط " تقوا" است .

پیامبر اسلام (ص) برای تحقق این جنبه از رسالت خویش، در شهری کوچک حکومتی مبتنی بر اصل توحید و قسط بنا نهاد و اقوام ناسازگار حجاز و تهامه را به سوی اتحاد و تشکیل " امت واحده " رهنمون شد که به منزله بازگشتی به این پیشینه قرآنی بود که همگی مردمان نخست امتی یکپارچه بوده اند و پیامبران همواره کوشید تا یگانگی امت را باز گردانند و قوام بخشد .