به گزارش خبرنگار مهر، فصل گرما در حال سپری شدن است و در منطقه پسته خیز رفسنجان و باغهای زرند و سایر شهرستانها جنب و جوشی در باغهای پسته ایجاد شده است.
هوای کویری داغی خود را نثار چهره های کشاورزان می کند و کشاورزان برای برداشت پسته هایی که در اثر گرما خسارت دیده اند شتاب دارند که زودتر محصول را برداشت کنند و خسارات محصول را بر اثر گرما به حداقل برسانند اما عمده مشکل کشاورزان این منطقه که بین زرند و رفسنجان و با تعدد نژادهای پسته برای تولید متنوع این محصول استراتژیک است، قیمت های متنوع این پسته است.
علیرغم تصور مردم در خصوص پسته داران و نوع زندگی آنها افرادی که خرده مالک هستند با مشکلات زیادی مواجه هستند و افزایش قیمت نهاده های تولید و کاهش نرخ پسته، گرمای شدید هوا و خشکسالی زندگی این افراد را تحت الشعاع قرار داده است.
دشتهای سنگ سیریز و یزدان شهر در شهرستان زرند به دلیل نزدیکی بیشتری که به نوق و دشت پسته خیز رفسنجان دارد دارای محصول خوبی است که ویژگی های صادراتی نیز دارد.
اما کشاورزان منطقه به دلیل بالا رفتن گرمای هوا در مقاطعی از سال دچار خسارت ناشی از پوکی پسته ها شدند.
گرمای هوا موجب خسارت شدید به کشاورزان شد/ ابهام در نرخ پسته
محمد سلطانی یکی از کشاورزان پسته دار این منطقه است، وی با اشاره به اینکه امسال محصول به دلیل گرما خسارت دید می گوید: منطقه یزدان آباد خسارت محصول بیشتر از اینجاست نمونه های فندقی اینجا بهتر هستند و اکنون فصل برداشت فرارسیده است و احتمالا بازار بهتری خواهند داشت.
وی گفت: محصول امسال با تاخیر آماده برداشت می شود باغ ما امسال از اوایل مهر آماده برداشت است خیلی باغها از اواسط مهرماه برداشت می کنند.
قیمت واقعی پسته 10 هزار تومان است/ دلالان نرخ پسته را مشخص می کنند
وی ادامه می دهد: قیمت پسته سال قبل شش هزار و 700 تومان برای باغ ما بود در حالیکه بعضی مردم پنج هزار تومان فروختند ولی اگر بخواهیم درست قیمت گذاری کنیم با توجه به هزینه هایی که ما می کنیم و قیمت سم که لیتری 15تا40هزار تومان، باید محصول پسته با قیمت واقعی 10تا 12هزار تومان فروش برود.
وی ادامه داد: پسته این منطقه نمونه های مختلفی دارد نمونه بادامی و فندقی نمونه هایی هستند که بیشتر خود را با شرایط کم آبی وفق می دهند.
شرکتهای پسته با تاخیر پول کشاورزان را می دهند/ کشاورزان به ناچار به دلالان روی می آورند
وی یکی از مشکلات پسته داران را وجود دلال ها در خرید و فروش پسته دانست و گفت: اغلب مردم دیگر با شرکت پسته معامله نمی کنند چرا که بدحساب بوده و اغلب بعد از دو سال پول پسته داران را در اقساط می دهند به همین دلیل اغلب مردم سعی می کنند خودشان با خریدار روبرو شوند و در این میان خیلی اوقات هزار تا 2هزار تومان روی هر کیلو پسته ضرر می کنند.
برخی کشاورزان 10 بار باغها را سم پاشی می کنند!
اغلب باغها به دلیل گرمی هوا در سرشاخه های خود تعدادی پسته سیاه شده و خشکیده دارند و به اصطلاح "پوک" شده اند.
کارشناس ترویج منطقه با اشاره به اینکه محصول پسته منطقه به دلیل رفتار های سنتی کشاورزان دچار مشکل می شود گفت: علیرغم صحبتهایی که با کشاورزان می شود و کلاسهای آموزشی که برای آنها می گذاریم مراجعه آنها به جهاد کشاورزی بسیار کم است.
