حرم شهدای گمنام محل پیوند با آرمانهای امام(ره) و شهدا

به گزارش خبرنگار مهر، همان طور که در احادیث قدسی آمده است، شهدا هم شأن انبیا هستند و کسی مشهورتر از آنها در عروج ملکوتی نیست.

مردان گمنام برای ماندن نام و نشان از آنها، شوقی ندارند و برای رسیدن به قرب الهی فقط از اصل گمنامی بهره گرفتند.

امروزه مزار شهدای گمنام به محلی برای پیوند با آرمانهای شهدا تبدیل شده است و ازجمله سنگرهایی به شمار می روند که در مبارزه با جنگ نرم می توان از آنها برخوردار شد.

اگر چه حدود 22 سال است که از دوران هشت سال دفاع مقدس می گذرد اما آثار منفی و مثبت جنگ در ذهن افراد باقی مانده است.

از جمله آثار مثبت جنگ، درسهایی مانند فداکاری، رشادت، ایثار و... است که هنوز در برخی نقاط حس می شود و تا حدی سعی شده که ارزشها و هنجارهای مثبت آن دوران ترویج داده شود.

در جوامع امروزی، جوانان در معرض بسیاری از خطرات سوء فرهنگی هستند که باید آنها را به سمت اصولی که شهیدان همواره بر آن تأکید داشته اند و راه خود را به وسیله آن پیدا کرده اند، سوق داد.

زنده نگه داشتن فرهنگ شهید و شهادت در اذهان عمومی به ویژه نسل جوان کشور نشان از پویایی و زنده بودن راه، سیره و رسالت مردان بی ادعا و گمنام دارد.

معنی واژه گمنام

واژه گمنام در فرهنگ معین و لغتنامه دهخدا به معنی"بی نام و نشان" و "خمول" به کار رفته و در مقابل شهرت و معروفیت قرار گرفته است.

گمنامی و گمنام بودن در سیره، روش و منش اسلامی از فضیلت والایی برخوردار بوده و روایات بسیاری درباره انسانهایی که خود را به چنین خصلتی ملزم دانسته اند، آمده است.

بزرگان دینی نیز درسیره، سلوک و شیوه علمی خود، گمنامی را شعبه ای از خلوص عمل و نیت می پنداشتند و همواره برای تقرب به خداوند متعال از این اصل اساسی بهره می جستند.

شخص گمنام در قلعه محکم خدا متحصن است

در بحارالانوار، جلد 67 و68 و جلد 1، صفحه10، از امام صادق(ع) نقل شده است که فرموده اند: شخص گمنام در قلعه محکم خدا متحصن و در پناه لطف او نگهبانی و نگهداری شده است. خوشا به حال کسی که در نهان و آشکار فقط با خدا ارتباط دارد.

بسیاری از شهدا در وصیت نامه های خویش از گمنامی صحبت به میان آورده اند و از بیانات آنها می توان فهمید که به گمنامی و بی نام و نشان بودن علاقه خاصی داشته اند. نمونه ای از بیانات ارزشمند "شهید مرتضی آوینی" نشانگر این موضوع است.

 این شهید بزرگوار در سخنان خویش آورده است: " من خیلی دوست داشتم که در این عملیات(خیبر) شهید شوم و جسدم در کنار مفقودین بماند و جنازه ام برنگردد. والله آرزوی دیرینه ام نیز همین بوده که اگر شهید بشوم، سرگذشتی از زندگی من و نشانه ای از جنازه من و یا هیچ خبری از اینکه زنده یا مرده هستم، برنگردد.

فضیلت گمنامی و پاداش تشییع کنندگان پیکر شهید گمنام

در روایات و احادیث از فضیلت گمنامی و پاداش تشییع کنندگان پیکر شهید گمنام سخنانی نقل شده است.

پیامبر اکرم(ص): نخستین پاداشی که بعد از مرگ مؤمن به او داده می شود، این است که همه تشییع کنندگان پیکرش آمرزیده می شوند.

امام صادق(ع): نخستین تحفه ای که به مؤمن داده می شود، آمرزش تشییع کنندگان پیکر اوست.

