به گزارش خبرنگار مهر، نشست علمی «ظرفیت‌های زبان فارسی برای انتقال ارزش‌ها و مفاهیم در جهت تقویت همگرایی در حوزه ایران فرهنگی» صبح امروز دوشنبه 30 آبان با سخنرانی بهرام امیراحمدیان از متخصصان رشته جغرافیای سیاسی در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد.
وی با طرح این سئوال که «آیا زبان فارسی ظرفیت تبیل شدن به علملی برای همگرایی منطقه‌ای در جهان ایرانی را داراست؟» گفت: سوابق تاریخی نشان می‌دهد که ما بر خلاف کشورهایی مثل ایتالیا و انگلستان از زبان فارسی برای سودای جهانگیری استفاده نکرده‌ایم و امروز هم به دنبال بازیابی فضای زبان فارسی هستیم که متاسفانه از بین رفته است.
امیراحمدیان، سپس به نقش کمونیست‌ها در از بین بردن حوزه زبان فارسی در شوروی سابق از جمله تاجیکستان اشاره کرد و افزود: در ترکیه هم با از بین رفتن امپراتوری عثمانی و به دست مصطفی کمال آتاتورک، زبان فارسی تقریباً تحریم شد و در بالکان از بین رفت.
این استاد دانشگاه که اولین فارغ‌التحصیل دکترای جغرافیای سیاسی ایران است، با تاکید بر لزوم بازگرداندن دوره زبان فارسی به عنوان زبان اصلی فکر و اندیشه در جهان ایرانی گفت: اگر زبان فارسی وجود نمی‌داشت، ایرانیان نه تنها مسلمان نمی‌شدند، بلکه عرب‌زبان هم می‌شدند.
وی سپس با طرح این سئوال که «تاکنون این سئوال را از خود پرسیده‌اید که چرا مصر یک کشور عربی است و مسلمان هم هستند اما ایران یک کشور مسلمان هست اما عرب نیست؟» کوشید مدعای خود را اثبات کند.
امیراحمدیان گفت: زبان فارسی زاده پهلوی دری و باران رحمت کلمات قرآنی است و به همین خاطر خیلی سریع جایگزین زبان عربی شد که حتی عروض و قافیه زبان عربی را هم شاعران بزرگی مانند رودکی اقتباس کردند و این زبان را به یکی از زیباترین زبان‌های دنیا تبدیل کردند.
این متخصص حوزه فرهنگ و جغرافیا در ادامه با اشاره به روند تحولات تاریخی که زبان فارسی از آن متاثر شده است، تاکید کرد: نثر زبان فارسی در قرن پنجم و ششم با آثار ناصرخسرو، سهروردی و افضل‌الدین کاشانی اوج گرفت و با هرج و مرج دوره تیموری تا آمدن صفویه، زبان فارسی افول کرد.
وی با بیان اینکه فارسی زبان خانواده ایرانیها است که امکان نوعی تفکر را فراهم می‌آورد، گفت: زبان فارسی به حفظ هویت ملی ما کمک کرده و حافظ انسجام قلمرو وسیع غیرعربی تمدن اسلامی در دوره کلاسیک آن بوده است.
امیراحمدیان با برشمردن قلمروهای زبان فارسی شامل افغانستان، آسیای مرکزی و ماوراءالنهر، سین کیانگ یا ترکستان، قفقاز، آسیای صغیر، شبه قاره هند و شمال آفریقا، به ویژگیهای فرهنگی و زبانی هر یک از این مناطق پرداخت و با اشاره به روند گسترش زبان فارسی تاکید کرد: سرآغاز پیدایش و گسترش حوزه زبان فارسی از خراسان بزرگ ماوراءالنهر بوده است.
این متخصص رشته جغرافیای سیاسی گفت: حوزه زبان فارسی از ماوراءالنهر به شرق ایران در غزنه رسید و سپس به جنوب حرکت کرد و از آنجا با گذر از رود ارس به قفقاز رسید.
وی با ذکر تجربه‌ای از حضورش در ازبکستان گفت: در شهر سمرقند مجسمه بزرگی از تیمور لنگ هست که در بلواری که به نام خیابان ابوالقاسم فردوسی نامگذاری شده و در آن هتلی به نام شاهنامه هم قرار دارد، واقع شده است. این در حالی است که دولت ازبکستان با فارسی گرایی مخالف است. کدام یک از خیابان‌های ایران به نام یکی از شخصیت‌های شاهنامه مثل رستم است؟!
امیراحمدیان ضمن تاکید بر پیام مهم و جهانی دین اسلام، به ظرفیت دواوین شعرای بزرگ ایران در انتقال این پیام اشاره کرد و گفت: ما برای شناساندن حوزه دین و دانش و معرفت و عرفان و فرهنگ و هنر ایران به غیرایرانی‌ها، باید زبان فارسی را به آنها بیاموزانیم نه اینکه یک جانبه پیام‌های دینی خود را منتقل کنیم. اگر اولی انجام دهیم، هدف دومی خود به خود محقق می‌شود.
این متخصص فرهنگ و جغرفیا در پایان سخنرانی خود پیشنهاد کرد برای برطرف کردن مسائلی مانند مصادره شخصیت‌های فرهنگی ایران، مسئولان کشورمان با کشورهای حوزه ایران فرهنگی وارد مذاکره شوند و در عین حال اقدام رای تقویت دوستی یا این کشورها، اقدام به نامگذاری برخی اماکن و خیابان‌هایمان به نام شهرهایی مانند قفقاز، تفلیس، ایروان و گنجه بکنیم.
نظر شما