سایه تخریب بر هویت معماری ماسوله/ نگین شمال در انتظار حمایت دولت

به گزارش خبرنگار مهر، در استان گیلان جاذبه ها و اماکن تاریخی بسیاری وجود دارد که بخشی از هویت و تاریخ استان و کشور را به تصویر کشیده اند.

با اینحال اما شاید بتوان گفت،‌ شهرک تاریخی ماسوله، با ویژگی های منحصفرد به فردش، خود به تنهایی گنجینه ای ماندگار برای کشور و حتی جهان به.

نباید در بافت معماری شهرک تاریخی ماسوله خللی وارد شود

یک گردشگر در این باره گفت: ماسوله یک شهرک تاریخی و کهن دنیاست اما درحالیکه هویت ماسوله باید در بطن خودش حفظ شود، برخی مولفه ها در این شهر رعایت نمی شود.

علی محمدزاده افزود: مسافران و گردشگران برای دیدن و لذت بردن سبک معماری منحصر به فرد شهر موزه ماسوله به این منطقه سفر می کنند از اینرو نباید در ساختار معماری این شهرک تاریخی خللی وارد شود.

وی همچنین بر لزوم نظارت جدی شهرداری و میراث فرهنگی بر ساخت و سازها جدید در این شهرک تاکید کرد و اظهارداشت: بافت شهرک تاریخی ماسوله باید حفظ شود.

این گردشگر که خود را دانشجو معرفی کرد، گفت: اگر ساخت و سازی در این شهرک انجام شود باید بر اساس سبک این شهرک باشد، نمای سنتی باید حفظ شود.

یک شهروند ماسوله ای نیز در این باره گفت: تعدادی خانه جدید در ماسوله درست شده مثل بافت سنتی این شهرک تاریخی نیست.

وی با بیان اینکه خانه من با 200 سال قدمت در معرض تخریب قرار دارد، افزود: میراث فرهنگی برای بازسازی این آثار ملی حمایت لازم را انجام نمی دهد.

وی ادامه داد: در این شهرک درآمد مکفی وجود ندارد تا بتوان خانه ها را مرمت و بازسازی کرد بنابراین دولت باید به این مساله توجهی ویژه داشته باشد.

عدم حمایت میراث فرهنگی برای مرمت و بازسازی خانه های مسکونی ماسوله

در این ارتباط یک کارشناس مسائل معماری و گردشگری گفت: معماری و فرهنگ ماسوله در گوشت، پوست و استخوان مردم منطقه عجین شده است، اگر یک مدیر با داشتن مدرک دکتری به ماسوله بیاید بعد از شش سال آزمون و خطا به این نتیجه برسد که ماسوله چیست، اهالی از کودکی با ماسوله آشنایی دارند.

جمشید صادقی اظهارداشت: مسئولان باید دست در دست مردم ماسوله بگذارند، برای خشت خشت این شهرک تاریخی از ماسوله ای ها سئوال و سپس مدیریت کنند.

ساخت و سازهای غیرمرتبط با بافت سنتی در ماسوله

وی با اشاره به اینکه سقف های خانه های ماسوله چوبی است، اظهارداشت: در گذشته مردم برای تامین گرمای خانه های خود ازهیزم استفاده می کردند و حرارت و دود هیزم باعث نگهداری سقف ها می شد اما اکنون اینگونه نیست، بنابراین باید از تکنولوژی روز و امکانات بهتری برای نگهداری سقف های خانه های مسکونی استفاده شود.

این کارشناس معماری و عمرانی گفت: متاسفانه سقف های منازل مردم ماسوله درمعرض آزمون و خطا قرار دارد، یک بار یک مدیر فوم می ریزد، فوم جواب نمی دهد و مدیر دیگری از روش دیگری استفاده می کند همینطور صاحب خانه برای بازسازی خانه خود چندین بار متحمل هزینه می شود، ولی به نتیجه نمی رسد.

 سقف های خانه های ماسوله از خشت، گل و چوب است

شهردار ماسوله نیز در این خصوص گفت: ماسوله از ویژگی های منحصر به فردی برخوردار است یکی از مهمترین ویژگی های این شهرک، معماری ماسوله است.

