خطاطی که جوان برتر ایرانی شد/ ازدواج با قلم و مرکب

رقیه فصیحی متولد فروردین ماه 1368 فرزند پنجم یک خانواده پر جمعیت در جنوب تهران (منطقه کیانشهر) است که سال گذشته توانست در رشته هنر با گرایش خطاطی به عنوان جوان برتر ایرانی لوح تندیس جشنواره جوان برتر ایرانی را از سازمان ملی جوانان دریافت کند.

 

رقیه در مورد علاقه اش به خط و خوشنویسی می گوید: من از همان دوران دبستان خطم خوب بود و بچه های کلاسهای دیگر می آمدند دنبالم و می گفتند بیا و بنام خدای بالای تخته سیاه ما را بنویس و هر وقت هم که امتحان خط داشتیم بچه ها زیرمیزی ورقه های امتحانی خود را به من می‌دادند تا برایشان خطاطی کنم.

خانم فصیحی معتقد است خوب بودن خطش کمی هم ارثی است چون پدربزرگ و پدرش و خواهرانش هم خط خوبی دارند. وقتی هم کمی بزرگتر شدم زیاد به دنبال خط نرفتم تا اینکه خواهر بزرگم به من پیشنهاد کرد هنر خطاطی را دنبال کنم.

 

ازدواج استاد و شاگرد

 

رقیه فصیحی در مورد دلایل موفقیتش در خطاطی می گوید: خواهر بزرگم دوره های خطاطی را در کلاسهای استاد فلاح که در محله خودمان بود دنبال می کرد. یادم است یک روز وقتی خطهای آقای فلاح رادیدم علاقه مند شدم خطاطی را ادامه دهم البته کف دستم را بو نکردم که وقتی به کلاس استاد فلاح می روم بعد از چند سال با هم ازدواج می کنیم.

 

با پرداخت ماهیانه 6 هزار تومان در کلاسهای آقای عظیم فلاح ثبت نام کردم. آن زمان پیش دانشگاهی بودم ولی جذابیت خط زیبای نستعلیق آقای فلاح موجب شد تا تمامی مراحل آموزشی را با علاقه یاد بگیرم. اینکه فکر کنید من به ظاهر یا رفتار آقای فلاح به عنوان همسر آینده بیاندیشم اشتباه است چون اصلا در این فازها نبودم.

روش کار استادان خط اینگونه است که شاگردان در خانه خطاطی می کنند و زمانی که به کلاس می آیند کنار استاد نشسته و نقاط ضعف و قوت خود را توسط استاد کار می کنند. من هم با آقای فلاح زیاد کار می کردم و خطم هر روز بهتر و بهتر می شد. البته بعد از کلاس خط هم در کلاسهای نقاشی ایشان شرکت می کردم.

این آموزشها بیش از دو سال طول کشید. آقای فلاح به عنوان استاد در کلاس خط در مورد موضوعات اجتماعی هم بحث می کرد و تمام شاگردان با رفتار و طرز فکر وی آشنا بودند.

 

 

استاد در خیابان از من خواستگاری کرد

 

عظیم فلاح که روزی استاد رقیه فصیحی بود و امروز همسر اوست در مورد ازدواجشان می گوید: بعد از پایان کلاسها همگی با هم به خانه می رفتیم و من و رقیه آخرین کسانی بودیم که از هم جدا می شدیم. خانم فصیحی در ادامه صحبتهای همسرش گفت: بچه ها همیشه در کلاس زمزمه می کردند که من باید با استاد ازدواج کنم هر چند که بهش فکر نمی کردم ولی آمادگی آن را داشتم تا اینکه یک روز میان راه استاد از من خواستگاری کرد.

وقتی که به خانه آمدم با عجله به مادرم گفتم و مادرم با دستپاچگی گفت: دختر مراقب باش زود گول نخوری…!

 مهریه فقط 14 سکه/ کارت عروسی را با قلم و مرکب نوشتیم

بالاخره موضوع ازدواج جدی شد و با 14 سکه طلا مهریه همسر عظیم یا همان استادم شدم. وقتی از خانم فصیحی پرسیدم چرا 14 سکه گفت: چرا 14 سکه نه. اتفاقا خواهرهای من هم با زیر 50 سکه ازدواج کردند هر چند که پدرم کارگر ساده بازنشسته است ولی ایمان و اعتقادش به خدا موجب شده تا فرزندانش زیاد پابند دنیا نباشند و با ایمانشان زندگی کنند.