سمهای ارزان قیمت آفلاتوکسین را افزایش می دهد/ افزایش پوکی پسته
محمد یزدانپناه یادآورشد: باید تعداد سم پاشی محصول پایین بیاید ولی کشاورزان حتی تا ده بار باغ خود را سم پاشی می کنند و برخی مالکین از سم های ارزان قیمت استفاده می کنند که باعث افزایش آفتی نظیر افلاتوکسین می شود که در صادرات باعث برگشت محموله پسته ایران می شود.
وی ادامه داد: امسال با پوکی محصول مواجه بودیم که به دلیل تغییرات هوایی و جوی است ولی با توجه به سن بالای باغها توقع می رفت امسال، سال محصول باشد.
وی گفت: محصول این منطقه به دلیل فاصله ای که با رفسنجان دارد با چند روز تاخیر آماده برداشت می شود و فصل برداشت هر سال بستگی به اوضاع جوی دارد.
وی میزان سم آفلاتوکسین محصول پسته منطقه را 20درصد عنوان کرد و گفت: خوشبختانه در سالهای اخیر توجه بیشتر شده و محصولات پسته منطقه از لحاظ سم موجود در سطح پایینی قرار دارد.
البته باغهای پسته منطقه به نظر محصول خوبی دارند نمونه های پسته چون پسته کله قوچی، احمدآقایی، اکبری، فندقی، بادامی جز نمونه های غالب منطقه هستند حیاط بزرگ اغلب خانه ها پر از نمونه هایی است که بعد از شستشو به صورت جداگانه در حال خشک شدن هستند.
درب یکی از خانه ها باز است و صاحب خانه در حال صحبت با کارگران است که تازه از باغ برگشته و در حال استراحتند.
گرمای شدید هوا مهمترین دلیل کاهش تولید پسته
وی 15هکتار باغ پسته دارد و حدود 50 سال است که در زمینه پسته داری فعال است، می گوید: پسته امسال اگر 40 درصد خسارت دیده مقصرش کسی نبوده چون به دلیل شرایط جوی و گرمای زیاد محصول پوک شده است.
احمد ایرانمنش افزود: اگر مشکلات جوی وجود نداشت امسال محصول بهتر از سال قبل می شد چرا که بارندگی خوبی شد و علیرغم کم آبی که همیشه با آن مواجه هستیم با توجهی که کشاورزان کردند محصول بهتر از هر سال به عمل آمد.
آفتها در مقابل سموم مقاوم شده اند
وی که نماینده کشاورزان است و در اغلب جلساتی که در زمینه پسته در شهرستان زرند برگزار می شود حضور می یابد، درباره محصول امسال می گوید: سم پاشی بیش از حد کشاورزان برای کیفیت محصول و حتی خاک و گیاه مناسب نیست ولی وقتی بعد از هر بار سم پاشی باز حجم زیادی آفت روی محصول است ناچار به سمپاشی هستیم.
وی ادامه می دهد: آفات نسبت به سم های استفاده شده توسط کشاورزان مقاوم شده اند چرا که هیچ سمی برای کاهش آنها تاثیر گذار نبود.
وی به تازگی برداشت از چند باغ خود را آغاز کرده است برای برداشت از کارگران ایرانشهری و برای شستشو از زنان و دختران فامیل کمک می گیرد.
اتاقی که کارگران در آن هستند 20مرد سیه چرده را در خود جای داده است، دو نفر از آنان بیرون می آیند از شهرستان سرباز در استان سیستان وبلوچستان به این منطقه آمده اند یکی از کارگران متاهل است می گوید: 50 هزار تومان برای خرجی به خانواده ام داده ام و برای کار آمده ام.
با تعجب می پرسم این مبلغ برای چند وقت است می گوید: برای یک ماه! وقتی علت کار در باغهای پسته زرند را سوال می کنم هر دو با اعتراض می گویند: افغانیها روزگار ما را سیاه کرده اند هر کاری در سرباز است دست افغانیهاست برای ما کاری نمانده است چون آنها در همه کارها وارد شده اند.