امام باقر(ع): هر که پیکر مسلمانی را تشییع کند، روز قیامت چهار شفاعت به او داده می شود و چیزی نگوید، مگر اینکه فرشته گوید: چنین چیزی از آن تو باد.

چرا به برخی از شهدا "گمنام" می گویند؟

با آغاز جنگ تحمیلی و هنگامی که رزمندگان اسلام در برابر تجاوز دشمن قرار گرفتند و عملیاتها را آغاز کردند، برخی از پیکرهای مطهر شهدا امکان برگشت به عقبه خودی را نداشت و بعد از جنگ تحمیلی نیز، بدنهای شریف آنها سالها در زیر آفتاب سوزان ماند.

پس از پایان جنگ، تفحص و جستجو برای کشف و شناسایی شهدای مفقود در غرب و جنوب کشور آغاز شد.

از میان شهدای شناسایی شده، برخی بودند که از علائم هویت یاب مثل پلاک برخوردار نبودند، که همین دلیل نام و شناسنامه آنها شناسایی نشد و این طور شد که آنها به "شهید گمنام" مفتخر شدند.

شهدای گمنام از منظر کشورهای دیگر

به نقل از پایگاه اطلاع رسانی خمول، استاد کالج دولتی "کندی" در هاروارد، پس از دیدار از ایران، به نومحافظه کاران آمریکا توصیه کرد پیش از اعلام جنگ با ایران، از مزار شهدا دیدن کنند.

"مایک ایگناتیف" نویسنده "نیویورک تایمز" و مدرس حقوق بشر کالج دولتی "کندی" درهاروارد، از سفری که چندین پیش برای سخنرانی درباره حقوق بشر به ایران داشته است، چنین گزارش میدهد: "به نظر می رسد این قبرهای کوچک برای همیشه باقی خواهند ماند. هر کدام از آنها، نشانگر تلاش خانواده ها برای ابراز این مطلب است که جاودانگی و زنده بودن برخی از مردان جوان را اعلام می کنند که در بحبوبه هایی همچون خرمشهر که اوج مقاومت ایرانی ها در برابر اشغالگران عراقی بود، کشته شده اند.

بیش از یک میلیون ایرانی در جنگ ایران وعراق حضور داشتند؛ سیصدهزار نفر کشته شدند و تعداد بیشمار دیگری نیز مجروح به خانه بازگشتند.

مذهب ایران، اسلام و شیعه است که از مکتب شهادت است. فرهنگ شیعه، مفاهیمی از طلب مرگ را از در خود دارد که شامل گذشتن از جان و خون است. برای برخی از رزمندگان از جنگ، دوستی و رفاقتی در جنگ با عراق تجربه کرده اند، بیش از تجلی ارزشهای وطن پرستانه انقلاب اسلامی، وابسته به ارزشهایی است که به واسطه از خودگذشتن و پایبندی به عقیده و ایمانشان حاصل شده است. هر نومحافظه کارآمریکایی که شرط می بندد رژیم ایران تحت تأثیر انزوا، محاصره، تحریم و محکومیت بین المللی فرو می ریزد، باید از مزار شهدا دیدن کند.

حکومت های انقلابی معتقد به خون قربانیان جنگ، دلایل خوبی دارند تا اعتقاد داشته باشند در برابر فشار بیرونی رسوخ ناپذیرند."

امام خمینی (ره) نیز در خصوص ارزش شهدا و تربت پاک آنها فرموده است: همین تربت پاک شهیدان است که تا قیامت مزار عاشقان و عارفان و دلسوختگان و دارالشّفاء آزادگان خواهد بود. خدا می داند که راه و رسم شهادت،  کور شدنی نیست و این ملت و آیندگان هستند که به راه شهیدان، اقتدا خواهند کرد.  شهدا، امام زادگانِ عشق اند که مزارشان زیارتگاه اهلِ یقین است.

و در پایان شعری از استاد مهدی آذر یزدی که به ارواح مطهر شهدای گمنام تقدیم شده است:

گرچه گمنام رفتی از دنیا/ خود ز نام آوران شدی معدود

از من ای نیک نام بر تو سلام/ از من ای زنده یاد بر تو درود

..........................

مینا شمسی