البته خانواده عظیم هم زیاد پابند رسومات مادی نبودند و حرفی از شیربها نزدند. نکته جالب در عروسی این دو هنرمند خط این است که کارت عروسی را با خط خوش نستعلیق دانه به دانه نوشتند و یک برگ چوبی معرق هم بهش گره زدند تا هنر در کارت عروسیشان نمایان شود.

عظیم و رقیه وارد زندگی مشترک شده اند و امروز صاحب فرزند هستند. 
 

رقیه فصیحی دومین خطاط زن ایران

رقیه فصیحی برای اولین بار خطش را در جشنواره کوثر با موضوع حضرت فاطمه (س) به نمایش گذاشت که در دوره دوم این جشنواره عظیم رتبه نخست را کسب کرد و به پیشنهاد عظیم قرار شد این جشنواره مخصوص بانوان خطاط برگزار شود.

خانم فصیحی در سال 87 با پنج اثر سوره کوثر توانست رتبه دوم کشور را کسب کند. او در جشنواره جوان ایرانی در بخش نقاشی خط توانست رتبه دوم کشوری را کسب کند و پس از آن در جشنواره بین المللی "بسم الله" رتبه برتر را کسب کرد.

 

قصابی که خطاط شد

عظیم فلاح همسر رقیه فصیحی بچه کیانشهر و عاشق هنر خوشنویسی است. هر چند که خانوادگی قصاب هستند و به گفته عظیم سر هزاران گوسفند بیگناه را پخ پخ کرده ولی بالاخره ارتباط میان قصابی و خطاطی را متوجه نشدیم.

عظیم هم شانسی آورد این بود که پدرش عاشق خطاطی بود و عظیم با اعمال شاقه خط را یاد گرفت. عظیم می گفت: در دوران کودکی هر وقت مادر و پدرم خانه نبودند آثار فاخرم را (خرچنگ قورباغه ها) را دور تا دور خانه به نمایش می گذاشتم. البته چون میخها دیوار خانه را خراب کرده بودند کتک حسابی از مادرم خوردم. توی مدرسه هم بودم آثارم را به دیوارهای کلاس می چسباندم.

عظیم در تمامی جشنواره ها و مسابقات کشوری در حوزه خطاطی شرکت کرده است. مقام اول جشنواره کوثر، مقام برتر جشنواره بین المللی تسنیم، کسب رتبه در چهار دوره جشنواره بین المللی امام رضا(ع) از مهمترین مقامهای عظیم است و همچنین رتبه نخست جشنواره استفاده درست از دور ریختنیهای تهران که توانست بر روی هزاران شیشه بدون استفاده خطاطی کند. عظیم می گفت: در محله ما همه شیشه های نوشابه و دارو و ماء الشعیر را جمع می کنند و به خانه ما می آورند تا روی آن خطاطی کنم.

 

 

خانه عظیم و رقیه

خانه کوچکی در ته یک کوچه در خیابان اصلی کیانشهر متعلق به عظیم و رقیه است. داخل خانه که می شوید در مدت چند دقیقه متوجه می شوید این خانه برای یک خطاط است چون روی لوله های بخاری خطاطی شده و به جای گلدان 500 شیشه بطری خطاطی شده روی بوفه قرار دارد. لوح های تندیس هم نشان از ارزش کارشان دارد.

نقاشی خط قرآن کریم

وقتی عظیم گفت دارد نقاشی خط قرآن کریم را کار می کند تعجب کردم. چون باید هر آیه قرآن در یک قاب خطاطی و نقاشی شود. و این یعنی 6 هزار و 666 قاب عکس.

عظیم می گوید: همیشه دنبال آثاری بودم که تاکنون انجام نشده باشد. تا اینکه به این فکر رسیدم تا هر قرآن را در یک تابلو نقاشی کنم و تاکنون توانسته ام از سال 85 تاکنون حدود سه هزار آیه قرآن را خطاطی و نقاشی کند. وی می گوید: آنقدر تابلوها زیاد شده اند که آتلیه و چند اتاق خانه ام را تابلوهای قرآنی پر کرده است.

آنقدر کارهای عظیم زیاد است که خودش دارد تجهیزات و دستگاههای لازم را برای قاب سازی خریداری می کند و به نوعی هنر قاب سازی را هم باید به هنرهای عظیم اضافه کرد.

--------------------------

گفتگو و عکس از سید هادی کسایی زاده