پساب‌های تصفیه نشده؛ آلاینده‌ای خطرناک برای محصولات مصرفی

به گزارش خبرنگار مهر، امروزه در شهرهای بزرگ جهان به علت تراکم جمعیت و وجود وسایل ماشینی، آلودگی هوا یکی از مسائل مهم است. در ایران نیز به ویژه درکلان شهر تهران این مسئله هر روز حادتر شده و با وجود 10 میلیون جمعیت دراین شهر که در منطقه خشک و روی شیب جنوبی البرز قرار گرفته، آلودگی هوا بسیار خطرناک است. طرق مختلفی برای مبارزه با این آلودگی می توان در نظر گرفت که یکی از این موارد ایجاد فضای سبز و جنگل کاری در سطح وسیع در اطراف شهرها است.

یکی از مسایل مهم مرتبط با جنگل کاری و فضای سبز، تامین آب مورد نیاز آنها است که به خصوص درمناطق خشک ضرورت فراوانی دارد. ایران با متوسط بارندگی سالانه 250 میلی متر جزء مناطق خشک جهان محسوب می شود.

رشد جمعیت و افزایش نیاز آب، کشور را در مرز شرایط بحران آب قرار داده است یکی از روشهایی که به منظور استفاده حداکثر از منابع آب درچند دهه اخیر در اکثر کشورها مورد توجه قرار گرفته، استفاده از پساب ها است، پالایش و بهره‌گیری دوباره از فاضلابها از سودمندترین راههای جلوگیری از آلودگی ایستگاهها و برآوردن نیاز آبی در سرزمین‌های خشک و نیمه‌خشک است.

آبیاری فضای سبز یکی از بهترین روش‌های استفاده مجدد از پساب

مسلم اکبری نیا استاد دانشگاه منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس در این باره به خبرنگار مهر می گوید: جمع آوری، تصفیه و استفاده از پساب در فضای سبز یکی از سودمندترین راه های به کارگیری حداکثر منابع آبی، حفظ محیط زیست و تامین حاصلخیزی خاک است. البته وجود فلزهای سنگین در پساب ممکن است استفاده از آن را محدود کند.

به گفته وی، مناطق شهری کشور دارای حجم بالایی از فاضلاب شهری هستند که دفع نامناسب آن می تواند مشکلات محیط زیستی در اطراف مناطق مذکور بوجود آورد. در بسیاری از تحقیقات مشخص شده که بهترین راه دفع پساب استفاده از آن در آبیاری است.

به اعتقاد اکبری نیا دسترسی به پساب به عنوان یک منبع مطمئن و دائمی آب و مواد مغذی موجب می شود گیاهان در زمان نیاز آب و کود کافی و مناسب در اختیار داشته باشند. استفاده از پساب از یک طرف باعث جلوگیری از تخلیه فاضلاب به محیط زیست شده و از طرف دیگر به علت کاهش و توقف استفاده از کودهای آلی و شیمیایی مانع بروز اثرات تخریب این مواد در محیط زیست می شود.

وی اضافه می کند: استفاده از پساب در زمین های جنگلی در مواردی به منظور جذب فلزات سنگین مضر از طریق توسعه سیستم ریشه ای گسترده نتایج مطلوبی داشته ، به طوری که در این حالت با کاهش سمیت خاک موجبات سالم سازی محیط فراهم شده است.

استفاده از پساب برای توسعه جنگل کاری ها و ایجاد کمربند جنگلی

سید محسن حسینی معاون آموزشی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس با تأیید اینکه بهترین روش برای دفع پساب با آلودگی کم استفاده از آن درآبیاری گیاهان غیر مثمر است به خبرنگار مهر می گوید: روزانه صدها هزار لیتر فاضلاب خانگی و صنعتی و حتی بیمارستانی رها می شود که به منابع آبهای زیرزمینی نفوذ می کند. یافته های آماری نشان می دهد 80 درصد آب مصرفی شهروندان تهرانی، به فاضلاب تبدیل می شود.از سوی دیگر گسترش بی رویه شهر تهران و آلودگی هوای آن باعث افزایش نیاز به فضای سبز می شود.

وی اضافه می کند: ایجاد فضای سبز به ویژه احداث کمربند جنگلی می‌تواند نقش موثری در تلطیف هوا داشته باشد و از آنجایی که کمبود آب عامل محدود کننده ایجاد فضای سبز است لذا می توان از پساب برای توسعه جنگل کاری ها و ایجاد کمربند جنگلی استفاده کرد.

حسینی تأکید می کند: استفاده از فاضلاب ممکن است برهم زننده اکوسیستم خاک باشد ، بنابراین تصمیم گیری در مورد کاربرد فاضلاب چه به صورت خام وچه به صورت تصفیه شده باید بر اساس ویژگی های آب ، خاک ، گیاه و محیط هر محل استوار باشد.

به گفته وی، مشکل اساسی کاربردفاضلاب در آبیاری ، وجود عناصر سنگین و سمی موجود در آن است زیرا غلظت بالای فلزات، حرکت و توزیع متعادل عناصر ضروری را در بین بخشهای مختلف گیاه از طریق جذب رقابتی، تحت تاثیر قرار می دهد.

استفاده از پساب‌ در آبیاری زمین‌های کشاورزی بسیار خطرناک است

از سوی دیگر سروش مدبری کارشناس محیط زیست به خبرنگار مهر می گوید: بدترین اقدام استفاده از پساب های شهری و صنعتی در آبیاری زمین های کشاورزی می داند: با این عمل تمام آلاینده های موجود در پساب وارد محصولات مورد مصرف مردم شده و خطرات زیادی به بار می آید.

وی با تأکید بر تصفیه اولیه پساب ها برای کاهش مواد آلاینده موجود در آنها استفاده از پساب های شهری و صنعتی را در آبیاری فضا های سبز غیر مثمر راهکار بهتری می داند.

مدبری اضافه می کند: در صورتی که پساب های تصفیه نشده را برای آبیاری فضای سبز به کار ببریم مقداری از این آلاینده ها به خاک و منابع آب زیرزمینی منطقه نفوذ می کند که در صورتی که پس از گذشت چند سال در آن اراضی تغییر کاربری ایجاد شده و به عنوان زمین کشاورزی ویا مسکونی در انها چاه حفر شود مشکلات و بیماری های فراوانی گریبان گیر نسل بعد می شود.

وی در پاسخ به اینکه پساب هایی که در حال حاضر در محیط رها هستند چگونه باید مهار کرد می گوید: طبق قانون تمام پساب های شهری و صنعتی بایستی تصفیه شوند و هر واحدی که این اقدام را انجام نمی دهد خلاف قانون عمل می کند.

..............................................

گزارش : بهار سلاح ورزی