به گزارش خبرنگار مهر، در گفتگوهای روزمره شهروندان قمی به ویژه نسل‌های اول و دوم انقلاب بارها شنیده می‌شود که حضور دو قشر زائران و دانشجویان در شهر مقدس قم موجب تغییر هنجارهای فرهنگی افراد بومی به ویژه جوانان شده است و حتی برخی شهروندان قمی به صراحت بخشی از گسترش بدحجابی در این شهر مقدس را از چشم دانشجویان غیربومی می‌بینند.
بی‌شک حضور دانشجویان غیربومی در هر استان چنانچه بیش از ظرفیت پذیرش فرهنگی آن استان باشد اثرات غیرقابل برگشت فرهنگی ایجاد می‌کند، بنابراین در استان‌هایی که نسبت دانشجو به جمعیت آن استان چشمگیر باشد، مراکز علمی و دانشگاهی به عنوان عامل تغییر و تبدیل فرهنگی و اجتماعی عمل می‌کنند.
اگر این اثرات کنترل شود، تعامل خرده‌فرهنگ‌ها می‌تواند به غنای فرهنگ ملی کمک کند اما در صورت عدم کنترل، به عامل تغییر هنجارهای فرهنگی افراد بومی تبدیل می‌شود و چه بسا این مسئله می‌تواند در سطح ملی به اشاعه بیماری‌های خرده فرهنگ‌ها در فرهنگ ملی تبدل شود.
در همین زمینه حجت‌الاسلام علی بنایی نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی اجرای طرح بومی‌سازی دانشگاه‌ها را به نفع کشور و جامعه دانست و گفت: برای سالم‌سازی محیط جامعه نیازمند بومی‌سازی دانشجویان هستیم.
وی به معضلات پیش‌روی دانشجویان به ویژه دختران برای تحصیل در شهرهای دیگر اشاره کرد و گفت: افزایش جذب دانشجویان بومی ضمن فراهم‌کردن زمینه‌های اشتغال و درآمدزایی، از بروز بسیاری از مشکلات و معضلات جلوگیری می‌کند.
حجت‌الاسلام بنایی همچنین طی نامه‌ای به وزیر علوم، تحقیقات و فناوری خواستار افزایش پذیرش دانشجویان بومی به ویژه جذب دانشجویان دختر بومی شد.
نسبت دانشجویان غیربومی به بومی در دانشگاههای معتبر
به گفته دکتر مصطفی فضائلی دبیر کارگروه تدوین سند آمایش علمی استان قم در حال حاضر حدود 60 درصد از دانشجویان این استان را دانشجویان بومی تشکیل می‌دهند اما با بررسی وضعیت جذب دانشجو در مراکز دانشگاهی استان این نتیجه حاصل می‌شود که تعداد دانشجویان غیربومی در دانشگاههای معتبر استان به مراتب بیشتر از تعداد دانشجویان بومی است.
به عنوان مثال در دانشگاه قم که معتبرترین دانشگاه دولتی استان قم است نسبت دانشجویان غیربومی به دانشجویان بومی بیشتر است و این دانشگاه در سال تحصیلی جاری دو هزار و 25 دانشجو پذیرش کرده است که از این تعداد هزار و 79 نفر غیربومی و 946 دانشجو بومی هستند.
همچنین دانشگاه حضرت معصومه(س) دارای 478 دانشجوی دختر است که تعداد دانشجویان غیربومی این دانشگاه تقریبا دو برابر دانشجویان بومی است، یعنی 352 دانشجوی این دانشگاه، غیربومی و 126 نفر از آنها بومی هستند.
در دانشگاه ادیان و مذاهب نیز امسال شاهد افزایش تعداد دانشجویان غیربومی هستیم، یعنی تاکنون نسبت دانشجویان بومی این دانشگاه بیشتر از دانشجویان غیربومی بود اما در سال تحصیلی جاری تعداد دانشجویان غیربومی بیش از سه برابر دانشجویان بومی هستند. این دانشگاه در سال تحصیلی جاری اقدام به پذیرش 184 دانشجو کرده است که 150 نفر از آنها غیربومی و 34 نفر بومی هستند.
افزایش رشته‌های تحصیلات تکمیلی مهمترین راهکار جذب دانشجویان بومی
این در حالی است که تعداد دانشجویان بومی در دانشگاه‌هایی که ورود به آنها راحت‌تر است، بیشتر از دانشجویان غیربومی است.
دکتر فضائلی در این مورد گفت: در دانشگاه پیام نور که پذیرش دانشجو به صورت منطقه‌ای انجام می‌شود و دانشجویان نیاز به خوابگاه ندارند، بیشتر دانشجویان این دانشگاه بومی هستند.
وی ادامه داد: دانشگاه‌هایی که اقدام به پذیرش دانشجوی شهریه‌پرداز یا شبانه می‌کنند نیز از دانشجویان بومی بیشتری برخوردار هستند.
همچنین حجت‌الاسلام بنایی بخشی از روند جذب دانشجوی بومی و غیربومی را تابع سیاست‌های کلان آموزش عالی کشور دانست و تاکید کرد: وقتی رشته‌های دانشگاهی در دانشگاههای کشور توسعه پیدا کند گرایش دانشجویان به تحصیل در دانشگاههای شهر خودشان بیشتر می‌شود و یکی از دلایلی که دانشجویان غیربومی برای تحصیل در دانشگاههای قم وارد این شهر می‌شوند، نبود رشته‌های تحصیلی مورد علاقه در دانشگاههای محل سکونتشان است.
وی ادامه داد: از طرفی دیگر جوانان خوش ذوق و بااستعداد قمی که علاقه‌مند به تحصیل در رشته‌های علوم پایه، علوم تجربی یا سایر رشته‌های دانشگاهی هستند، متاسفانه رشته‌های مورد علاقه آنها در دانشگاههای قم وجود ندارد، بنابراین توسعه رشته‌های دانشگاهی به ویژه در بخش تحصیلات تکمیلی بهترین راهکار برای جذب دانشجویان بومی است.
مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری به قم اختصاص پیدا کند
وی بیان داشت: هر چند که در سال‌های اخیر در مورد ایجاد فضاهای جدید دانشگاهی در قم همانند احداث دانشگاه صنعتی، احداث دانشگاه حضرت معصومه(س)، توسعه دانشگاه پیام نور در بخش‌های استان و... قدم‌هایی برداشته شد اما با توجه به رسالت و جایگاه ویژه استان قم در تولید و نشر علم، خلاء توسعه رشته‌های دانشگاهی به ویژه در مقطع تحصیلات تکمیلی در این استان احساس می‌شود.
نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: نگاه ما به جریان دانشجویی در قم و کل کشور مثبت است ولی برای کاستن از آسیب‌ها و مشکلات پیش رو، برنامه‌ریزی برای افزایش رشته‌های دانشگاهی و تصمیم‌گیری کلان در خصوص پذیرش دانشجویان بومی هر استان و منطقه، بخشی از این فرایند به شمار می‌رود.
حجت‌الاسلام بنایی پیشنهاد داد: قم به لحاظ جایگاه علمی آن و قابلیت‌ها و کارکردهای ویژه، باید همانند بخشی از حوزه که طلاب مبتدی در حوزه‌های محل اقامت و یا استان‌های همجوار خود تحصیل، و سپس برای مراحل تکمیلی به قم مهاجرت می‌کنند، می‌توان برای تحصیل علوم دانشگاهی نیز مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری را به قم اختصاص داد و دانشجویان در مقاطع کاردانی و کارشناسی در سایر استانها پذیرفته شوند.
........................................................
گزارش از روح‌الله کریمی
نظر شما