حجت الاسلام مرتضی وافی دبیر شورای‌عالی فرهنگی و برنامه‌ریزی مسجد مقدس جمکران در مورد مهمترین ویژگی سخنرانیهای ماه محرم به خبرنگار مهر گفت: طی سالها خطبا و وعاظ برجسته ما دو سه نکته را مورد دقت و تأکید قرار داده اند اولین نکته توجه و دقت بر متونی است که از اهل بیت به ما رسیده است به ویژه خطبه هایی که منسوب به حضرت زهرا(س) یا خطبه حضرت زین العابدین(ع) در مجلس یزید و خطبه حضرت زینب(س) در شام و مجلس ابن زیاد است.
ویژگی سخنرانی در کلام امام سجاد(ع)
وی افزود: مطالعه و دقت در این گونه خطبه ها خود یک آموزش کامل و جهت دهی دقیقی نسبت به نحوه ورود به مباحث به ویژه در زمینه مباحث عاشورایی است، مثلا در خطبه امام سجاد(ع) دو نکته مورد توجه است یکی آن جمله ایی است که حضرت خطاب به یزید می فرماید که "بگذار من بالای این چوبها بروم" و نمی فرمایند بالای منبر؛ چون منبر زمانی منبر است که بر روی آن معارف اسلامی و حقایق دینی گفته شود.
مدیر مرکز مطالعات راهبردی خیمه تأکید کرد: نکته بعدی اینکه حضرت می فرماید بگذار من بالای این چوبها بروم و مطالبی را بگویم که هم رضای حضرت حق و هم نفع مخلوق در آن باشد. این دو نکته سفارش بسیار خوبی برای تمام خطبای محرم است که چیزی را بیان کنند که رضایت خدا و منفعت مستمع در آن باشد.
حجت الاسلام وافی با اشاره به جنبشهای اسلامی اخیر در منطقه، وظیفه سخنرانان محرم را در تبیین جایگاه ایران به عنوان الگو دوچندان توصیف کرد و افزود: امروز ما در اوج بیداری اسلامی و توجه جهان به ویژه جهان اسلام به جامعه اسلامی ایرانی هستیم شاید محرم امسال این ویژگی را به تمام معنا داشته باشد که ما نگرش جامعه و نسل جوان خود را در لابه لای سخنرانی ها به وضعیت امروزمان به عنوان یک الگو بیشتر تشریح کنیم و این احساس مسئولیت مخاطب در رابطه با جهان به ویژه جهان اسلام باید در ماه محرم پایه ریزی شود.
جامعه و نسل جوان گفتار و رفتار خطبا و وعاظ را رصد می کند
وی به خطبا و وعاظ توصیه کرد: ائمه اطهار(ع) به ما آموخته اند که پیش و بیش از آنکه بگوییم باید در عمل گفته های خود را نشان دهیم؛ عزیزانی که اهل خطابه و وعظ هستند دائما در میان جمع خود به این مسئله یادآوری کنند که جامعه و مردم فقط ما را بالای منابر نمی بینند بلکه قبل و بعد از خطابه ما را رصد می کنند؛ جامعه و به ویژه نسل جوان بسیار تیزبین است و به راحتی جذب می شود به شرط آنکه رفتار و گفتارمان را یکی ببیند.
دبیر شورای‌عالی فرهنگی و برنامه‌ریزی مسجد مقدس جمکران افزود: گاهی با یک رفتار نادرست یک واعظ یا مداح در پیش یا پس از منبر یک جوان و یک مخاطب طرد می شود و خدای نکرده به پای دین گذاشته می شود و موجب دین گریزی او می شود و همه ما می دانیم که جذب دوباره کسی که از فضای دینی فاصله گرفته بسیار سخت است.
وافی تأکید کرد: ما در ایام محرم نیازمند مبلغان صامت هستم تا مبلغان ناطق؛ اگر بتوانیم مبلغانی را تربیت کنیم که بیش از آنکه بگویند، در رفتارشان نشان دهند بسیار کار ارزشمندی کرده ایم. تحقیق هم نشان داده که 55 درصد از موفقیت مبلغان ما به نوع منش و رفتار و غیرکلام برمی گردد و 40 درصد از تأثیرگذاری بر مخاطب با کلام است.
جنبه های معرفتی نهضت امام حسین(ع) تحت الشعاع مباحث عاطفی قرار نگیرد
وی در مورد چگونگی بهره برداری از ظرفیتهای معنوی محرم گفت: ما معتقدیم که اوج پایه گذاری رفتارهای دینی و شکل گیری مناسک آیینی در جامعه در ماه محرم شکل می گیرد؛ فضای محرم و دهه های مختلف محرم و صفر فضای بسیار خوبی است برای اینکه زمینه های معنوی و دینداری درست را در آن تمرین کرده و در آن تربیت شویم.
وی با بیان اینکه به دلیل ظرفیتهای معنوی محرم معتقدم که دو سه دیدگاه در رابطه با دینداری در فضای جامعه ترویج شود، افزود: اول نوع رابطه عاطفی در دین و منطق و مباحث معرفتی در دین است؛ معمولا این اتفاق می افتد که بیش از آنکه جنبه های معرفتی و بعد شعور در فضای توسل و توجه به ساحت مقدس اهل بیت(ع) به ویژه سیدالشهدا(ع) ترویج شود، بیشتر سراغ جبنه های عاطفی و احساسی می رویم البته ما نیازمند شور، احساس و جنبه های عاطفی در فضای هیئات هم هستیم اما نباید به گونه ای باشد که جنبه های استدلالی و منطقی تحت الشعاع قرار گیرد.
مدیر مرکز مطالعات راهبردی خیمه یادآور شد: معمولا در مباحث دینداری صرفا طرح جنبه های اخروی و ثواب اخروی در بحث عزاداری ما را پیش می برد؛ اما ما باید به گونه ای مباحث را ترویج کنیم که یک مخاطب بداند حتی در دنیا نیز به واسطه این توسل و توجه هم موفق خواهد شد و دنیای خوب و پاکی را علاوه بر بهره مندی اخروی خواهد داشت.
نتیجه عزاداری مورد نظر ائمه اطهار(ع)
حجت الاسلام وافی تأکید کرد: این رویکرد باعث می شود که در ترویج نگاه سوم در فضای دینداری موفق باشیم و آن این است که ما یک نوع توسل همراه با رضایت و نشاط و یک نوع عزاداری مورد عنایات روایات داشته باشیم که در روایات است که " ما من مهموم الا وقد فرج الله همه". عزاداری و توسلی که پایانش برداشته شدن بارهای غصه و اندوه و رفع مشکلات و تعیین مسیر و پیدا کردن خط زندگی است را باید جایگزین آن عزاداری کنیم که صرفا یک تکلیف مشقت بار است که گاهی حتی موجب آزار دیگران هم می شود.
وی درباره چگونگی بهره مندی از فضای معنوی ایام محرم تأکید کرد: باید با ایجاد یک فضای دینداری به عنوان قلب رقیق و عقل دقیق تلاش کنیم. یعنی ما باید به این سمت برویم که در کنار دینداری و عزاداری ظاهری که بر اساس اصول شرع و عرف است، به عمق و باطن آن نیز دست یابیم و به باطن رفتارهای ظاهری مثل لباس مشکی پوشیدن و گریستن و... آگاه شویم .
نظر شما