وی ادامه می دهد: درآمد اینجا زیاد بالا نیست ولی بهتر از بیکاری در شهر خودمان است هر سال برای کمک به حاجی (صاحب باغ پسته) می آییم و راضی هستیم.
یک باغ پرمحصول کمی جلوتر دیده می شود پسرجوان خانواده فارغ تحصیل رشته کشاورزی است و همین در کیفیت کارشان بی تاثیر نبوده است، نگرانی های کارشناسی شده ای دارد.
سم افلاتوکسین در باغ پدری وی کنترل شده است و محصول امسال خانواده نیز بهتر از هر سال است، این کارشناس کشاورزی می گوید: عمده مشکل منطقه دید سنتی کشاورزان و ترس از ریسک در استفاده از روش های جدید آبیاری یا سم پاشی است.
خشکسالی مهمترین مشکل کشاورزان است/ گرمای شدید به محصول خسارت زد
ابراهیم صادقی نیز چون دیگر مردم نگران کم آبی در منطقه است و می گوید: این پسته اگر در فصل آبیاری و در ماههای اول خوب آب می خورد کیفیتی صد برابر بهتر داشت گرمای هوا امسال بیشتر از هر سال بود به ویژه در نزدیکی های فصل برداشت باعث شد بخش زیادی از باغات منطقه مغز پسته ها پوک شود.
خانه در نزدیکی باغ قراردارد و با وجود گستردگی باغ حصاری اطراف باغ قراردارد گویا در فصل برداشت سارقین پسته زیاد در این منطقه جولان می دهند.
صادقی می گوید: سال قبل محصول به دلیل سرما خسارت دید ولی خوشبختانه تمهیداتی که به کار گرفیتم کمک کرد تا امسال این مشکل پیش نیاید.
دلالان بیش از کشاورزان سود می برند
وی نیز از قیمت پسته گلایه دارد و می گوید: خریداران پسته چه شرکت یا افراد واسطه و دلالها بیش از کشاورز سود می برند چرا که هر سال علیرغم افزایش هزینه های نگهداری از باغها پسته ضرر و زیان بیشتر نصیب کشاورز پسته دارمی شود.
وی همچنین می گوید: وقتی توجه خوب دولت به محصول رفسنجان را می بینیم ناراحت می شویم چرا که اینجا گرچه جز زرند است ولی کیفیت محصولش بالاست اما متاسفانه پسته زرند به نام پسته رفسنجان به بازار می رود و با همه زحماتی که کشیده می شود نامی از زرند نیست.
در تمام منطقه تنها محصول کشاورزی همین پسته است و تمام مردم نیز با واسطه یا مستقیم از همین راه ارتزاق می کنند.
پیرمردی که از روزهای کودکی در کار پسته بوده و اکنون کار را به بچه هایش سپرده یکی از متملکین اصلی پسته در منطقه است.
وی از کیفیت محصول امسال ناراضی است و دلیل آن راگرمای ناگهانی می داند که برباغها پسته تاثیر گذاشت، با وجود آنکه باغهای زیادی دارد اما هنوز از روشهای قدیمی برای نگهداری استفاده می کند.
اعتقاد دارد روش های جدید ریسکشان بالاست خیلی از سم هایی که در بازار پسته مصرف می شود قیمت های بالایی دارند اما کارایی بالایی ندارند و به هیچ وجه شته هایی که شیره پسته را زیاد می کنند از بین نمی برد.
کشاورزان با کمبود نقدینگی مواجه هستند
از پسته و فصل برداشت که می پرسم می گوید: همه مردم مشکلشان این است که هر کالا یا جنسی بخواهند بخرند برای اتمام فصل که مهرماه است چک می دهند و بیش از آن هیچ خریداری برایمان صبر نمی کند و گاهی اوقات وقتی برخی طلبکاران مراجعه می کنند و می بینند داریم پسته های دور اول را برداشت می کنیم تقاضای پرداخت وجه بدهی می کنند و به همین دلیل پسته ای نمی ماند که بخواهیم صبر کنیم تا محصول به موقع نرخ گذاری شود.
هر یک از باغ داران به طریقی مشکلات را با خود یدک می کشند و در این میان خریداران واسطه ای که محصول پسته را روستا به روستا می خرند نیزاز نزدیک با این مردم همراه و در تجارت پسته با آنان هم سفره هستند.
