اسماعیل آذر عضو هیئت مدیره انجمن ادبیات تطبیقی و محقق ادبی در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت: کتاب «تاثیرپذیری اروپا و آمریکا از حافظ» در حال گذراندن آخرین مراحل پیش از چاپ است و به زودی منتشر خواهد شد. این کتاب دارای 8 فصل است و بیشتر تاثیرات حافظ را در دوره ویکتوریا یعنی قرن 19 بیان می‌کند.
وی افزود: در این کتاب عصر پیترو دلاواله مستشرق ایتالیایی و تاثیرگذاری او و هم عصرانش در باخبرکردن اروپا از شخصیت حافظ مورد توجه قرار گرفته و از سوی دیگر تمام ترجمه‌هایی را که از دیوان حافظ در زبان‌های فرانسه، انگلیسی، آلمانی و ایتالیایی به عمل آمده و همچنین شخصیت‌های بزرگی که در این زمینه فعالیت کرده‌اند، مدنظر داشته‌ام.
این محقق ادبی گفت: اولین بار یوهان گوتفرید هردر در سال 1812 میلادی چند غزل از حافظ ترجمه کرد. گرچه این ترجمه‌ها فصیح نبوده و نمی‌توانستند اندیشه حافظ را کاملا منتقل کنند، ولی مورد توجه گوته قرار گرفت. اما چون گوته، خود از جنس حافظ بود، می‌دانست حافظ به کجا چنگ انداخته است و به همین دلیل بود که در دیوان شرقی خود نوشت: ای حافظ، ای شاعر آسمانی، آیا می‌شود من دربان میکده‌ای شوم که تو مستی را از آن وام گرفته‌ای؟
آذر گفت: بخش دیگری از اطلاعات گوته از حافظ، به خاطر وجود آندره ژید بوده است. این قسمت از منابع اطلاعاتی گوته که از طریق ژید منتقل شده، میان متنی یا Intertexture نامیده می‌شوند. بعد از آن فرانسویان با ترجمه‌‌های آندره دوریه، با اشعار حافظ آشنا شدند اما به هیچ وجه نباید از نام سر ویلیام جونز غافل شد. این شخصیت عاشق ایران و ادبیات ایران بود. او زبان فارسی را در هند فراگرفت و آشنایی اروپاییان با زبان و شعر فارسی تا حد زیادی مدیون اوست.
دبیر گروه شعر و ادب موسسه فرهنگی اکو افزود: در سال 1844 رادولف امرسون شاعر و متفکر آمریکایی از آمریکا به اروپا آمد و با تفکر حافظ آشنا شد و این اندیشه را با خود به آمریکا برد. او در آمریکا با الهام از تفکرات حافظ، مکتبی به نام تعالی‌گری یا Trancendentalism بنیان نهاد. این مکتب موجب آشنایی شاعرانی چون والت ویتمن و امیلی دیکنسون با ادبیات ایران شد. همه مطالب گفته شده به طور مشروح و مفصل در این کتاب آمده است.
وی در پایان گفت: پاره‌ای از حجم کتاب هم پیرامون مقبره حافظ و اشکالی که در طول سالیان گذشته داشته، است. اولین نشانه مزار حافظ از قلم یک جهانگردی است که اوایل قرن 17 با یک هیئت سیاسی اقتصادی از سوئد به ایران آمد. کتاب «تاثیرپذیری اروپا و آمریکا از حافظ» تا حدود یک ماه دیگر توسط انتشارات سخن منتشر می‌شود و به دست علاقه‌مندان حافظ خواهد رسید.
نظر شما