انقلاب یمن گرفتار مکر دیکتاتور/ ریاض و واشنگتن یاران توطئه

یمنی ها همانند مردم دیگر کشورهای عربی در سال 2011 به صف قطار عربی پیوستند و خواستار سرنگونی رژیم دیکتاتوری عبدالله صالح شدند. قیام مردم این کشور در اواخر ژانویه آغاز شد واکنش عبدالله صالح نیز همانند دیگر همتایان مستبد خود برخورد مشت آهنین با تظاهرات کنندگان و سرکوب آنها بود.

گرچه تظاهرات مردمی در تونس و مصر سقوط سریع نظامهای دیکتاتوری در این کشور را در پی داشت اما در یمن اوضاع به سرعت پیش نرفت. شاید این به سایه سنگین همسایه این کشور یعنی رژیم عربستان و حمایتهای آمریکا که تمایلی برای خروج یمن از دایره همپیمانانش نداشت، مربوط می شود.

در این سال "توکل کرمان" از فعالان سیاسی یمنی که نقش مستمری در اعتراضات علیه رژیم عبدالله صالح داشت توانست جایزه نوبل صلح را به خود اختصاص دهد.

اندکی پس از قیام مردمی در یمن دایره آن به نظامیان نیز سرایت کرد و فرمانده لشکر یکم زرهی یعنی "علی محسن الاحمر" به انقلابیون پیوست که به طور اتوماتیک وار سلسله مراتب پایین تر در این لشکر نیز به انقلابیون پیوستند.

حضور نظامیان در جمع انقلابیون سبب شد که از سویی حامی قوی برای مردم به وجود آید و از سوی دیگر درگیری های نظامی در نواحی مختلف این شهر به ویژه صنعا تشدید شود.

در سوم ژوئن سال 2011 مسجد نزدیک به کاخ ریاست جمهوری منفجر شد و علاوه بر عبدالله صالح برخی اعضای کابینه زخمی شدند که عبدالعزیز عبدالغنی رئیس مجلس مشورتی به طور کامل کور شد، یحیی الراعی رئیس مجلس نمایندگان یمن یکی از پاهای خود را از دست داد، ساق و ساعد شیخ نعمان داماد عبدالله صالح قطع شد و عبده بورجی از قسمت فک به شدت آسیب دید.

پس از این انفجار که عامل واقعی آن روشن نشد عبدالله صالح به ریاض انتقال داده شد و همپیانان عربستانی وی با انجام عمل های جراحی گوناگون سر و شکلی به دیکتاتور دادند تا وی بتواند به یمن بازگردد.

علاوه بر مردم رنج کشیده احزاب مخالف موسوم به احزاب اللقاء المشترک یمن هنگامی که زمینه را برای رسیدن به مقاصد خود مهیا دیدند وارد صحنه شدند.

آمریکا که نمی خواست یمن را نیز همانند برخی کشورهای همپیمان خود از دست بدهد با هماهنگی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به ویژه عربستان طرحی را آماده کرد که مفاد آن از این قرار است:

1- اصول اساسی طرح:

- راه حل بحران براساس توافقنامه باید از وحدت یمن و امنیت و ثبات آن محافظت کند.

- توافقنامه باید خواسته‌های ملت یمن جهت ایجاد تغییر و اصلاحات را برآورده کند.

- قدرت باید به شیوه‌ای مسالمت‌آمیز و در چارچوب توافق ملی منتقل شود و یمن را از آشوب و خشونت به دور نگه دارد.

- همه گروهها به از بین بردن عوامل سیاسی و امنیتی تنش‌زا پایبند باشند.

- همه گروهها از انتقام‌گیری امتناع ورزیده و به این اصل متعهد باشند.

2- گام‌های اجرایی:‌

- از روز اول توافق، رئیس جمهوری احزاب مخالف را مامور تشکیل دولت توافق ملی کند که پست‌های آن به صورت برابر میان احزاب مخالف و حزب حاکم تقسیم و دولت باید حداکثر طی 7 روز تشکیل شود.

- دولت جدید باید جهت ایجاد فضای مناسب برای تحقق توافق ملی و از بین بردن عوامل سیاسی و امنیتی تنش‌زا فعالیت خود را آغاز کند.

- 29 روز پس از دستیابی به توافق، مجلس نمایندگان با حضور مخالفان باید قانون‌هایی جهت اعطای حق مصونیت به رئیس جمهوری و کسانی که در دوران زمامداری‌اش با وی همکاری داشته‌اند، تصویب کند تا از هرگونه پیگرد قانونی و قضایی در امان باشند.

- در روز سی‌ام و پس از اعطای مصونیت از طرف مجلس، رئیس جمهوری استعفای خود را به مجلس تقدیم کند و پس از موافقت مجلس با استعفای وی‌، معاون رئیس جمهوری به صورت رسمی جانشین موقت وی می‌شود.

- رئیس جمهوری موقت باید براساس قانون، ظرف 60 روز انتخابات ریاست جمهوری را برگزار کند.

- رئیس جمهوری جدید و منتخب، باید کمیته‌ای حقوقی جهت تدوین قانون اساسی جدید تشکیل دهد.

- پس از تدوین، قانون اساسی جدید به همه‌پرسی گذاشته شود.

- در صورت موافقت با قانون اساسی جدید در همه‌پرسی زمان برگزاری انتخابات پارلمانی براساس قانون اساسی جدید مشخص شود.

- پس از انتخابات، رئیس جمهوری جدید، رئیس حزب پیروز انتخابات را مامور تشکیل دولت می‌کند.

- کشورهای عضو شورای همکاری خلیج (فارس)، آمریکا و اتحادیه اروپا ناظر اجرای توافقنامه هستند.

هنگامی که عبدالله صالح پس از چندین بار از امضای این طرح طفره رفت در نهایت با بزمی که ملک عبدالله ترتیب داده بود آن را امضا کرد تا از محاکمه بگریزد. در واقع این طرح تلاشی برای حفظ بدنه رژیم عبدالله صالح و ماندن یمن در صف همپیمانان عربستان بود که مردم فهیم یمن به خوبی متوجه بازی شدند.

مردم یمن همچنان به تظاهرات خود ادامه می دهند و راهپیمایی موسوم به زندگی که بزرگترین تجمع مخالفان پس از طرح شورای همکاری خیلج فارس محسوب می شود و نشان دهنده بی اعتنایی مردم یمن به این طرح است.

آمریکا که همواره در مبارزه با القاعده هماهنگی نزدیکی با عبدالله صالح داشته است هنگامی که صالح از تمایل خود برای سفر به این کشور خبر داد قیافه حق به جانب به خود گرفت و آن را قابل بررسی دانست.

در حال حاضر گرچه سنگربندی ها از سطح شهرها جمع آوری می شود اما با توجه به این که اهداف ملت یمن هنوز محقق نشده است اعتراضات همچنان ادامه خواهد یافت.
......................
فرزاد فرهادی