یحیی یوسف پور افزود: واحد های ساختمانی تشکل دهنده بافت تاریخی شهر ماسوله مشتمل بر 350 خانه مسکونی است که شاخص ترین ویژگی این واحدها همجواری آنهاست، این همجواری به گونه ای در نظر گرفته شده که باعث می شود تمام خانه ها زنجیروار و به هم پیوسته در امتداد خطوط توپوگرافی زمین قرار داشته باشند.

وی اظهارداشت: برای حفظ این یادگار ماندگار گذشتگان وانتقال به نسل آینده هر ساله شهرداری ماسوله با مشارکت مردم و میراث فرهنگی در راستای مرمت و بازسازی این خانه ها اقدامات خوبی انجام می دهد.

شهردار ماسوله با بیان اینکه بیشتر خانه های تاریخی ثبت آثار ملی هستند، گفت: خانه های مسکونی وراثی بیشترین آثار تخریبی این شهرک را تشکیل می دهد که باید چاره اندیشی شود.

وی تاکید کرد: شهروندان ماسوله خانه های خود را باید بر اساس سبک معماری اصلی بازسازی کنند تا  این معماری که از معماری نوع روستایی عهد ساسانی است، به یادگار بماند.

یوسف پور در پاسخ به این پرسش که برخی از افراد برای ساخت خانه های خود از آجر، بتن، موزائیک و سرامیک استفاده می کنند آیا نظارت می شود، یادآورشد: مرمت با مسائل ساختمانی جدید انجام می گیرد ولی نما باید با کاه و گل به شکل سنتی باشد.

245 خانه ماسوله اثر ملی شد

فرماندار شهرستان فومن نیز در این ارتباط گفت: از مجموع 350 خانه در شهرک تاریخی ماسوله 245 اثر تاکنون در فهرست آثار ملی ثبت شده است.

محمد فلاح شجاعی افزود: در چهار ساله اخیر 150 خانه با مشارکت شهرداری، میراث فرهنگی و مردم در ماسوله مرمت شده است.

وی همچنین با بیان اینکه مردم ماسوله به دو دسته تقسیم می شوند، اظهارداشت: یک دسته در خارج از کشور و استان زندگی می کنند منازل این افراد تقریبا رها شده است و دسته دیگر در این شهرک ساکن و زندگی می کنند.

فرماندار فومن گفت: مرمت خانه های افراد ساکن در این شهرک براساس روند عادی دولت و اختصاص اعتبارات خیلی به طول می انجامد برای اینکه تسریع در کار صورت گیرد و معماری حفظ شود از مشارکت مردم در این زمینه استفاده خواهد شد.

وی با اشاره به اینکه کندی مرمت خانه های ماسوله سرعت تخریب این شهرک را به همراه دارد، گفت: تلاش مسئولان حفظ ماسوله به شکل قبلی و همچنین ثبت کل آثار این شهرک تاریخی در یونسکو است.

فلاح شجاعی با تاکید براینکه  برای حفظ ماسوله به شکل اولیه باید اعتبارات بیشتری از سوی دولت تزریق شود، یادآورشد: هم اکنون روکش آسفالت معابر، سرویس های بهداشتی و پارکینگ شهرک تاریخی ماسوله اجرا و ساماندهی شده است.

ماسوله در ۵۵ کیلومتری رشت در استان گیلان قرار دارد، این شهردر ناحیه ‌ای کوهستانی و جنگلی در دامنه ‌ای صخره‌ ای با وسعت ۱۶ هکتار و ارتفاع ۱۰۵۰ متر از سطح دریای آزاد ساخته شده ‌است.

ماسوله در ۳۲ کیلومتری جنوب غربی شهرستان فومن قرار دارد و از غرب به خلخال، از شمال به ماسال و از جنوب به طارم محدود است، این شهرک طی شماره ۱۰۹۰ در فهرست آثار ملی به عنوان میراث فرهنگی و طبیعی به ثبت رسیده ‌است.