دکتر قاسم پور حسن در مورد کارکردهای فلسفه در دنیای معاصر به خبرنگار مهر گفت: اندیشه یا تفکر فلسفی پشتوانه عقل جمعی و نظامات جمعی است. عقلانیت که مبنای حیات اجتماعی دنیای معاصر است بدون تفکر فلسفی بدست نمی‌آید. هر علمی که بنیان این عقلانیت جمعی قرار داشت متزلزل بود بنابراین سوء استفادههایی که از عقل میشد در بکار بستن عقل در حیات جمعی عقیم میماند.
وی گفت: به همین دلیل است که فیلسوفان برجسته معتقدند جامعه مطلوب باید مبتنی بر عقلی باشد که برآمده از اندیشه فلسفی خواهد بود هر جامعهای که فاقد تفکر فلسفی باشد بطور حتم جامعه ماندگار و پایداری نخواهد بود لذا ماندگاری و پایداری و صورت بندی مطلوب تنها با تفکر فلسفی حاصل می شود.
این استاد گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی در مورد شاخصههای فلسفه اسلامی نیز اظهار داشت: فلسفه اسلامی دو ویژگی منحصر بفرد دارد که کمتر مورد توجه قرار گرفته است. یکی اینکه کاملا انضمامی است یعنی توجه به حوزههای جمعی مانند اخلاق، فرهنگ، محیط زیست، مناسبات اجتماعی و سیاسی دارد که کمتر از آن متأثر شدهایم. یعنی در فلسفه اسلامی و در مجموع آرای فیلسوفان مسلمان آنقدر برای حوزههای جمعی اهمیت و ارزش قائل بودند که اعتقاد داشتند باید کمترین اشتباه صورت بگیرد.
وی یادآورشد: نکته دوم پیوند مهمی است که فلسفه اسلامی با دین به معنای عام و با اخلاق به معنای خاص دارد. فلسفه اسلامی معتقد است که اخلاق انسانی باید برگرفته از اخلاق دینی و الهی باشد. این امر سبب میشود مباحث اسلامی بتواند به جوامع انسانی و اخلاق جوامع که در دنیای امروز بسیار متزلزل شدهاند خدمت کند و فرهنگ را که مبتنی بر اخلاق است سامان داده و قوت بخشد.
پورحسن درباره موانع ورود فلسفه اسلامی به زندگی روزمره و اینکه چگونه میشود آن را در زندگی عادی جاری و ساری ساخت گفت: مهمترین مسئله این است که به فلسفه اسلامی توجه کافی کنیم. ما به شدت در باب فلسفه، غرب زده هستیم. چنان اتکا و اعتمادی به همه حوزههای فلسفه غرب داریم که از اهمیت دستاوردهای فلسفه اسلامی که در حوزههای مختلف وجود دارد غفلت میورزیم. بدون بازخوانی و اهمیت بخشی مجدد به فلسفه اسلامی نمیتوانیم چنین فلسفهای را در حوزه جمعی بکاربندیم.
وی یادآورشد: کاری که علامه طباطبایی و مرحوم مطهری در حوزه فلسفه اسلامی انجام دادند یعنی به بخش عملی آن توجه کردند نشان دهنده قابلیت فلسفه اسلامی برای ورود به حوزههای جمعی است. فلسفه اسلامی میتواند در حوزه فرهنگ و اخلاق به مناسبات اجتماعی و حوزه سیاست و قدرت و مباحث مربوط به عدالت رویکردهای قابل توجهی را ارائه کند. همچنانکه در تفکر اسلامی و در تاریخ فلسفه اسلامی ما وجود دارد. لذا بدون اهمیت دادن به آن نمیتوانیم انتظار نقش آفرینی مهم و برجستهای در فلسفه اسلامی داشته باشیم.
پورحسن تصریح کرد: لازمه چنین امری این است که کرسیها یا دپارتمانهایی که متولی حوزه فلسفه اسلامی هستند فلسفه اسلامی را با توجه به نقشهای اجتماعی و حوزههای جمعیای که دارد به دانشجویان تعلیم دهند.
نظر شما