فریبرز عباسی یکی از خریداران پسته است که در اولین روز از خرید در منطقه زرند حاضر شده و محصول یکی از باغها را از نزدیک دیده ، می گوید: امسال قیمت پسته را سفارشات خارجی تعیین می کند یعنی بسته به نیاز بازارهای خارجی قیمت بالا و پایین می شود.
وی ادامه داد: هنوز در ابتدای فصل هستیم و قیمت همان نرخ پسته سال قبل است و بعضا انواع پسته که برای صادرات نیاز هستند با نرخ بالاتری فروش می روند.
وی گفت: در برخی روستاها قیمت تا دوهزارتومان تفاوت دارد به طور مثال امسال با نرخ 7هزارتومان و 8هزار تومان پسته خریداری شد که سال قبل پایین ترین قیمت شش هزار و 400 تومان بود.
وی یادآورشد: برای ما به عنوان واسطه خرید هر کیلو پسته 50 تا100تومان سود دارد که با توجه به ریسک بالای بازار پسته نمی توان گفت سود خوبی است.
وی گفت: پسته پوک شده در بازار گونی 400یا 500تومان خریداری می شود که مغزهای کوچک آن به عنوان مغز سبز استفاده می شود.
وی افزود: در اصل کل بازار پسته در دست صادرکنندگان است البته شرکت های پسته در سالهای اخیر فعالیت آنچنان زیادی نداشتند و با توجه به اینکه بازار پسته همیشه نیاز به نقدینگی بالا دارد نمی توان جلوی خریداران جزء و صادرکنندگان خصوصی را گرفت.
وی تنوع قیمت در بازار را بسته به محصولات مختلف متفاوت دانست و گفت: در منطقه زرند پسته خوبی به عمل می آید اما تحت نام پسته رفسنجان فروش می رود البته در "نوق" و دیگر مناطق رفسنجان قیمت برخی اقلام صادراتی بالاتر است.
وی گفت: قیمت پسته بستگی به ابتدای فصل برداشت یا انتهای فصل ندارد تنها انواع احمدآقایی در همه فصول فروش خوبی دارد که آن هم به دلیل سلیقه خریداران خارجی است.
چینیها خریداران عمده پسته ایران/ شرکت پسته ایرانیان نیمه تعطیل است
وی افزود: در سالهای اخیرعموما چینی ها خریداران پسته ایران در سطح وسیع هستند و با هماهنگی که با یکدیگر دارند به گونه ای محصول را می خرند که بیشترین سود را ببرند و در نهایت با فراوری محصول ان را به بازارهای جهانی می فرستند.
در این میان مدیرعامل شرکت پسته چندی پیش از تعطیلی این شرکت به دلیل نا هماهنگی بین اعضا خبر داده بود.
شرکت پسته ایرانیان که در سالهای اول حضور تاثیر مثبتی بر بازار پسته داشت در ادامه در بحث مدیریتی مشکل ساز شد و عملا به حالت نیمه تعطیل درآمد.
فروش محصول استراتژیک پسته این روزها دلال بازی های زیادی را شاهد است و به دلیل نبود متولی خاصی در استان در این حوزه عملا هر کسی که نقدینگی بیشتری دارد سهم بیشتری از فروش طلای سبز دارد.
پسته نام محصول استراتژیک را یدک می کشد
کشاورزان کم کم به پایان فصل برداشت می رسند اغلب باغها را تنه های خشک شده یا بدون محصول، پرکرده اند و محصول پسته که چرخه چیده شدن و چرخ شدن و جداشدن پوسته اصلی و سپس شستشو در خانه های روستایی را طی کرده است در دست دلالان پسته و بدون توجه به سختی هایی که کشاورز برای به بار نشستن یک کیلو پسته می کشد، بازار به بازار می رود تا در هر جایی بسته به قدرت پول فروشنده های عمده خود چوب حراج بخورد و این گونه است که پسته ایران که عمده آن در استان کرمان تولید می شود در اوج بی توجهی ها فقط عنوان کالای استراتژیک را یدک می کشد.
نظر شما