به گزارش خبرنگار گروه دين و انديشه "مهر" دكتر منوچهر صدوقي سها، استاد فلسفه و عرفان، در همايش بين المللي صفي الدين ارموي درباره "مقام موسيقي در طبقه بندي علوم قديم" سخن گفت.
وي در ابتدا طبقه بندي علوم را يكي از مسائل تاريخ فلسفه علم كه به معناي كشف روابط علي و معلولي بين اقسام علوم است دانست و گفت : اولين طبقه بندي كه در تاريخ فلسفه به آن بر مي خوريم از افلاطون نقل شده است. ارسطو نيز تقسيم بندي در علوم داشته است. در اوايل عصر جديد طبقه بندي علوم از آن فرانسيس بيكن است. افراد ديگري نيز در عصر جديد به تقسيم علوم پرداخته اند كه مهمترين اين افراد هگل است.
دكتر صدوقي سها اولين طبقه بندي در حوزه اسلامي را از آن فارابي دانست و گفت : فارابي در كتاب "احصاء العلوم"، ابن سينا، در "شفا" و "دانشنامه علايي" و رساله "في اقسام علوم العقليه"، قطب الدين شيرازي در "درةالتاج"، ابن خلدون در "مقدمه"، و فياض لاهيجي در "گوهر مراد" از فلاسفه اي هستند كه درباره طبقه بندي علوم نظراتي داشته اند. همچنين از صوفيه نيز مي توان نام برد به خصوص ابن عربي در اوايل "الفتوحات المكيه" و غزالي در " احياء العلوم".
وي در ادامه سخنان خود به موضوع طبقه بندي علوم از ديدگاه ابن سينا در كتاب "دانشنامه علايي" اشاره كرد و اظهار داشت : در اين كتاب ابن سينا به طبقه بندي علوم به زبان فارسي اشاره كرده كه قدمتي هزار ساله دارد. ابن سينا علوم نظري را بر سه عنوان مي داند: الهي، رياضي و طبيعي. رياضيات علم برزخ در ميان الهي و طبيعي است كه رياضيات را قدما به چهار قسمت تقسيم مي كرد: حساب، هندسه، هيات و موسيقي. در نتيجه موسيقي تئوريك در نزد قدما جزو فلسفه محسوب مي شد.
دكتر صدوقي سها موضوع موسيقي را ايقاع برشمرد و گفت : قدما موضوع موسيقي را " كم منفصل " داراي نسبت تاليفيه مي دانستند . اما مي توانيم موضوع موسيقي مورد بحث را " كم مكيف" يا " كيف مكمم" دانست.
نظر شما