آثار وقف در سیمای اقتصادی و اجتماعی خراسان رضوی

به گزارش خبرنگار مهر، وقف یک طنین خوش آهنگ برای قلبی که دوستدار دیگران است، یک پژواک هشدار است برای دلی که تا کنون زجر و نداری را دیده است و گامی بر نداشته است.

رجعت مال به صاحب اصلی

وقف یک رفتار متین است، از سوی همه کسانی که برای سپاس جایگاه قائلند و سپاس گزاری حضرت حق را اولی می شمارند.

وقف یک واکنش است نسبت به نعمت های بیکران که خالق هستی، عنایتمان کرده است، و در یک کلام وقف رجعت مال و ثروت به صاحب اصلی است.

وقتی به انالله و انا الیه راجعون باور داریم و واقفیم که صاحب جان، جان ستان خواهد شد و در دمی که تقدیر مکتوب کرده و اراده مالک هستی آن را مهمور می کند، باید رجعت کنیم.

وقتی می دانیم در زمان این رجعت بر درویش خسبیده بر گلیم و ارباب صاحب رعیت بوریایی از سر تشریفات می پوشند و کیسه و جامه و چمدان و دسته چک و سند همراهمان نخواهد بود .

وقتی می دانیم غسال کارت عابر بانکمان را هم همراه داشته های دیگرمان همان لحظه غسل، به بستگان می سپارد تا رمز گشایی کنند و موجودیش بستانند، ایمان می آوریم که صاحب جان و مال یکی است، مقصد واحد است و اگر جان برده ایم و مال واگذاشته ایم، باید واویلا کنیم که هر چه کشتیم، شاید نا اهلان کشته کنند و بر کشتزاری که 50 سال حرص آن را خورده ایم، آتش بیفکنند.

چه نیکوست که رسم نبوی را حرمت نهیم و با وقف هر آن چه آن جلال ازلی و ابدی عطا فرموده است، جاده ای از دعا و صلوات و مغفرت برای خود بسازیم.

حجت الاسلام رضا حیدری در این خصوص می گوید: اگر آنچه وقف کرده ایم، تن پوش پسر یتیمی شود یا اسباب جهیزیه دختر ساداتی، مرد تهیدستی را در یک مرکز درمانی حمایت کند و زن گرفتاری را از طوفان بلای فقر برهاند ، اینها حسنه ای است که قطعاً لوح کردار دنیوی ما را سفید خواهد کرد.

وی یاد آور می شود: توصیه های دینی، چراغی است که ما را بسوی نیکی ها هدایت می کند، این ابزار راهنمایی می تواند تا دروازه بهشت همراهمان باشد و یاریمان کند.

وقف و خراسان رضوی

خراسان رضوی به عنوان سرزمینی که افتخار میزبانی ستاره هشتم سپهر سرمدی را دارد، از کانون های اصلی ترویج وقف در ایران است.

در این استان، وقف در رفیع ترین جایگاه خود قرار داشته و نقش تعیین کننده ای در تغییر سیمای اقتصادی و اجتماعی استان ایفا می کند.

واقفان پیشگام

در صفحات تاریخ ، گوهرشاد آغا عروس تیمور از پیشگامان وقف در خراسان محسوب می شود.

با همت او مسجد گوهرشاد به عنوان مسجد جامع شهر مشهد قد کشید. این بانوی درباری، به جای اسراف های اشرافی، ثروت خود را به ساخت مکانی اختصاص داد که صدها سال است صف های طولانی نماز و شب های بیقراری عابدان را شاهد است.

ندیمه او پریزاد خانم نیز از زمره افرادی است که نام ماندگار در فرهنگ لغت این دیار یافته است. او مدرسه پریزاد را برای نشر علوم دینی بنیان نهاد تا طلاب با امکانات و موقوفات جانبی آن به تقویت دین محمد مصطفی بپردازند.

در بین معاصران نیز نام مرحوم حسین ملک، سلسله سادات رضوی، ناظر و کلالی با هزاران هکتار زمین و رقبات مختلف به چشم می خورد.

این افراد با جاودانه کردن محصول تلاش خود، صدها چهره غمگین را شاد و هزاران دل شکسته را التیام بخشیده اند.

افرادی مثل عبدالله هنری و آسایشگاهی که از وی به یادگار مانده است.

فردی مثل صاحب دیوان که هر سال سوم شعبان ، به یاد سرور شهیدان نینوا مولودی آقا را برگزار و در آبرومندانه ترین شکل از میهمانان سید جوانان اهل بهشت پذیرایی می کند ، نمونه هایی از این اقدامات است .

اوقاف استان

اداره کل اوقاف خراسان رضوی به عنوان متولی اجرای وقف و توجه به نیت پسندیده واقفان در سالهای اخیر گام های فراوانی برداشته است.

در سه دهه گذشته، همه کسانی که اموال خود را برای رضایت خداوند، برای ایتام و سادات اختصاص داده اند، کسانی که پولشان را برای درماندگان و در راه ماندگان گذاشته اند، افرادی که به فکر سرپناه فقیران و غذای مسکینان بوده اند همه با تدبیری که در اوقاف اعمال می شود، مورد توجه قرار گرفته اند.

در سالهای اخیر آنچه قابل بازسازی بوده، هر چه در حد سرمایه گذاری و توسعه بوده و هر آنچه به عمران و گسترش بارور می شده اند در اوقاف خراسان رضوی مورد توجه بوده اند.

در استان امامزاده های زیادی وجود دارد، سادات علوی که به قصد حمایت از امام رضا (ع) جانب توس شدند، اما در دام دشمنان اسلام گرفتار و شربت شهادت نوشیدند.

مردم خراسان رضوی از سده های ماضی برای این افراد وقف هایی اختصاص داده اند که تماماً توسط اوقاف مدیریت و صرف برگزاری برنامه های فرهنگی ، مذهبی و اجتماعی می شود.

آستان قدس رضوی

واقفان حرم رضوی در قرون پیشین و معاصر در زمینه های مختلف اقدام به وقف نموده اند. بگفته قائم مقام آستان قدس رضوی تمامی این وقف نامه ها دسته بندی شده و متناسب با وضعیت هر یک از موقوفات اقدام می شود.

احمد علوی می گوید: وقف از تامین هزینه روشنایی تا هزینه راه زوار را در بر می گیرد.

وی عنوان می دارد : براساس نیات واقفان عواید وقف در آستان قدس رضوی برابر منویات واقف هزینه و آثار آن به اجتماع بر می گردد.

.......................................

گزارش محمد ابراهیمی